Beeld: Stefan van den Bergh
Column

‘Veel Nederlanders denken dat ik ‘Hollands’ ben’

‘Ik vergeet altijd dat mijn uiterlijk niet overeenkomt met hoe mijn binnenwereld is gevormd’, schrijft columnist Arja Mari van den Bergh. Sinds kort weet ze dat daar een woord voor bestaat.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Onlangs gebeurde het weer. Ik was uitgenodigd voor een etentje met onbekenden die allemaal iets met voormalig Joegoslavië hadden. Er werd Nederlands, Bosnisch en Servisch gesproken en de anekdotes vlogen in het rond. Het deed me denken aan vroeger, toen het bij ons thuis continu volliep met de muzikale vrienden van mijn Macedonisch-Servische moeder uit Mostar, Zadar en Belgrado. Voormalig vluchtelingen of migranten, net als mijn moeder. Ik genoot intens van die avonden. Luidkeels liedjes meezingen en verhalen delen verzachtte de heimwee die ik had naar mijn jeugd in Macedonië. Tot diep in de nacht vierden we ‘onze’ cultuur die we, allemaal op onze eigen manier, misten.

Maar dit etentje eindigde anders. Ik voerde een gesprek met een Bosnische vrouw toen een Kroatische man zich bij ons voegde. Beiden waren dáár geboren, ik in Nederland. Hoewel we elkaar net hadden ontmoet, zei de man ineens tegen me: “Als je er niet vandaan komt, zul je het nóóit begrijpen.”

Ik vergeet altijd dat mijn uiterlijk niet overeenkomt met hoe mijn binnenwereld is gevormd

Daar was die stomp in mijn maag die ik al zo vaak had gevoeld. O ja, ik vergeet altijd dat mijn uiterlijk, achternaam, hoe mensen me plaatsen in de buitenwereld, niet naadloos overeenkomen met hoe mijn binnenwereld sinds mijn geboorte is gevormd. Dat deze Kroatische man mijn opvoeding, tweetaligheid, de Indische cultuur van mijn vader en de Joegoslavische van mijn moeder niet gelijk aan me af kan lezen. Met veel Nederlanders is het overigens net zo: ze nemen aan dat ik ‘wit’ en ‘Hollands’ ben. Alleen verander ik voor hen, als ik mijn achtergrond deel, dan weer meteen in een ‘halfbloed’ of ‘allochtoon’.

Lang dacht ik dat zulke opmerkingen me niets deden. Ik weet wie ik ben en hoef mezelf niet ‘verdedigend’ te openbaren. Toch zijn ze door de jaren heen ongemerkt onder mijn huid gekropen en gaven ze me, bij elkaar opgeteld, een leeg en eenzaam gevoel, en dacht ik: ik hoor nergens bij.

Sinds kort weet ik gelukkig dat ik niet alleen ben. Je ‘fake’ voelen wanneer je etnische identiteit niet overeenkomt met de perceptie die anderen hebben over deze identiteit, wordt racial imposter syndrome genoemd. En alleen al weten dat er een term bestaat
die deze complexe biculturele ervaring bevestigt en me mettertijd hopelijk minder onzeker zal maken over wie ik ben, maakt voor nu alvast alle verschil.

Deze column verscheen in december 2022 in OneWorld Magazine.

'Media wilden vooral dirt en juice uit mijn verhaal'

Zwart, vrouw, moslim en doof: Nimco Hersi eist haar plek op

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons