Beeld: marco raaphorst

Hoeveel is ons bos waard?

Marcel Beukeboom was bij een gesprek over de waarde van bos. Rondom bomen spelen verschillende belangen: de ene partij ziet er biomassa-energie in, de andere meubels. Die belangen kunnen botsen en daarmee het bos schaden. Terwijl we meer dan ooit gebaat zijn bij een goed evenwicht in onze bossen: ze slurpen immers CO2 op.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

In tijden van klimaatverandering is alles in beweging. Zo ook de weging van de waarde van bos. Gisteren was ik te gast bij een symposium over duurzaam bosbeheer, georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW). Daar woonde ik een gesprek bij met Christina Moberg, de president van het Zweedse equivalent van de KNAW. Zij schreef samen met alle Europese collega’s, verenigd in een Europese wetenschappelijke Adviesraad,  een rapport waarin de verschillende belangen in en rondom bossen onder de loep genomen worden.

Hout als grondstof voor IKEA

Als gewone recreant sta je er nooit zo bij stil. In de Nederlandse bossen kun je terecht met je hond, je fiets, je paard, je tent en nog veel meer. Prachtig onderhouden voor zo’n 5 euro per jaar per Nederlander (zo becijfert Staatsbosbeheer). In Zweden kunnen deze dingen ook, maar wordt bos vooral ook gezien als productie-eenheid. Hout is een grondstof waaruit bijvoorbeeld IKEA-meubels gemaakt worden, of waarmee energie opgewekt wordt. Zowel in Nederland als in Zweden wordt gelet op een goed evenwicht tussen gebruik en voortbestaan van het bos. Het duurt immers een tijd voordat een gekapte boom is vervangen. Toch lijkt het, wanneer productie zo’n belangrijke plaats inneemt, dat zelfs in een land als Zweden economisch gewin op de korte termijn een doorslaggevend argument wordt.

Zelfs in een land als Zweden lijkt economisch gewin op de korte termijn doorslaggevend

Zoals ik al zei: in tijden van klimaatverandering is alles in beweging; ook de weging van de waarde van het bos. Naast bovengenoemde functies (economie, energie, recreatie) komen andere functies nadrukkelijker in beeld. Allereerst natuurlijk de meest primaire: een boom neemt CO2 op en produceert zuurstof. Voorheen een weetje in de categorie basisschoolkennis, nu steeds meer een functie die we hard nodig zullen hebben om het maximaal-1,5-gradenopwarming-doel van het Akkoord van Parijs te realiseren. Wanneer beleidsmakers nadrukkelijker gaan sturen op dat doel zal deze functie ook steeds meer (financiële) waarde gaan vertegenwoordigen.  CO2 wordt geld waard.

Biomassa

Hout was al eerder in beeld als oplossing voor het klimaatprobleem. Onder de noemer biomassa wordt het gebruikt als alternatief voor fossiele brandstoffen en eindigt het in de ovens van energiecentrales. Het lucratieve karakter van hout als energiebron (onder andere vanwege subsidies) kan echter het bestaande evenwicht (en daarmee de biodiversiteit) verstoren. De wetenschap zegt bovendien dat biomassa een uiterst inefficiënte manier is om hout te gebruiken, ook in relatie tot klimaatverandering. Redenen genoeg om op zoek te gaan naar alternatieven en subsidiering van de bijstook van biomassa stop te zetten.

Redenen genoeg om subsidiëring van de bijstook van biomassa stop te zetten

De rol die bos speelt in een klimaatneutrale wereld is cruciaal, zo onderstrepen de wetenschappers  ook nog maar eens in genoemd rapport. De meest voor de hand liggende beleidsmaatregel is: behoud bestaand bos. Het duurt immers heel lang om nieuw bos te creëren. Zorg daarnaast voor duurzaam bosbeheer, met bijzondere aandacht voor biodiversiteit en effectieve mitigatiemaatregelen.

Bomen kunnen niet wachten

In het gesprek met de Zweedse en Nederlandse wetenschappelijke academies stelde ik vast dat het vaak lang duurt voordat wetenschappelijke inzichten doordringen tot het bredere publieke debat. De wereld van de klimaatonderhandelaars is hierbij zelfs vaak een nog moeilijker neembaar bastion. Adviezen zoals in genoemd rapport over Europese bossen moeten het publieke debat versneld informeren, en uiteindelijk politieke besluitvormingsprocessen beïnvloeden. Klimaatverandering kan geen vertraging meer gebruiken, maar zeker bomen hebben last van verkeerd beleid. Vervanging van een boom kost minstens 20 jaar, vastlegging van eenzelfde hoeveelheid CO2 nog langer.

ambassadeur

Succesvolle klimaatdiplomatie is soms toeval

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons