Interview

Marqt: niet alleen voor hipsters

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

"Ik kom nooit meer in een normale supermarkt”, zegt Quirijn Bolle als we hem ernaar vragen. Bolle is oprichter van duurzame supermarktketen Marqt, met twaalf winkels in Amsterdam, Haarlem, Rotterdam en Den Haag. De gelikt rustieke winkels, hoge prijzen en slogan ‘écht eten’, maakten dat wij – redelijk bezig met bewust leven – sceptisch waren. Marqt is opgericht door een slimme vent om hipsters met een voedselfetisj geld uit de zakken te kloppen, dachten we. We blijken ongelijk te hebben. Bolle (39) heeft een duidelijke visie op hoe ons voedselsysteem beter kan en een realistische kijk op wat hij daaraan kan bijdragen.

Bolle’s verhaal is bekend. Pas na een lange carrière in verschillende managersfuncties bij Ahold kreeg hij voor het eerst een product in handen dat hij verkocht. Hij zag hoe ‘raar’ het systeem in elkaar zat en besloot het anders te doen. In 2005 begon hij Marqt samen met Meike Beeren, een andere voormalig Ahold-medewerker en buurvrouw van Bolle. Zij heeft als CEO nu de dagelijkse leiding, hij zet als lid van de Raad van Commissarissen de grote lijnen uit

Wat is er mis met de gewone supermarkt?
“Het mechanisme van de supermarkt is gestoeld op een lage prijs en een hoog volume. Om voor duizenden supermarkten elke dag dezelfde tomaten met dezelfde kleur, geur, smaak en prijs te kunnen leveren, gebeuren dingen waar je vraagtekens bij kunt zetten. Boeren spuiten ze plat met bestrijdingsmiddelen, verbouwen ze op steenwol en krijgen er een prijs voor terug waarvan ze niet kunnen leven. De supermarkt levert eten dat voor een groot deel niet gemaakt had moeten worden.”

Waarom doen de supermarkten het dan?
“Omdat het maar om één ding gaat: geld verdienen. Niemand in de voedselketen wint aan wat in de schappen ligt, behalve een paar aandeelhouders en bestuurders van grote bedrijven.”

Wat maakt jullie werkwijze anders?
“Ik vind dat als je geld verdient, je dat moet doen ten bate van iedereen vóór en na jou in de keten. Niet ten koste van. Onze spullen zijn met respect voor milieu en dier gemaakt. Maar het moet ook goed voor je zijn. Daarom proberen wij niet de winst te maximaliseren voor onszelf of onze aandeelhouders. We kopen nooit iets in onder de kostprijs, de boer krijgt een eerlijke prijs.”

Echt rijk zullen de investeerders van Marqt niet worden.
“Als het volume dat we verkopen groter wordt, gaat de waarde van het bedrijf omhoog. Maar ze zullen nooit zomaar alle waarde uit Marqt mogen halen, dat klopt. De focus op winstmaximalisatie voor aandeelhouders is exact de reden dat 1 procent van de mensen in de wereld meer vermogen heeft dan de overige 99 procent.”

Marqt zegt: we kennen onze boeren persoonlijk. Wat betekent dat?
“We bezoeken ze en praten met ze. Sommige boeren hebben geen biologisch keurmerk, maar staan er persoonlijk garant voor dat wat zij leveren goed is. Dat vind ik belangrijker, met keurmerken kun je sjoemelen. Wij zijn geen biologische supermarkt die op een bijna religieuze manier beslist dat alles zonder biologisch keurmerk slecht is. Dat vind ik veel te beperkt. Kijk naar die uitrenstallen voor vrije-uitloopkippen waar goede boeren zo prat op gaan: daar loopt letterlijk geen kip. Want het voer staat binnen, buiten kunnen ze gepakt worden door roofdieren. Ik wil maar zeggen: je moet zelf kritisch blijven nadenken, niet blindvaren op keurmerken.”

Weten jullie van alles wat jullie verkopen precies hoe het gemaakt is?
“Ons eten moet goed en eerlijk gemaakt worden. Maar we hebben 4000 producten in het schap en je kunt niet garanderen dat al die producten vanaf het begin helemaal goed zijn. Het gaat om zoveel details. Toch zijn we daar goed in, beter dan klanten denken. Het is alleen lastig om dat te communiceren op de verpakking of op het schapkaartje.”

Wat doen jullie goed?
“Door de persoonlijke band met leveranciers blijven we altijd vragen stellen. Neem E-nummers, daar houden we een zwarte lijst van bij.”

Waarom? E-nummers zijn niet per se slecht.
“Inderdaad. E330 is gewoon citroenzuur. Bij andere kun je je vraagtekens zetten. Want soms weten leveranciers niet eens waarom bepaalde E-nummers in hun producten zitten. Dan denk ik: dan hoeft het er dus niet in. Samen met onze leveranciers willen we E-nummers eruit halen als ze niet nodig zijn. We gaan nu filet americain verkopen zonder E621 en natriumnitriet.”

En dat is dan ‘echt’ eten?
“Dat is ook maar een naam. Ik claim niet dat het gezonder is om geen E-nummers te eten, ik wil ermee laten zien dat het niet altijd nodig is. We hadden vorig jaar een meningsverschil met Tony’s Chocolonely. Zij hadden een reep met toegevoegde natuurlijke koolstof, die het een dropsmaak gaf. 0,0019 gram, dat mag Nederland. Maar toch. In de VS is het een verboden smaakstof, omdat je er kanker van kunt krijgen. Hier zeggen we: het mag wel, als er maar niet te veel van gebruikt wordt. Dat vind ik raar. Je weet niet hoeveel van die stof consumenten op andere manieren binnenkrijgen. Los daarvan: je hebt toch geen chocola met dropsmaak nodig? We hebben die repen dus helaas teruggestuurd.”

Marqt is een Randstadverschijnsel. Willen jullie de bewuste burger in de rest van het land ook bedienen?
“Ik hou me niet bezig met de vraag of ik van iedereen een bewuste consument kan maken. Ik wil het morgen beter doen dan vandaag. Zieltje voor zieltje, stapje voor stapje.”

Qua prijs zijn jullie nou ook niet echt toegankelijk. Jullie zijn duurder dan andere, biologische supermarkten, toch?
“We zijn 8 procent goedkoper dan andere, biologische supermarkten. Daar durf ik m’n hand voor in het vuur te steken. Als je appels met appels vergelijkt. Onze gecertificeerde zalm uit Alaska is minder goedkoop dan Schotse kweekzalm, maar ook beter.”

Maar alsnog een stuk duurder dan Lidl. Als je weinig te besteden hebt, kun je toch geen boodschappen doen bij Marqt?
“Ik denk serieus dat als je in de bijstand zit, je bij ons boodschappen kunt doen. Je moet natuurlijk wel anders gaan leven. Je kunt dan waarschijnlijk geen vlees meer kopen, nee. Aardappelen eten, zuiniger leven, minder weggooien. Maar ik vind het zo’n kul: ‘jullie zijn te duur voor de bijstand’. Het feit dat je moeilijk rondkomt, kan toch geen motivatie zijn om je eten te laten manipuleren? Het probleem is dat we gewend geraakt zijn om op elke hoek van de straat een broodje zalm te kunnen kopen voor de laagste prijs. Guess what: dan zijn er straks geen vissen meer in de zee.”

8 procent goedkoper?

 

Marqt is 8 procent goedkoper dan biologische 

concurrenten, zegt Quirijn Bolle (die zegt “niet in

concurrentie te geloven”). Een kleine steekproef: 

voor de redactie haalden we koffie, thee, brood 

en fruit bij Marqt en Ekoplaza. We kochten waar 

mogelijk dezelfde merken en in ieder geval 

vergelijkbare producten.

 

 

Marqt

  • 1 meergranenbrood desem . . . . . . . . . . . . . . . . 3,19
  • 1 Yogi tea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     2,99
  • 250 gr. 100% Arabica koffiebonen . . . . . . . . . .   3,99
  • 1 L verse jus d’orange . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  3,99
  • 4 Jonagold appels (kiloprijs € 2,78) . . . . . . . . . .   2,26
  • totaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   €16,42

 

EkoPlaza

  • 1 vierkorenbrood desem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3,39
  • 1 Yogi tea. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     2,99
  • 250 gr. 100% Arabica koffie gemalen . . . . . . .     3,49
  • 1 L verse jus d’orange . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4,95
  • 4 Jonagold appels (kiloprijs € 3,38) . . . . . . . . . .   2,38
     
  • totaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . €17,20

Voor enorme hoeveelheden intensief verbouwd – u noemt het gemanipuleerd – eten hebben we veel minder land nodig dan voor biologische teelt. Het is efficiënter.
“Voorstanders van de intensieve landbouw kijken alleen naar de korte termijn. In één jaar is de opbrengst op één vierkante meter misschien hoog, maar vijftien jaar later is de grond onherroepelijk uitgeput en kun je helemaal niets meer oogsten. Is dat efficiënt?”

Maar kunnen we de wereld voeden met ‘echt’ eten, zoals jullie het noemen?
“Het grootste probleem zit ’m wat mij betreft in ons westerse consumptiepatroon. Er sterven meer mensen aan de gevolgen van overvoeding dan ondervoeding. En we gooien 30 tot 50 procent van ons voedsel weg, of dat nou in de keten of bij mensen thuis is. In feite wordt er nu al genoeg geproduceerd om iedereen te eten te geven. Bovendien kan de biologische teelt veel professioneler. Ik zie biologische boeren die met gps-systemen, sensors en andere techniek veel efficiënter worden. Die richting moet het op.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons