Niet meer vliegen? Deze mensen bewijzen dat het kan
We lijken wel vliegverslaafd, zo fanatiek reizen we de wereld over. Maar dat betekent veel CO2-uitstoot. Kun je met een schoon geweten vliegen? PowerSwitch-redacteur Leonie berekent en test dat in een serie artikelen – want ze vliegt straks zelf naar Japan. Deze keer: ik ben niet alleen!
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
“Iemand nog tips voor deze zomer?” vraagt een kennis. “Ik wil iets Oost-Europezigs. Maar niet zo ver weg dat ik moet vliegen.” Mijn neus ruikt een potentiële medestander en ik duik op de prooi: “Goh, vlieg jij niet..?” “Jawel, maar met mijn grote tent is vliegen niet handig.” Tja… dat is ook een reden.
Voor deze serie heb ik twee beloften gedaan: ik vlieg nog maar eens per twee jaar en de CO2-uitstoot van de vluchten díé ik maak, probeer ik te compenseren in mijn dagelijks leven. Tot nu toe ben ik vooral druk met dat tweede doel. Ik houd panisch de kamerdeur dicht voor de warmte, douche met een wekker en roep “NEE!” tegen elke schimmelkaas die naar me ligt te lonken 1
Deze keer wil ik inzoomen op de andere helft van mijn belofte – minder vliegen. Ik heb namelijk ontdekt dat ik niet alleen ben. Uit alle hoeken en gaten komen ex-verslaafden gekropen, die verhalen over hun afkickproces met me delen. Heel troostend vind ik die berichten, zeker nu uit onderzoek blijkt dat maar 5 procent van de millennials (25-35 jaar) zich druk maakt om minder vliegen. Ik dacht even dat ik deze artikelen voor de kat z’n kont zat te tikken, maar ze zijn er wél: mensen die al jarenlang niet meer vliegen, of dat sinds kort proberen. Wat is hun verhaal?
Opeens weet je het…
“
"Eenmaal thuis uit Nieuw-Zeeland dachten we: zo, nu is het mooi geweest"
Cateraar en kookworkshop-organiseerder Eelkje Mellema (38) is de opperbaas als het op niet-vliegen aankomt: in de afgelopen elf jaar (!) vloog ze één keer, naar haar zus in Tanzania. Het ging elf jaar geleden eigenlijk vanzelf, zegt ze. “Mijn man en ik waren met de baby vijf maanden in Nieuw-Zeeland. Ik liep daar stage bij A Rocha, een internationale beweging voor christenen met een groen hart. Eenmaal thuis dachten we allebei: zo, nu is het mooi geweest. Hoe graag ik de wereld ook wil zien, het is het niet waard om puur voor vakantie te vliegen, vind ik. Of dat lastig is? Nee, je kiest ervoor. Ik zie het als een positieve keus: dit was genoeg, nu stop ik. Klaar.”
Niet iedereen neemt zo makkelijk afscheid. Bioloog Linda van Roij (32) schrijft op haar blog al een tijdje over haar vliegdilemma’s. In haar vriendengroep tiert de vliegverslaving welig. “Twee keer per jaar naar een ander continent is bij ons niet gek. Daarom gaan gesprekken al snel over je vorige en volgende reis. We maken elkaar gek met onze reisverhalen: tof, dat wil ik ook! Zo vullen we elkaars wensenlijstje de hele tijd aan.”
Maar Linda wil daaruit stappen: “Twee jaar geleden las ik De verborgen impact van Babette Porcelijn. “Daardoor kwam ik erachter dat vliegen bij mij de helft van mijn jaarlijkse milieu-impact is. Complete waanzin.” Linda gooide het roer radicaal om. Of nou ja, ze veegde haar nieuwe kennis eerst nog even veilig onder het tapijt. Maar het bleef etteren. Bij haar laatste vlucht, december 2017, keek ze uit het raampje. “Dan zie je die motoren ronken. Toen dacht ik, shit ja, dit wil ik niet meer.” Haar goede voornemen voor 2018: het hele jaar niet vliegen. 2
Tegeltjeswijsheid
Ook op de OneWorld-redactie blijken zowaar minstens vier mede-afkickers rond te lopen. Collega Floyd Driehuijs (27) probeert alleen met de auto of trein op vakantie te gaan. Na het zien van documentaires als Cowspiracy en Before The Flood was duurzaam reizen voor hem “een no-brainer”. “Ik dacht: hier kán ik iets aan doen. Dan vind ik dat ik dat ook moet doen.” Sindsdien ging hij bijvoorbeeld liftend naar Portugal en met de auto weer terug. “Wat ook telt, is dat ik niet mee wil gaan in dat systeem van spotgoedkope korte vluchten: voor 50 euro naar Barcelona. Door die reizen te boeken, houd ik dat systeem in stand.”
Met vrienden heeft hij het vaak over duurzamer reizen wanneer ze brainstormen over een gezamenlijke vakantie. “Op dat soort momenten wordt collectief afgesproken: wij gaan het echt anders aanpakken! Maar die overtuiging raakt vaak toch weer op de achtergrond en verliest het bij sommigen van ‘ik wil gewoon een voordelige vakantie in de zon’ en ‘het kost me te veel vakantietijd als ik lang moet reizen.’ Misschien is dat de misvatting, dat je vakantie pas op je bestemming begint. Al rijdend door Franse dorpjes maakte ik meer mee dan tijdens de vakantie zelf.” Dus poets het stof maar van dat tegeltje: de reis is het doel, niet de bestemming.
Ten strijde!
Nu ik heb ontdekt dat we met meerderen zijn, wil ik onze boodschap nóg verder de wereld inslingeren. Niet-vliegende broeders en –zusters, ten strijde! Maar het is ook wel een gekke situatie: veel niet-meer-vliegers, zoals ikzelf, kwamen tot inkeer nadat ze zelf veel hadden gevlogen. Kun je een ander dat ontzeggen? Floyd: “Blijft lastig. Ik heb enorm veel uit mijn verre reizen gehaald. Tegen iemand die na school niet weet wat hij moet doen, zal ik zeggen: ga de wereld ontdekken. Ik vind vooral dat mensen geholpen moeten worden: maak het makkelijker om een duurzame keuze te maken. Als ik destijds een snelle en betaalbare trein naar China had kunnen nemen, had ik dat gedaan.”
“
“Tegen een vriendin die vijf dagen naar Egypte gaat, zeg ik niet ‘wat slecht van je!’”
Heeft de rest ervaring met anderen overtuigen? Eelkje: “Uiteindelijk kun je de ander niets opleggen. Dat willen we ook niet. Je kunt de keerzijde van vliegen wel belichten door erover te schrijven en te praten.” Juist dat wil Linda vaker doen, schrijft ze in haar blog: vaker praten over de nadelen van vliegen. Is dat niet een enorme gespreks-doder? Linda:“Ik ben nog zoekende. Laatst vertelde een vriendin dat ze vijf dagen naar Egypte gaat. Dan sla ik mezelf voor mijn kop, maar zeg dan niet ‘wat slecht van je!’. Ik snap best dat ze dat leuk vindt. Wat ik wel doe, is iedereen vertellen dat ik dit jaar met de trein ga. Dan komt het gesprek vaak vanzelf op het klimaat. Maar soms zou ik wel verder willen gaan, hoor. Ik liep gisteren langs een reisbureau en dan wil ik eigenlijk de deur opengooien: ‘niet vliegeeeen!’ Maar daar worden mensen alleen maar chagerijnig van. Het goede voorbeeld geven werkt veel beter.”
Vliegloze zomer
Wat in elk gesprek terugkomt, is vlees. Voor Linda is vlees een voorbeeld van hoe je behoeften kunnen veranderen, als je eenmaal een keuze hebt gemaakt: “Ik heb vlees eten afgebouwd. Op het laatst had ik er zelfs geen trek meer in. Ik hoop dat dat met vliegen ook gebeurt. Het is makkelijker te stoppen als je iets niet meer wíl, in plaats van omdat het niet mág van jezelf.”
“
“In vlees had ik op het laatst gewoon geen trek meer. Ik hoop dat het met vliegen ook zo gaat”
Ook biedt vlees een antwoord op de eeuwige opmerking ‘in je eentje verander je toch niets, dat vliegtuig gaat ook zonder jou’ (gaap). Floyd: “Mensen zeggen ook vaak: dat vlees ligt toch al in de schappen, ook als jij het niet koopt. Maar kijk naar de populariteit van vleesvervangers. Collectief hebben we de vraag veranderd. Dat kan ook met vliegen. Maar dat wordt nu nog belemmerd doordat het prijsverschil met alternatieven zo groot is.” Vliegen is nu nog de kiloknaller-gezinsbak gehakt; daarmee vergeleken is elk alternatief een peperduur wiebelend blokje tofu.
Eelkje vindt inspiratie in Meatless Monday, het inmiddels redelijk ingeburgerde idee dat je minstens één dag per week een vleesloze dag inlast. “Misschien moeten we na de vleesloze dag nu allemaal een vliegloze zomer inlassen.”
Ehm, een kleine biecht: ik was dit weekend op een feestje waar een hele tafel VOL lag met taarten en kazen. Ahum. Ik zou liegen als ik beweer dat ik dat heb weerstaan. Daarom heb ik mijn doel bijgesteld: in plaats van 3 maanden aaneengesloten veganist zijn, noteer ik het aantal dagen dat het gelukt is. Mijn doel is nu om in dit jaar in totaal op 3 maanden veganistisch eten uit te komen. ↩︎
Linda heeft op haar blog www.zaailingen.com nog meer interessante artikelen over vliegen en een zelfgemaakte impactcalculator. ↩︎
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden
