Wie in Pakistan #MeToo zegt, is haar leven niet zeker

Ook veel mannelijke journalisten woonden het protest bij en schreven erover, maar zij kregen niet in dezelfde mate te maken met cyberpesten. De algemene perceptie is namelijk dat een vrouw, zeker een jonge vrouw, geen eigen wil of mening kan hebben, zelfs niet als ze journalist is. Het concept van een vrouwelijke journalist die hard nieuws verslaat, gaat er bij de meesten sowieso niet in, omdat de vrouwen zich over het algemeen met ‘lichtere onderwerpen’ bezighouden, zoals lifestyle en entertainment.

Toch blijf ik schrijven, als verzet tegen het traditionele idee dat een ‘goede vrouw’ in stilte moet lijden. Niet alleen eis ik strengere wetgeving tegen misdaden als huiselijk geweld, eerwraakmoorden en seksuele intimidatie, ook verzet ik me tegen het heersende idee dat een vrouw zelf verantwoordelijk is voor dit patriarchale geweld.

Elk jaar worden honderden Pakistaanse vrouwen vermoord omdat zij de eer van de familie zouden schaden door zelf een man te kiezen of een baan buitenshuis na te jagen. Alleen over straat gaan is niet veilig als vrouw en het scanderen van de slogan ‘mijn lichaam, mijn keuze’ levert meer politieke en publieke controverse op dan het feit dat jaarlijks vijfduizend vrouwen sterven aan de gevolgen van huiselijk geweld.

Het trollenleger kwam meteen in actie. Op Shafi’s beschuldigingen volgden idiote berichten op sociale media, waarin bijvoorbeeld werd beweerd dat ze Zafar alleen beschuldigde om van hem af te komen. Anderen noemden het een ‘goedkope publiciteitsstunt’. Zafar zelf ontkende alle beschuldigingen en benadrukte: “Ik ben de vader van een jong meisje en een jonge jongen, echtgenoot van een vrouw en de zoon van een moeder.” Hij voegde eraan toe dat hij de zaak voor de rechter zou brengen.

Ook wanneer een aanklacht wel tot een echte rechtszaak leidt, is het voor vrouwen bijna onmogelijk om een eerlijk proces te krijgen. Student Shah Hussain werd in januari vorig jaar eindelijk opnieuw berecht voor het belagen en talloze keren steken van de 23-jarige rechtenstudente Khadija Siddiqui, maar dat heeft maanden aan campagnes van media en mensenrechtenactivisten gekost. Hussain was al eerder veroordeeld, maar de uitspraak werd door het hooggerechtshof van Lahore verworpen omdat zijn vader een invloedrijk advocaat was.

Tegen alle verwachting in kreeg Khadija Siddiqui uiteindelijk gerechtigheid, omdat ze sterk genoeg was om door te zetten. Maar in de meeste gevallen zijn de slachtoffers niet zo sterk. Siddiqui had een relatief bevoorrechte achtergrond en de steun van haar familie, wat haar hielp om overeind te blijven ondanks de lastercampagnes. De meeste vrouwelijke slachtoffers van geweld of seksueel misbruik in Pakistan worden door hun eigen familie tot zwijgen gedwongen, uit angst dat de misdaad henzelf en hun familie in ongenade zal brengen.

Weesmeisjes werden gedwongen tot huwelijken, beweerde Latif in een reeks video’s die ze op sociale media plaatste. Sommigen werden volgens haar zelfs aan overheidsfunctionarissen ‘bezorgd’, die hen seksueel misbruikten. De vorige verantwoordelijke van het opvanghuis zou dat op zijn geweten hebben, en de praktijken zouden zelfs zijn doorgegaan nadat hij wegging. Deze beschuldiging kwam Latif op een arrestatie te staan; naar verluid werd ze gedwongen alles in te trekken.

Ondertussen nam de zaak een nog schokkender wending. De 23-jarige Iqra Kainat, voormalig bewoner van het tehuis en volgens Latif het enige meisje dat bereid was met de pers te praten en te getuigen, stierf in februari onder mysterieuze omstandigheden in het ziekenhuis. Gemelde doodsoorzaak: ondervoeding en uitdroging. Latif vindt dat de rol van de politie moet worden onderzocht. “Ik drong aan op een autopsie omdat ik niet geloofde dat haar dood natuurlijk was, maar zij wilden haar snel begraven en elk onderzoek uit de weg gaan”, vertelt ze.

Pakistan lijkt nog niet klaar voor dit debat. Het lage aantal vrouwelijke rechters wordt nooit in de reguliere media genoemd. Als zich een incident voordoet, wordt er op primetimetelevisie wel gediscussieerd over misdaden tegen vrouwen, maar onderliggende problemen, zoals het falen van de rechterlijke macht om vrouwen te beschermen, komen nauwelijks aan bod.