Spit battle rond Texels lam: deel 2

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Moet je een Texels lam aan het spit rijgen? En maakt dat vlees eten beter verteerbaar? Die vragen verdelen de OneWorld-redactie aan de vooravond van een werkuitje. Vandaag deel 2. 

We gaan naar Texel en er is vuur! Dus ik dacht aan zo’n mooi sappig lammetje aan het spit. Tot ik, en iedereen op de redactie, deze mail in de inbox kreeg: “Sorry Lot, maar ik ben best wel allergisch voor de aanblik van lammetjes aan het spit. Een van de redenen dat ik vegetariër ben, is dat ik geen lief lammetje dood wil voor mijn eten. Ook al heeft ie tijdens zijn verdomd korte leven lekker buiten gespeeld". Adjunct-hoofdredacteur Hans was duidelijk niet gecharmeerd van mijn idee tijdens onze heidagen op Texel een lam aan het spit te rijgen. 

Hij schreef er dit betoog over. Hij hekelt de Nieuwe Stoerheid, waarin ruig vleeseten weer acceptabel onder foodies lijkt te zijn. Ik zie die beweging graag anders: als de Vleeswende, die een nieuwe omgang met vlees aankondigt.

Je moet dat vlees vieren als was het je Laatste Avondmaal

De Vleeswende

Een nieuwe manier van vlees eten wat mij betreft – die inderdaad extreem stoer is. De Vleeswende zou ik omschrijven als een nieuwe manier van vlees eten die laag in frequentie is, één keer per maand bijvoorbeeld. Daarnaast valt de keuze op goed grootgebracht vlees waarvan je de herkomst, en misschien zelfs wel de boer, kent. Ook kan vlees een bijproduct zijn omdat het beest onderdeel is van een gesloten boerderijsysteem, daarover later meer. En tot slot moet je dan dat vlees vieren als was het je Laatste Avondmaal. In tegenstelling tot een trend die Hans omschrijft als een Nieuwe Stoerheid (pas als je het beest kan slachten mag je het ook eten), hoop ik dat De Vleeswende het begin is van een heuze voedseltransitie waarin we echt anders met vlees eten omgaan. 

Plakkies ham

Ik ken en begrijp de redenen om geen vlees te eten, zelf at ik een tijd veganistisch, en gooide ik overtuigd het lunchbeleid op kantoor om naar vega als de standaard. Er kwam wat gemor terug van de diehard vleeseters dat het te radicaal zou zijn, van bovenaf opgelegd en betuttelend bovendien. Het welbekende liedje dus, maar het aantal klachten bleef beperkt. Neem vooral zelf je plakkies ham mee, als je daar zo naar snakt. De vega(n) overtuiging is een juiste voor een betere wereld, om de inmiddels welbekende redenen.  

Ik heb nooit begrepen dat mensen met gemak een mug doodslaan, maar zielig doen over beesten die beter passen bij de menselijke schaalgrootte

Maar ons lam op Texel heeft met gemakkelijke plakjes ham niets te maken. Texel staat bekend om zijn lammeren die op natuurlijke wijze gras grazend worden grootgebracht, zonder geïmporteerd krachtvoer. Het lam leeft twaalf maanden voordat het wordt geslacht. We eten dan biologisch, lokaal vlees dat geen kilometers maakte om op ons bord te belanden. Bovendien eten we niet 22 lamsrackjes van 11 lammeren, maar gezamenlijk het vlees van één lam van kop tot staart. Als je dan vlees eet, vertel over de afkomst, de anatomie en wat het lam betekent voor de lokale economie. Texel biedt de uitgelezen kans om, naast de zilte aardappel een hoofdstuk uit Silence of the Lambs te serveren, met zijn allen rond het vuur terwijl we ‘Mieke heeft een lammetje’ ten gehore brengen. 

