Beeld: Stefan van den Bergh
Column
Mensenrechten

‘Niemand protesteert namens uitgebuite arbeidsmigranten’

De Macedonische serveerster Neda droomt van een leven in West-Europa. Zodra haar land toetreedt tot de EU is ze vertrokken. Arja Mari van den Bergh weet dat Nederland niet voor iedereen fijn is. ‘Maar ik gun Neda haar droom.’

Door 18 november 2022
column migratie oost-europa
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Woon je in Nederland?” De ogen van het meisje dat onze drankjes brengt, lichten op. Ze heeft mijn Macedonische vriendin en mij horen praten. We zitten in een café aan het meer van Ohrid, Noord-Macedonië. Aan de wand hangen posters van oude Amerikaanse filmsterren: Humphrey Bogart, Marilyn Monroe. Het meisje, begin twintig, draagt een top met cut-outs. Ze zegt dat ze Neda heet, en gaat los zodra ik bevestigend knik.

Onverschrokken vraagt ze naar het leven in Nederland, en of je er ook met alleen een middelbareschooldiploma werk vindt. Vooral in banen blijkt ze geïnteresseerd; zodra Noord- Macedonië toetreedt tot de EU, verklaart ze, is ze vertrokken. In welk westers land ze gaat wonen, weet ze nog niet. Ze kijkt me aan en ineens lijkt haar toekomstige beslissing niet meer van informatie op internet af te hangen, maar van mij. Met gretige ogen lijkt ze me te willen verleiden tot een romantische voorstelling van Nederland – ik woon er immers toch graag? Intussen stroomt het café vol.

“

Nederland is fijn, Neda, maar niet voor iedereen

Mijn gedachten schieten alle kanten op. Ik denk: Nederland is fijn, Neda, maar niet voor iedereen. Werk is er weliswaar genoeg – voor de Polen en Bulgaren die je voorgingen waren er ook banen zat – maar laat me ook eerlijk zijn over de werkomstandigheden in de horeca, de distributiecentra, de kassen. Over uitbuitingspraktijken in heel West-Europa waarover ik al jaren lees – met Nederland en Duitsland voorop. Uitzendbureaus die niet uitbetalen, die Roemenen mishandelen of gewoonweg ontslaan als ze voor zichzelf opkomen. Ik kan je het verhaal van de zwangere Monika vertellen, dat vorig jaar in De Groene Amsterdammer stond: omdat ze om een korte pauze vroeg, werd ze in haar buik getrapt en verloor ze uiteindelijk haar baby. Je reactie zal zijn: maar in Nederland komen jullie toch op voor de rechten van élke gemarginaliseerde, kwetsbare groep? Helaas Neda, nauwelijks voor uitgebuite Oost-Europese arbeidsmigranten. Niemand protesteert massaal voor hen.

Maar dan roept iemand haar weg. Ik kijk Neda na en besef dat ik deze vrouw, die ik totaal niet ken, hiermee ook onnodig bang kan maken. Ik gun Neda haar droom. En bovendien: niet élke arbeidsmigrant wacht doffe ellende.

Kort daarna stuift Neda langs met een vol dienblad. “Duitsland!” roept ze ons toe. “Een oude scharrel van me woont in München – dus misschien daar!” Ze heeft geen tijd voor mijn zwaarmoedige blik en ergens zou ik opgelucht moeten zijn. Alleen ben ik dat niet.

Stop eens met deze migratietaal

Illegale migranten en economisch vluchtelingen bestaan niet.

'Uitsluiting verscherpt je identiteit alleen maar'

De Macedonische identiteit van Arja Mari van den Bergh is volgens sommigen een verzinsel.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —  € 8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —  € 6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
 Totaal
Subtotaal in winkelwagen € 0,00
Besteltotaal € 0,00

  • € 0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons