Deze week ben ik veel met gif in aanraking geweest. Op mijn dagelijkse fietsroute kom ik langs een rij goed onderhouden volkstuintjes. Ik geniet van de groei van de bloemen, de aardbeien en de fraaie slakroppen. Maar vorige week viel me vooral iets anders op. Namelijk: de plek met dorre en vergeelde wilde bloemen en planten grenzend aan het hek langs het fietspad.
Ik stapte van mijn fiets af om het beter te bekijken. Ja, het kon niet anders of was er iemand aan het werk geweest met een bestrijdingsmiddelspuit. Opeens genoot ik minder van het uitzicht op de moestuinen. In mijn geestesoog zag ik de gewassen al op het bord van het tuindersgezin liggen. Wat daar zo verontrustend aan is? Er is met onkruidverdelger gespoten en daarmee wordt ook de bodem vergiftigd. En die bodem staat natuurlijk in rechtstreekse verbinding met de aarde in de moestuin. Bestrijdingsmiddel komt trouwens ook terecht in het grondwater.
Deze moestuinder wist blijkbaar niet dat bestrijdingsmiddelen risico’s voor de gezondheid opleveren. En dat het middel slecht is voor vogels en bijen. Een Europees verbod op glyfosaat zou helpen want dan moeten er andere manieren gezocht worden om het onkruid in toom te houden. Iets wat mensen niet onnodig bloot stelt aan een gif dat de gezondheid schaadt en de natuur doodt.
Het veelvuldig in tuinen gebruikte bestrijdingsmiddel heet Roundup en bevat de stof glyfosaat. Over de licentie voor glyfosaat is in de Europese Unie lang gesteggeld. Al drie keer hebben de lidstaten een voorstel voor verlenging van de licentie teruggestuurd naar de Commissie. Vandaag volgt de hopelijk laatste ronde: laten we hopen dat de Europese landen bij zinnen komen en het gif nu eindelijk verbieden. Frankrijk, Duitsland en Italië verzetten zich tegen verlenging van de licentie, maar het is niet duidelijk of dat achter de schermen ook het geval is.
Vorige week speelde nog een tweede stemming in de Europese Commissie, over criteria voor wat er onder hormoonverstorende stoffen verstaan moet worden. Pesticiden zoals glyfosaat horen daarbij. Mijn collega’s en ik hadden gehoopt dat de Commissie het wetenschappelijke bewijs over de gezondheidsschade van deze stoffen zwaar zou laten wegen en met strikte criteria komen. Maar het tegenovergestelde gebeurde: de Commissie verzwakte de regels juist.
Vanaf nu moet een stof bewezen risicovol voor de gezondheid van mensen zijn, voordat het verboden kan worden. Dat is te absurd voor woorden. Ik ben vast niet de enige die zich afvraagt hoe aan dat bewijs te komen is, anders dan eerst iemand levensbedreigend ziek te laten worden. Dat is natuurlijk een heel slecht plan, hoe je het ook bekijkt.
Jakkes. Er is gif alom, zo lijkt het wel. Ik vind dat mensen hiertegen beschermd moeten worden. Wordt vandaag in de EU geen overeenstemming over de glyfosaatlicentie bereikt, dan kan het onderwerp nog eens teruggaan naar de Europese Commissie. Laat nu andere landen het voorbeeld van Frankrijk volgen en zich tegen verlenging uit te spreken. Als ik een verantwoorde overheid was, wist ik wel wat mij te doen stond. Een verbod is voor iedereen ‘beter’.
Update 29-06-2016
Op de dag van het verschijnen van deze blog bereikten de lidstaten van de Europese Unie geen overeenstemming over het wel of niet verlengen van de licentie voor glyfosaat. De bal werd teruggespeeld naar de Europese Commissie die zelf de beslissing mocht nemen – met een teleurstellend resultaat: de vergunning voor glyfosaat is met 18 maanden verlengd tot er aanvullend onderzoek naar is gedaan. Dat betekent over anderhalf jaar weer stemmen in de EU.
