‘Onze energietransitie is koloniaal!’

Op het eiland Nieuw-Guinea (dat West-Papua deelt met Papua-Nieuw-Guinea) vind je het derde grootste regenwoud ter wereld. Het is het meest biodiverse tropische eiland ter wereld. Die enorme biodiversiteit is onder meer te danken aan de meer dan 250 Inheemse gemeenschappen in West-Papua, die met hun levenswijze de biodiversiteit beschermen. Maar op die Inheemse bevolking vindt al meer dan zestig jaar een ‘trage genocide’ plaats.

Na de Tweede Wereldoorlog en de onafhankelijkheid van Indonesië onderhield Nederland nauwe banden met de Papua’s: in 1960 beloofde koningin Juliana nog dat West-Papua een onafhankelijke staat zou worden. Maar onder druk van de Verenigde Staten werd West-Papua in 1962 door Nederland overgedragen aan Indonesië. Ngo’s en journalisten schatten dat sinds de Indonesische bezetting in de jaren 60 tussen de 100.000 en 500.000 doden zijn gevallen, op een totale bevolking van minder dan 2,3 miljoen Papua’s. Doordat de Indonesische autoriteiten journalisten, mensenrechtenactivisten en internationale waarnemers niet toelaten is het onmogelijk om deze cijfers exact te achterhalen.

Het zesde rapport (2022) van VN-klimaatpanel IPCC benoemde kolonialisme voor het eerst in 30 jaar als aanjager van de klimaatcrisis, die bovendien de kwetsbaarheid van gemeenschappen vergroot door de voortdurende ongelijkheid en marginalisering. Dat de koloniale dimensie van de klimaatcrisis door de IPCC wordt erkend, is een bescheiden stap in de goede richting, maar de laatste klimaatconferentie in Egypte (2022) maakte ook weer duidelijk dat Inheemse gemeenschappen geen prominente rol spelen bij de totstandkoming van rechtvaardig klimaatbeleid, aangezien ze geen officiële plek bij de onderhandelingen hebben gekregen.

Inheemse volkeren laten zien hoe het ook kan. Zo is er de ‘Congress of Nations and States’ opgericht, met als doel om gelijkwaardige relaties tussen naties en staten tot stand te brengen. Of denk aan de ‘Red Nation’, een coalitie van Inheemse en niet-Inheemse activisten die een Red Deal publiceerden, als tegenhanger van de westerse ‘Green New Deal’. Ook in West-Papua bouwen Inheemse groepen actief aan nieuwe systemen. In West-Papua ontwikkelden leiders van de onafhankelijkheidsbeweging ULMWP de ‘Green State Vision’, op basis van de waarden van de Inheemse Melanesische stammen van West-Papua.