Brandbrief aan Klimaat­mars: ‘De klimaatcrisis is wél een politiek en koloniaal probleem’

Sinds enkele jaren organiseert een coalitie van ngo’s samen met grassroots-bewegingen ‘klimaatmarsen’, die mensen moeten verbinden in de strijd voor beter klimaatbeleid. Vrijdagmiddag vindt een klimaatmars plaats op de Amsterdamse Zuidas, georganiseerd door de Klimaatcrisis Coalitie (KCC), met behalve twee grassroots-organisaties ook zes grote ngo’s.1 Maar zulke ‘grote groene partners’ richten zich in onze ogen al meerdere decennia op de symptomen van klimaatverandering, en negeren de oorzaken van de klimaatcrisis: het patriarchale en koloniale kapitalisme, dat mede in stand wordt gehouden door de oorlogsindustrie.

Waarom de Klimaatmars problematisch is

De Klimaatcrisis Coalitie heeft vanaf dag één onder spanning gestaan van onderlinge machtsrelaties: organisaties met miljoenen aan de ene kant en grassroots-activisten, die people power hebben maar niet zoveel euro’s, aan de andere kant. Een ander spanningsveld is dat 90 procent (als niet meer) van de Klimaatcrisis Coalitie wit en middenklasse is. Het is in erkenning van deze langdurige scheefgroei en politieke keuzes van de Klimaatcrisis Coalitie dat klimaatrechtvaardigheidsgroepen, Inheemse groepen, antiracismegroepen, anti-oorlogsstemmen en de Palestina-beweging zich uitspreken over het ‘Protestival’-feestje dat de KCC wil houden ten koste van onze rouw, woede en verdriet over het (milieu)geweld en het (milieu)verlies dat onze gemeenschappen al heel lang ervaren. Ons ‘huis’ staat al 500 jaar, of 76 jaar of decennia in brand, en jullie feestje helpt ons niet het te blussen. Door dat niet serieus te nemen, draagt de Klimaatmars bij aan racistische campagnes die de stemmen van mensen van kleur en Inheemse mensen uitwissen of als token toe-eigenen.

We eisen solidariteit

Dat neemt niet weg dat er een grote verantwoordelijkheid ligt bij de de Klimaatcrisis Coalitie. Met een grote achterban die zich oprecht zorgen maakt over de klimaatcrisis, is het de beurt aan alle mede-organisatoren om duidelijk te maken dat de klimaatcrisis een politiek probleem is, een koloniaal probleem. Het militair-industrieel complex is de grootste vervuiler en is tevens de verbindende schakel tussen de missies van de groene ngo’s rondom emissies en milieu en onze toewijding aan dekolonisatie en rechtvaardigheid. Genocide en ecocide gaan hand in hand en jullie stilte hierover in de klimaatstrijd is oorverdovend.

Daarom komen wij met de volgende drie eisen:

1. SOLIDARITEIT

Groene ngo’s moeten eenduidig communiceren dat het ontmantelen van het leger zowel de weg is om emissies snel te reduceren en de gelden oplevert voor klimaatherstelbetalingen, die dringend nodig zijn om levens van de onderdrukten te beschermen.

Klimaatrechtvaardigheidsactivisten zijn moe van wit geweld van groene ngo’s en hun ontkenning van kolonialisme en genocide op Inheemse volken, zoals in Palestina. Genocide met dezelfde wapens die de atmosfeer, de lucht en biosfeer vervuilen. De weg naar klimaatrechtvaardigheid loopt via een bevrijd Palestina. Zonnebloemen (klimaatrechtvaardigheidsstrijders) en watermeloenen (strijders voor dekolonisering van Palestina) worden beiden onderdrukt door politie en politiek geweld. Het klimaatprivilege van de Klimaatcrisis Coalitie ontkent de keten van geweld die anderen ervaren.

2. ANTIRACISME

Witte liberale fragiliteit mag binnen de Klimaatcrisis Coalitie niet langer belangrijker zijn dan de betrokkenheid en veiligheid van mensen van kleur en Inheemse mensen.

Racisme wordt al lang ervaren en waargenomen door zowel deelnemende mensen van kleur als door witte mensen die strijden voor dekoloniale klimaatrechtvaardigheid, en wordt door beiden gezien als onacceptabel en ondermijnend voor een gezamenlijke strijd voor klimaatrechtvaardigheid. Tijdens de klimaatmars vorig jaar zette de organisatie zelfs de microfoon uit van twee vrouwen van kleur die het verband tussen genocide, ecocide en militarisme uitlegden op het podium! Dit was voor ons een kantelpunt. De afwikkeling van deze gebeurtenis heeft binnen onze organisaties voor grote twijfel gezorgd ten aanzien van onze deelname aan de klimaatmars. Welke belangen behartigt de klimaatmars nu eigenlijk? Veel mensen van kleur voelen zich niet veilig op jullie ‘feestje’.

3. HERSTEL

We zien graag een plan van actie met betrekking tot gemaakte blunders op het gebied van racisme en gebrek aan solidariteit en het creëren van een onveilige plek voor activisten van kleur en Inheemse mensen.

Er zijn excuses nodig en handelingen en processen om antiracisme en solidariteit een impuls te geven, voordat er herstel van vertrouwen kan plaatsvinden.

Aangezien de Klimaatcrisis Coalitie activisme voor klimaatrechtvaardigheid en een vrij Palestina ondermijnt, stoppen op dit moment meerdere groepen liever hun collectieve energie in andere gezamenlijke acties. De mensen die het dekoloniale blok organiseerden – waar voorheen 24 organisaties aan meededen – zullen niet meer komen vanwege Nakba-ontkenning en racisme. Groepen konden ook ondertekenen als ze wel naar de Klimaatmars gaan maar de eisen ondersteunen. Zij kiezen ervoor om hun terechte plek te eisen in het protest maar met een ambivalent gevoel. Samen zijn we vastberaden en hebben we elkaar gevonden in de strijd voor dekoloniale klimaatrechtvaardigheid.