Beeld: Portret Tom Feenstra, salade Christan Fielden

Door te koken vertelt Judith Cyrus het verhaal van de slavernij

Lunchroomhouder Judith Cyrus vertelt haar gasten graag over de Surinaamse geschiedenis. Door samen te eten – én koken – hou je het verleden in leven. ‘Tijdens het koken deel je verhalen die je anders niet zou delen.’

Door 25 november 2022
food Koken lifestyle recept slavernij
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Weet je waarom Surinamers vaak de poten, de nek en het vel van de kip eten?” vraagt Judith Cyrus. “Dat is omdat de tot slaaf gemaakten die op het land moesten werken eeuwenlang de restproducten kregen.” De kaart van haar lunchroom De Buitenvrouw – de Surinaams-Nederlandse term voor maîtresse – staat vol met gerechten met Surinaamse en Antilliaanse invloeden. “Met de buitenvrouw doe je alle leuke en lekkere dingen. Je mag komen en ook weer gaan.” Tegelijkertijd is het een Nederlands koloniaal concept: witte slavendrijvers uit Nederland hielden er in Suriname meerdere relaties op na met tot slaaf gemaakte vrouwen.
“

Eten maakt een moeilijk onderwerp makkelijker te bespreken

Cyrus vertelt haar gasten graag over de Surinaamse geschiedenis. “Eten maakt een moeilijk onderwerp makkelijker te bespreken.” Door mooie gerechten te gebruiken om de geschiedenis van de slavernij te vertellen, begrijpen mensen beter welke geschiedenis Nederlanders met elkaar delen, ervaart ze. Verbinden en samenzijn is voor haar onlosmakelijk verbonden met eten. “Samen eten betekent ook samen koken. In mijn familie is dat traditie, bijvoorbeeld als iemand jarig is. Dat is bijzonder, want tijdens het koken worden er verhalen gedeeld die je anders niet zou delen.”
Judith Cyrus is geboren in Paramaribo en getogen in Koog aan de Zaan. Ze is eigenaar van lunchroom De Buitenvrouw in Amsterdam. Haar culinaire ontdekkingsreis bracht haar onder andere bij stages in het restaurant van Ottolenghi en bij barbecuekok Jeroen Hazebroek. In 2021 verscheen haar kookboek Paramaribo.
Judith CyrusBeeld: Tom Feenstra
Dat eten ervoor zorgt dat er een opening is voor gesprekken, ervaart ze bijna dagelijks in haar lunchroom. Toen ze pas net open was, kwam ze in gesprek met vijf jongeren. “Ik vroeg ze of ze zich trotse Nederlanders voelen. Na wat vreemde blikken en een grote stilte stelde ik de vraag of ze zich dan trotse Surinamers voelen. Daar hadden ze allemaal geen twijfels over, ze zeiden volmondig ‘absoluut’. Maar mijn vervolgvragen zetten ze toch aan het denken: ‘Ben je in Suriname geboren? Heb je een Surinaamse nationaliteit? Wat maakt jou dan een trotse Surinamer in plaats van een trotse Nederlander?’ Het werd algauw duidelijk dat ze door de maatschappij als Surinamers worden gezien door hun huidskleur.” Cyrus wil met deze vragen mensen aan het denken zetten wat het betekent om Nederlander te zijn. “Natuurlijk mag je trots zijn op je Surinaamse achtergrond, maar je hoort ook bij Nederland.”

Dit interview verscheen eerder in juni 2022 in OneWorld Magazine. Lees het recept van Judith Cyrus’ papajasalade onder de foto!

Beeld: Christian Fielden
Hoe maakt je papajasalade?

Cyrus’ papajasalade oogst altijd veel lof tijdens haar workshops. De salade is als een sterk team waarbij alle leden het beste in elkaar naar boven brengen: de ingrediënten versterken elkaar in smaak. De salade is ideaal voor een picknick of barbecue en kan prima een dag van tevoren gemaakt worden. Als je het recept liever veganistisch maakt, kun je de vissaus vervangen door zout. Extra lekker zijn de zoutvlokken van de Zeeuwsche Zoute of Maldon.

Ingrediënten (2 personen)
1 grote groene papaja, 1 Madame Jeanette-peper, 1 tomaat, 1 teen knoflook, 1 theelepel lente-ui, 1 sjalot, 1 eetlepel vissaus, 1 eetlepel suiker, ½ theelepel kruidnagelpoeder, 2 eetlepels limoensap, 1 eetlepel verse korianderblaadjes

Bereiding
– Schil de papaja en haal de zaden eruit. Snijd en ontzaad de peper. Snijd de tomaat in blokjes en ontdoe ook deze van de zaadjes.
De knoflook en het sjalotje mogen worden fijngesneden en de lente-ui fijngehakt. Je hebt van de lente-ui ongeveer een theelepel nodig. Tot slot snijd je de korianderblaadjes grof.
– Maak met een spiraalsnijder lange slierten van de papaja en meng deze met de andere ingrediënten.
– Laat de salade minstens vijftien minuten staan voordat je deze opdient. Als je de salade een nachtje in de koelkast hebt gezet, laat ’m dan eerst op kamertemperatuur komen.

Sterrenchef Soenil Bahadoer: 'In pom zitten alle Surinaamse culturen'

Het verhaal én het recept van deze beroemde ovenschotel.

Chef-kok Lelani Lewis vertelt het Caribische koloniale verhaal

'De Caribische keuken is heerlijk, maar ook tragisch.'

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —  € 8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —  € 6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
 Totaal
Subtotaal in winkelwagen € 0,00
Besteltotaal € 0,00

  • € 0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons