Beeld: Hardwich Rosebel
Column

Kunstmatig rijk

Harde flappen hebben steeds meer plaatsgemaakt voor digitale knaken, waardoor geld vooral de fictieve waarde van een op hol geslagen systeem vertegenwoordigt. Is er een alternatief mogelijk? En (hoe) kun je antikapitalistisch leven?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Geen geld hebben is verschrikkelijk. Laten we dat vooropstellen. Het verkleint je kansen, stelt je achter, isoleert je en dwingt je soms tot een positie waar je niet voor gekozen hebt. Juist omdat ik er het grootste deel van mijn leven weinig van had, was de zekerheid die geld kan verschaffen uiterst belangrijk. Ik hoefde er niet heel veel van, maar wel genoeg om niet afhankelijk te zijn van mensen of instanties. Het ging niet om rijk zijn, maar om de onvrijheid van arm zijn.

Inmiddels zou je kunnen zeggen dat het economische systeem voor mij heeft gewerkt. Ik kreeg jong een eerste, goede baan en kocht jong een huis in een goede tijd. Ik ben aan armoede ontsnapt. Ik behoor tot het deel van tussengeneratie X ( jonger dan de jongste babyboomer, ouder dan de oudste millennial), dat de laatste vaste contracten en betaalbare woningen wist te bemachtigen. De generatie die vastgoedwaarde explosief ziet stijgen en zich rijk rekent, ondanks studieschulden en aflossingsvrije hypotheken.

We weten heus dat het kunstmatige rijkdom is, we hebben de bubbel al uit elkaar zien spatten in 2008. Maar hebben we ervan geleerd? Onze kostbare woningen – onlangs was er ophef over een doodgewoon rijtjeshuis in Amsterdam-Zuid dat voor 1,5 miljoen euro werd aangeboden én verkocht – kunnen niet zomaar ingeruild worden voor werkelijke biljetten en munten. We boeken weer volop reizen en kopen spullen op niets anders dan digitaal vertrouwen. Net zoals vóór de crisis.

Degenen die nu neerkijken op rijkdom hadden meestal al geld

We weten óók dat dit comfort mogelijk wordt gemaakt door de uitgebuite persoon die skinny jeans in elkaar zet en door een zuchtende en krakende aarde waar we zo veel grondstoffen aan onttrekken dat zelfs zand een schaars goed is geworden. In deze editie van Hoe Zit Het Met…? onderzoeken we of nieuwe, alternatieve geldsystemen mogelijk zijn. Of we een wereldeconomie kunnen creëren die grondstoffen niet opmaakt, maar hergebruikt en wellicht teruggeeft. Een systeem waarin geld de werkelijke waarde vertegenwoordigt van grondstoffen en arbeid, en niet de fictieve waarde van een op hol geslagen markt.

En kunnen we de ongelijkheid in één klap wegnemen door al het geld opnieuw te verdelen? Wat kun je zelf doen om minder of antikapitalistisch te leven? Nu is dat makkelijk gezegd als geld nooit een probleem voor je was. Sheila Sitalsing schrijft daar in haar column in dit nummer over: degenen die nu neerkijken op rijkdom hadden meestal al geld. Het kost mij nog moeite om afscheid te nemen van mijn (vermeende) zekerheid en vrijheid. Maar ik ga de tips op het uitneemkaartje uit het omslag toch uitproberen. Misschien kan ik ook opnieuw beginnen. En misschien voel ik dan een nieuw soort vrijheid.

Dit artikel verscheen eerst in OneWorld-magazine.

Hoe Zit Het Met Geld?

De zelfgenoegzame woonbubbel

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons