Milieudefensie wil Shell aanklagen om klimaatverandering

• Shell moet zijn bedrijfsstrategie en investeringen aanpassen aan het Akkoord van Parijs, waarin is overeengekomen dat de opwarming van de aarde onder de twee graden moet blijven. Daartoe moet minstens 80 procent van de voorraden olie, gas en kolen in de grond blijven zitten, zegt Milieudefensie.
• Shell moet concreet maken hoe het bedrijf aan het Parijsakkoord gaat voldoen: dat betekent in elk geval nu al beginnen met het afbouwen van de olie en gas-activiteiten, zodat de activiteiten van Shell in 2050 geen uitstoot meer zullen veroorzaken.
• Shell moet in een overeenkomst met Milieudefensie de route naar 2050 verder concreet maken.

De advocaat in de zaak wordt Roger Cox, bekend van de Urgenda-rechtszaak. Bij die klimaatrechtszaak was niet een bedrijf maar de Nederlandse overheid gedaagd – en de overheid verloor. De rechter droeg de staat op om minder broeikasgassen te laten uitstoten: 25 procent minder ten opzichte van 1990. Die overwinning is wereldwijd nog steeds een inspiratiebron voor andere rechtszaken. Overigens is de staat in beroep gegaan tegen de uitspraak; op 28 mei dit jaar dient dat beroep.

Mark van Baal van Follow This is blij verrast. “Dit legt extra druk op Shell om kleur te bekennen. Wij juichen niet toe dat Shell een rechtszaak aan de broek krijgt, maar ze kunnen die nog voorkomen.” Follow This heeft inmiddels een nieuwe resolutie ingediend om de doelen van Shell in lijn te brengen met het Parijs Akkoord. Daarbij mikken ze, net als Milieudefensie, op een emissievrij Shell in 2050. “Dat hoeft niet precies, maar in ieder geval moeten we Parijs halen.” Op 19 april brengt de directie van Shell een stemadvies uit over die resolutie. “Dan zullen we weten hoe of Shell en zijn aandeelhouders echt werk willen maken van het halen van Parijs. De halvering van uitstoot in 2050 is vooruitstrevend, maar niet voldoende voor Parijs.”

Klimaatrechtszaken tegen bedrijven werden tot voor kort vooral in de VS gevoerd. Maar ook buiten de VS suddert het al een tijd. Oud-rechter Jaap Spier, die een lijst juridische principes opstelde waar bedrijven zich aan moeten houden als ze hun verantwoordelijkheid voor het klimaat willen nemen, zei in januari al in Trouw (daarbij doelde hij niet op de Milieudefensie-zaak): “Er zitten al heel veel rechtszaken in de pijplijn. Vraag me geen details want die geef ik niet. Ik maak het op uit gesprekken met collega’s, ngo’s, en je hoort wel eens wat in de wandelgangen. Helaas zullen veel van die zaken over schadevergoeding gaan, dat vind ik ongelukkig. Laten we ons in ’s hemelsnaam focussen op uitstootbeperking.” Milieudefensie richt zich inderdaad niet op een schadevergoeding, maar wil het beleid van Shell bijsturen.