De mail kwam bovendien van de melk & kaas-nuttigende adjunct-hoofdredacteur die binnenkomt op zijn leren stappers – leer was toch echt een dier. Een beest mag dus niet sterven voor zijn eten, maar wel ter bescherming van de voetzool. Ik heb nooit begrepen dat mensen met gemak een mug doodslaan, maar zielig doen over beesten die beter passen bij de menselijke schaalgrootte. Als je echt consistent bent is het ene dierenleven evenveel waard als het andere. 

Melkproducten dragen bij aan dierenleed

Daarnaast zijn melkproducten ongeveer even slecht voor het milieu als vlees, vooral wat kaas betreft. Dat komt doordat 1 kilo kaas zo'n 6 tot 10 liter melk kost om te maken.   Naast de CO2-uitstoot dragen melkproducten bij aan dierenleed doordat kalfjes jong van de moeder gescheiden worden. Anders drinken ze simpelweg te veel van de witte motor, en blijft er te weinig over voor in de pakken. Ook legt menig stiertje het loodje omdat alleen vrouwen-kalfjes economisch zijn voor de toekomstige melk- en vlees productie. 

Schapen met gouden voetjes

Toch lees ik dat lam valt in het vakje ‘rood’ qua CO2-uitstoot, samen met rundvlees.  Ik bel met boer Meine Koopmans van de zorgboerderij Novalis om te horen hoe de vork in de steel zit wat betreft de precieze duurzaamheid van ons lam. 

Het hoofddoel van Meine’s schapen is om in de winter de weiden leeg te grazen voor het volgende seizoen. Daarnaast hebben ze ‘gouden voetjes’ vertelt hij liefkozend. Door de schapen rond te laten lopen en de bodem te masseren wordt het bodemleven gestimuleerd en klaargestoomd voor het volgende jaar. Bij Meine is een schaap en zijn lammeren dus onderdeel van een gesloten, biologisch (zorg)boerderijsysteem, waarbij het vlees een bijproduct is. 

Als we de plofkip en andere troep laten liggen en af en toe zo’n lammetje eten ziet de toekomst er rooskleurig uit – voor dier, mens en planeet

Milieu-knuffelende lammetjes

Daarnaast grazen de schapen voornamelijk. Het zijn hooguit de eerste drie maanden dat lammeren worden bijgevoerd met eigen geteeld, biologisch graan. Wat ons lammetje betreft leeft het vanaf moment één bij de kudde en de moeder waar het zeker drie maanden melk drinkt. Daarna gaat het lam over op gewoon water, wat een combinatie is van regenwater en leidingwater. “Maar”, vertelt Meine, “een schaap heeft nauwelijks extra water nodig want het gras bestaat uit 90% water.” Oftewel, ons lam is zo milieu-knuffelend als maar kan.

Vlees eten tegen uitsterven

Paradoxaal genoeg moet je tegenwoordig soms zelfs vlees eten om bepaalde diersoorten niet te laten uitsterven. Zo zijn er type koeien die Lindenhoff grootbrengt voor het Rijks restaurant, leer ik in de film Vleesverlangen van Marijn Frank. Los van dat het mooi, smaakvol vlees geeft volgens sterrenchef Joris Bijdendijk, zou deze koe het daglicht niet meer zien als het niet verkocht zou worden. Zonder dood geen leven dus. 

Het nieuwe vlees eten is dus geen Nieuwe Stoerheid, maar luidt het begin van De Vleeswende in. Als we de plofkip en andere troep laten liggen en af en toe zo’n lammetje eten ziet de toekomst er rooskleurig uit – voor dier, mens en planeet. 

Kokhalzende collega’s

Ondertussen worden de stemmen geteld! Altijd leuk zo’n fittie, maar Texel moet een heidag van ons allen zijn. Kokhalzende collega’s bij het kampvuur gaan de sfeer niet verhogen, dus als er inderdaad bijval volgt wordt het een louter vegamaaltje met soja aan het spit. Ik voorzie dan een nieuw programma onderdeel – lekker samen lammetjes aaien bij Meine. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons