Beeld: Still uit 'This Is My Desire'

De Nigeriaanse film ‘Eyimofe’ laat geen ruimte voor westerse arrogantie

De Nigeriaanse Mofe en Rosa dromen van een leven in Europa. Of het hen lukt om de chaotische miljoenenstad Lagos te verlaten, zien we in het heerlijk vintage geschoten Eyimofe (This Is My Desire). De ‘filmische lofzang op Lagos’ werd lovend ontvangen, en beleeft morgen zijn Nederlandse première.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Het kost Mofe (Jude Akuwudiki) de nodige moeite om rond te komen in deze film van regisseurs Arie en Chuko Esiri uit 2020. Overdag repareert Mofe als elektricien verouderde stoppenkasten in een papierfabriek; ’s nachts werkt hij als beveiliger. Sinds kort is hij de trotse bezitter van een vals paspoort: Mofe heeft het plan opgevat om onder de door hem gefingeerde achternaam Sanchez naar Spanje te emigreren. Maar voordat hij zijn droom kan verwezenlijken slaat het noodlot toe: na een lange nachtdienst treft hij zijn zus Precious (Omoye Uzamere) in bewusteloze toestand aan. Haar kinderen hebben al het leven gelaten.

De film is een onvervalst en geslaagd voorbeeld van sociaalrealisme

Koolmonoxidevergiftiging blijkt de boosdoener. Veroorzaakt door de krakkemikkige generator die het huisje dat Mofe met zijn zus deelt van stroom voorziet. Als Precious tot overmaat van ramp in het ziekenhuis overlijdt, belandt Mofe in een kafkaëske nachtmerrie: hoe komt hij aan het geld dat het mortuarium vraagt voor de teruggave van het stoffelijk overschot van zijn zus? Hoe kan hij aanspraak maken op een eventuele erfenis? En kan hij voor de vervaardiging van een doodskist ook zelf materiaal aanleveren om de kosten te drukken? Acteur Akuwudiki speelt de radeloosheid waar Mofe door wordt overmand met veel bezieling, in een film die zich laat omschrijven als een onvervalst en geslaagd voorbeeld van sociaalrealisme.

Hoop aan de horizon

In allerlei achterkamertjes stuit Mofe vervolgens op de uitwassen van de Nigeriaanse bureaucratie. In een keur aan kantoortjes, waar eigenlijk niets gebeurt, leidt stilstand tot achteruitgang. Een bankmedewerker kan niets voor de elektricien betekenen omdat hij geen eerstegraads familie (dat wil zeggen: partner, kind of ouder) van Precious is, een advocaat wil wel voor Mofe bemiddelen maar blijkt een charlatan en Mofes baas, de directrice van de papierfabriek, weigert ondanks zijn smeekbedes een veiligere werkomgeving te creëren. Deze aaneenschakeling van decepties leidt tot sarcastische maar geestige taferelen. Zoals wanneer een handlanger van Mofes strafpleiter vertelt dat Mofes vader de erfenis van Precious claimt, maar dat hij geen hebzuchtige man is: zijn zoon mag, zo beklemtoont hij, maar liefst 20 procent in eigen zak steken.

Het lijkt of de hoofdpersoon de tragiek accepteert omdat hij al met zijn hoofd in Spanje zit

Of wanneer Mofe een nieuwe elektricien de kneepjes van het vak bijbrengt en wordt getrakteerd op een flinke elektrische optater. Waarop de jongeling hem vraagt: “Was dat een schok?”, en Mofe antwoordt: “Nee, ik was aan het dansen.” In dit soort scènes lijkt het alsof de hoofdpersoon de alledaagse tragiek accepteert, omdat hij al met zijn gedachten in Spanje zit. Maar misschien ook omdat apathie in Nigeria onderdeel is van het dagelijkse leven, en veelal in de plaats is gekomen van hoop en verandering. Niettemin gloort er – zij het spaarzaam – hoop aan de horizon in Eyimofe (This Is My Desire): het leven in Lagos is niet uitsluitend kommer en kwel.

Filmische lofzang

Ook in het tweede deel van de film, dat in het teken staat van de beslommeringen van kapster en serveerster Rosa (Temi Ami-Williams), wisselen tragische en blijmoedige momenten elkaar af. Rosa wil zich in de toekomst in Italië vestigen, maar eerst moet ze financieel onafhankelijk worden en zich losweken van haar suikeroom Mr. Vincent (Toyin Oshinaiki). Een relatie met de rijke Amerikaan Peter (Jacob Alexander) lijkt de uitweg. Maar Peter – een zoon van Libanese ouders die zich ooit in de Verenigde Staten vestigden – haakt al snel af zodra een Nigeriaanse vriend hem vraagt of Rosa, zoals het negatieve stereotype over Nigeriaanse vrouwen dicteert, al bij hem heeft gebietst: gegeneerd biecht Peter op dat hij een telefoon voor haar heeft gekocht.

Eyimofe is ook een filmische lofzang op het leven in Lagos

Maar voordat er een einde komt aan de romance tussen de twee volgt er nog een schouwspel in een chic restaurant, waar de Amerikaan Rosa trakteert op een gerecht met tofu. “Heb je dit écht nog nooit gehad?”, vraagt hij haar verbaasd. Het is een hilarische scène, waarmee de in Nigeria geboren en in de VS opgeleide gebroeders Esiri lijken te zeggen: met het introduceren van vleesvervangers los je de corruptie in Nigeria niet op; laat je westerse arrogantie maar achterwege. Want Eyimofe is óók een filmische lofzang op het leven in Lagos. Een inkijkje in een bruisende stad – de Esiri’s filmden op 48 locaties – die voortdurend in beweging is, al staat het verkeer er steevast vast.

Door de ogen van Mofe en Rosa tonen de tweelingbroers een caleidoscopisch en kleurrijk beeld van de stad. De camera – Eyimofe is niet digitaal gefilmd maar op ouderwets celluloid, en oogt hierdoor heerlijk vintage – voert het verhaal langs arm en rijk, langs huisjes opgebouwd uit golfplaten, statige villa’s met zwembaden en alles ertussenin. Gaandeweg wordt duidelijk waarom er Lagossers zijn die hun chaotische woonplaats willen verlaten en waarom sommigen er juist voor kiezen te blijven. Eyimofe biedt geen hapklare oplossingen, maar laat zich meer omschrijven als een filmische beschouwing van hedendaags Lagos. Hoop en wanhoop liggen voortdurend met elkaar in de clinch. Hieruit ontstaan compromissen: net als in het echte leven moet je soms een mouw passen aan onverwachte hindernissen. De boodschap: het leven is niet per definitie waardeloos als je niet krijgt waarnaar je zo hartgrondig verlangt.

Eyimofe (This Is My Desire) is vanaf 19 mei te zien in filmhuizen door het hele land. Daarnaast kun je de film streamen op het filmhuisplatform Picl.
Deze recensie verscheen eerder op OneWorld.nl op 1 april 2021.

Bron: www.youtube.com

Stop Filming Us: De film die nooit gemaakt had mogen worden

Deze filmmakers geven migranten zélf de camera

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons