Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Waarom raakt de opvolger van de VN-milleniumdoelen maar niet bekend bij het volk? En hoe nuttig is deze mondiale agenda? OneWorld portretteert de uitvoerders. Zijn dit de ambtenaren en consultants of burgers?
Sociaal tuinieren
Acht tuinen beheert stichting GroenGoed. Mede-oprichter Rutger Henneman wil er de saamhorigheid in Rotterdam mee verhogen. Werelddoelen 1, 2, 10 en 11.
De stadstuin in hartje Rotterdam heeft de zomerdroogte goed doorstaan. Maar de sperziebonen in de Vredestuin bij stadspark Pompenburg staan er minder fl orissant bij, constateert sociaal hovenier Rutger Henneman (35) op de eerste werkdag na zijn vakantie. Henneman is initiatiefnemer en begeleider van de Vredestuin, samen met Jorinde Kipp, Hilde Labadie en Daniel Opbroek. De vier richtten ook stichting GroenGoed op en zijn actief in nog zeven andere stadstuinen. Henneman: “De aanleiding was mijn onderzoek in Schotland in 2009 naar de landhervormingsbeweging die grond wilde teruggeven aan de boeren en de gemeenschap. Ik wilde laten zien dat je ook in Nederland op een andere, inclusieve, manier met grond kunt omgaan.” Dat betekende: groen heroveren op de bebouwing en het eetbaar maken.
“Liever geen theetentje bij de moestuin waar muntthee 3 euro kost
De Vredestuin ligt op de plek waar voorheen een daken thuislozenopvang was, een vergeten stukje stad. “Een moestuin is een ontmoetingsplek waar je mensen uit een sociaal isolement kunt halen en stadskinderen kunt leren waar groenten vandaan komen. Het brengt ook veiligheid en positiviteit in de buurt.” Het zijn groene oases in de stad met de slechtste luchtkwaliteit van Nederland. Hennemans ideaal is sociale problemen aan te pakken met vergroening. “Dat lukt niet alleen met stadstuinen. Het vraagt ook om een andere visie op bijvoorbeeld de bijstand. En hef minder belasting op arbeid en meer op het gebruik van grondstoff en.” Je moet volgens hem klein beginnen. Wie meewerkt in de tuin, profi teert ervan. Het is dus niet de bedoeling dat je als voorbijganger appels plukt, half opeet en weggooit. Of dat je een theetentje bij de buurttuin exploiteert, waar de muntthee 3 euro kost en hipsters in kussens hangen. “Ik snap het wel, want tegenwoordig moet elk initiatief zijn eigen broek ophouden. Maar met zo’n tentje sluit je andere mensen uit van dit stadsgroen.”
Vrouwelijk energiemodel
Victoria Pellicer-Sifres is onderzoeker en zet zich vrijwillig in als voorzitter van een coöperatie voor groene energie. Energie moet op termijn betaalbaar en duurzaam zijn. Kan dat, in Spanje? Werelddoelen 5 en 6.
De meeste zonuren van Europa en volop wind. Spanje kan in theorie volledig draaien op zonne- en windenergie. Maar door de politieke situatie is de praktijk anders. De conservatieve regering van Rajoy (2011-2018) schaftte subsidies af en stelde ‘zonnebelasting’ in, waardoor de Spanjaarden bij de traditionele, door de overheid goed beschermde, energiebedrijven bleven. Victoria Pellicer-Sifres (34) wil verandering binnen de Spaanse energiewereld. “Energie moet effi ciënter gebruikt worden en duurzaam zijn. En burgers moeten makkelijk kunnen kiezen voor alternatieve energie.” Als onderzoeker aan de Universiteit van Valencia kijkt ze naar sociale innovatie en nieuwe energiemodellen, als activist geeft ze voorlichting en lobbyt ze binnen de Spaanse politiek. Ook is ze voorzitter van Som Energia, een coöperatie voor groene energie, met inmiddels zo’n 50 duizend leden.
“Grote bedrijven moeten vrouwen ook écht beslissingen laten nemen
“Het is niet zo dat de werelddoelen mijn agenda bepalen, maar ze raken wel aan mijn werk en missie. Energie moet durzaam en betaalbaar zijn, en het ideale energiemodel heeft in mijn ogen een feministische inslag. De struikelblokken hebben vaak te maken met onze huidige cultuur van individualisme, concurrentie en macht. Kapitalistische waarden die door mannen meestal belangrijk worden gevonden. Vrouwen streven van nature naar samenwerking, decentralisatie, democratie en duurzaamheid.” Pellicer vindt het tijd dat meer vrouwen
toetreden tot de Spaanse energiewereld en heeft als doel vrouwen op te leiden. “Quota instellen is een eerste stap, maar grote bedrijven moeten vrouwen ook de écht grote beslissingen laten nemen.” In de nieuwe regering van Spanje is nu Teresa Ribera minister van Energie en Milieu. “Dat geeft hoop. Al besef ik dat we ons lot niet in handen van de politiek moeten leggen. Ik verwacht meer van activisme.”
toetreden tot de Spaanse energiewereld en heeft als doel vrouwen op te leiden. “Quota instellen is een eerste stap, maar grote bedrijven moeten vrouwen ook de écht grote beslissingen laten nemen.” In de nieuwe regering van Spanje is nu Teresa Ribera minister van Energie en Milieu. “Dat geeft hoop. Al besef ik dat we ons lot niet in handen van de politiek moeten leggen. Ik verwacht meer van activisme.”
Bijenboer in de stad
Imker Abderrahim Bouna wil de stedeling laten kennis maken met de natuur en de voedselketen een impuls geven. Werelddoelen 2, 11, 12 en 15.
Als bij ben je in de stad vaak beter af dan op het omringende platteland. “De buitengebieden zijn
vaak monotoon en schraal”, zegt de Rotterdamse stadsimker Abderrahim Bouna (37). “Terwijl er op Zuid, waar ik woon, verrassend veel biodiversiteit is. Ook in een wijk als Charlois is er verbazingwekkend veel groen en dus voedsel voor mijn bijenvolken.” Zijn vader was een eerstegeneratiegastarbeider. “Toen hij met de vut ging, volgde hij een cursus bijenhouden. Hij komt uit een boerenfamilie van het Marokkaanse platteland. De volgende generaties Marokkaanse Nederlanders hebben die band met de landbouw verloren en zijn meer technische opleidingen gaan doen. Boer worden was een stap terug.”
vaak monotoon en schraal”, zegt de Rotterdamse stadsimker Abderrahim Bouna (37). “Terwijl er op Zuid, waar ik woon, verrassend veel biodiversiteit is. Ook in een wijk als Charlois is er verbazingwekkend veel groen en dus voedsel voor mijn bijenvolken.” Zijn vader was een eerstegeneratiegastarbeider. “Toen hij met de vut ging, volgde hij een cursus bijenhouden. Hij komt uit een boerenfamilie van het Marokkaanse platteland. De volgende generaties Marokkaanse Nederlanders hebben die band met de landbouw verloren en zijn meer technische opleidingen gaan doen. Boer worden was een stap terug.”
“Wij hebben deze aarde geleend van onze kinderen
Met zijn bedrijf BijBouna beheert hij bijenkasten in en om Rotterdam, en wil Bouna de stedeling het mooie van de natuur in de stad laten zien. Ook wil hij zich inspannen voor een “transparantere en eerlijker voedselketen”. “De helft van het agrarische areaal in de wereld is voor veeteelt en we verslepen grondstoff en om hen te voeden de hele wereld over. Je moet geen winst maken met voedselproductie, want dat leidt tot speculatie. De ‘winst’ moet zitten in de vergroting van biodiversiteit, van sociale cohesie of van werkgelegenheid. Door dit systeem te veranderen, helpen we niet alleen de bijen, maar alle bloemenzoekende dieren en de hele voedselketen krijgt een impuls.” Bouna’s opvattingen over voedsel hangen nauw samen met zijn geloof. “Verspilling moet je tegengaan. En als je een dier opeet, doe je dat met respect. De islam heeft de uitdrukking: wij hebben deze aarde niet geërfd van onze voorouders, maar geleend van onze kinderen.” Moslims mogen zich meer met voedsel bezighouden, vindt Bouna. “We zijn voor ons halal eten afhankelijk van nietmoslims. Dat moeten we in eigen hand nemen. Ook zijn we ondervertegenwoordigd als het gaat om bewust en duurzaam voedsel.”
Strijder tegen stereotypes
Er is meer diversiteit dan je denkt. Dounia Jari komt op voor de belangen van queer moslims, een groep die met allerlei vooroordelen te maken heeft. Werelddoelen 5 en 10.
“De een kan moeilijk accepteren dat je queer bent, de ander dat je moslim bent.” En er is druk vanuit populistisch rechts en sommige media, die vooral willen horen over ‘door de islam geïnspireerd’ geweld en verstoting door de moslimgemeenschap. Daarom mijdt Dounia Jari (31) met haar stichting Maruf de talkshows en ‘grote’ media. Het verhaal is veelvormiger en genuanceerder dan de stereotypes. “De meeste vooroordelen zijn ongegrond. Dat merk ik ook bij mezelf. Ik geef voor antidiscriminatiebureau Radar voorlichting op basisscholen aan moeders met een migranten achtergrond. Een vrouw in mijn groep die recent naar Nederland was gekomen sprak de taal gebrekkig en ik ging ervanuit dat ze niet al te ruimdenkend zou zijn. Maar ze zei: ‘Als mijn zoon homo zou zijn, sta ik achter zijn keuze’. Een westers uitziende vrouw zei toen: ‘Dat zou ik nooit accepteren’.”
“Bij jongerenwerkers, huisartsen en psychologen is nog veel gebrek aan sensitiviteit
Een groot deel van de queer moslims wordt nog niet door Maruf bereikt, beseft Jari. “We moeten het hebben van mondtotmondreclame en online vindbaarheid. Het gros van de mensen dat zich aanmeldt kent nog niemand die queer en moslim is.” Waar het in Nederland gaat om zichtbaarheid, kan het in andere delen van de wereld echt gevaarlijk zijn. “Onze Egyptische zusterorganisatie Bedayaa bijvoorbeeld is vooral bezig mensen uit de gevangenis te halen. Maar ook in het Westen zijn we er nog lang niet. Bij jongerenwerkers, huisartsen en psychologen is nog veel gebrek aan sensitiviteit. Ook bestaat er schijntolerantie. Bij Maruf zijn we allemaal idealistisch en werken we aan sociale acceptatie.”
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
