Aandacht voor gendergelijkheid op Ugandese basisscholen

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

De Nederlandse Noraly Schiet werkt een half jaar als communicatievrijwilliger bij Women in Leadership (WIL) Uganda. De organisatie zet zich in voor het verbeteren van de positie van vrouwen en meisjes in Busembatia, onder andere door Engelse les te geven en ze te laten kennismaken met gelijke rechten. Via maandelijkse blogs houdt Noraly ons op de hoogte van haar ervaringen in het Afrikaanse land. 

Deel 4: Noraly hoort van haar buurman Sebastian, directeur van een basisschool in Busembatia, hoe hij zijn functie in het onderwijs gebruikt om meer gendergelijkheid te creëren.

Iedere avond tussen zes en zeven zet Sebastian twee stoelen buiten. De ene voor zichzelf, de ander voor een eventuele gast. Op de grond naast hem staat zijn transistorradio, afgesteld op het lokale radiostation. Ugandese muziek uit vroegere decennia wordt afgewisseld met het laatste nieuws. Sebastian weet altijd precies wat er bij zijn huis en zijn school gebeurt. Hij schijnt met zijn zaklamp rond om te kijken of zich nergens ongenode gasten ophouden, koopt wat maïs van voorbijlopende kinderen, en dut af en toe weg in zijn stoel. Hij is 59 jaar, en alleenstaande vader van negen kinderen. In april 2018 gaat hij met pensioen. Op een avond ga ik bij hem zitten, en praat ik met hem over zijn rol in Uganda.

Sebastian en Noraly. Foto: Noraly Schiet

U bent het hoofd van een gemengde basisschool in Busembatia. Volgend jaar gaat u met pensioen. Hoe is uw werk door de jaren heen veranderd?
“Ik heb bij verschillende protestante en katholieke scholen in de regio gewerkt. 35 jaar geleden begon ik als gewone leerkracht. Langzaam klom ik op tot schoolhoofd. Wat ik in al die jaren heb zien veranderen? Van alles! De klassen waren enorm groot toen ik begon, met makkelijk honderd kinderen in een klas. De klassen zijn nu kleiner, veertig tot vijftig leerlingen, en er is meer aandacht voor gelijkheid tussen jongens en meisjes.”

Hoe komt dat?
“Gendergelijkheid staat hoog op de politieke agenda van Uganda. De overheid wil dat meisjes naar school gaan, en dat jongens en meisjes dezelfde kansen krijgen. Er zijn subsidies beschikbaar voor overheidsscholen zoals de onze, die we kunnen inzetten om de samenwerking tussen jongens en meisjes te stimuleren. Wij hebben bijvoorbeeld een gemengde sportdag georganiseerd.

Ik vind het ontzettend belangrijk dat mijn dochters dezelfde kansen en mogelijkheden hebben als mijn zoons

Als schoolhoofd heb ik altijd geprobeerd om een progressief lesprogramma op te stellen. Nog voordat de NGO’s in deze buurt neerstreken, had ik al lesprogramma’s ingevoerd over menstruatie en puberteit op de basisschool waar ik destijds werkte. Ik heb zelf zeven dochters, en vind het ontzettend belangrijk dat zij dezelfde kansen en mogelijkheden hebben als mijn zoons.”

Lukt het om de school meer gelijk te maken?
“We werken samen met een NGO die training geeft aan onze leerkrachten. De leraren worden klaargestoomd om les te geven over puberteit, menstruatie en seksuele voorlichting. Dat is best een taboe, we proberen het iets beter bespreekbaar te maken. We gebruiken de ABC-methode die de overheid promoot: Abstinence, Being Faithful, use a Condom. De NGO levert ook gratis herbruikbaar maandverband in de hogere klassen van onze basisschool. Zo kunnen de meisjes altijd naar school, zelfs wanneer ze ongesteld zijn.”

En hoe zit het met gendergelijkheid onder volwassenen?
“Het aantal vrouwelijke leerkrachten op scholen is flink gestegen. Negen van onze veertien leraren zijn vrouwen, ik heb daar erg op aangedrongen. Inmiddels is zelfs meer dan de helft van de schoolhoofden in Busembetia vrouwelijk. Ik vind dat een hele goede ontwikkeling. Behalve dat het prettig is om niet enkel met mannen samen te werken, is het me ook opgevallen dat vrouwen minder corrupt zijn dan de meeste mannen met wie ik heb samengewerkt. Vrouwen gebruiken het geld waarvoor het bedoeld is. Mannen steken het geld vaker in eigen zak, en spelen meer politieke spelletjes. Zij gebruiken het bijvoorbeeld om een hogere functie te krijgen. Corruptie is een groot probleem in dit land.”

Dus er komt een vrouwelijke opvolger wanneer u volgend jaar met pensioen gaat?
“Wie weet! Onze school is een overheidsschool. Wanneer we nieuwe leraren willen aanstellen, moeten we wij bij het districtsbestuur aangeven dat we een vacature hebben. Zij zorgen dan dat die gevuld wordt We kunnen wel aangeven of we voorkeur voor een man of een vrouw hebben. Mijn persoonlijke voorkeur gaat in elk geval uit naar een vrouwelijk schoolhoofd.”

Wat is uw wens voor de kinderen in Uganda?
“Er is al enige tijd een enorme geboortegolf gaande in Uganda. Hoewel de trend dalend is, krijgt de gemiddelde vrouw nog steeds vijf of zes kinderen. Ik hoop dat alle kinderen de kans krijgen zich te ontwikkelen. Iedereen verdient de kans om naar school te gaan, een beroep te leren en dan daadwerkelijk een baan te vinden. Ik denk dat er meer ondernemerschap moet komen, en dat kinderen daarin onderwezen moeten worden. Met goed onderwijs kunnen ze het land beter besturen, armoede terugdringen en de economie stimuleren. Ik ben ervan overtuigd dat onderwijs de springplank is naar een betere toekomst, voor iedereen. Daarom heb ik dit vak gekozen.”

Iedereen verdient de kans om naar school te gaan, een beroep te leren en dan daadwerkelijk een baan te vinden

Net als Sebastian zet de organisatie waarvoor ik werk zich in voor een beter opgeleid Uganda, voor jongens en meisjes die in de toekomst het land kunnen besturen. In onze programma’s worden vrouwen en meisjes breed onderwezen: van mensenrechten en seksuele educatie tot business skills, en van geletterdheid tot gender equality. Samen maken we verschil.

Lees ook de andere artikelen uit deze blogserie: 
Deel 1: Een betere positie voor Ugandese vrouwen in Busembatia  
Deel 2: Meisjesproblemen in Busembatia 
Deel 3: Verliefd zijn in Busembatia, Uganda

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons