“De hoge voedselprijzen zijn een gevolg van instabiele landbouwmarkten. De prijzen bewegen als een gek heen en weer. In 2008 waren ze hoog, daarna laag – in 2009 maakten veel Europese boeren verlies – en nu zijn ze dus weer hoog”, stelt Koning in een artikel op de site van de universiteit.
Buffers afgebouwd
Die fluctuaties worden veroorzaakt door de liberalisering van het landbouwbeleid. Vroeger hielden de EU en de VS grote buffervoorraden aan. Bij schaarste werden die buffers geloosd. Die voorraden zijn afgebouwd. Zonder buffer kunnen een paar samenvallende misoogsten al snel leiden tot een prijsstijging op de wereldmarkt. Speculatie versterkt die prijsstijging vervolgens, want beleggers kunnen op dit moment meer geld verdienen met grondstoffen dan met valuta.
Koning: “De trend tot nu toe is dat de voedselprijzen omlaag gaan. Voedsel wordt steeds goedkoper.” Dat die trend gaat omslaan naar stijgende prijzen, vanwege de groeiende wereldbevolking en klimaatproblemen sluit Koning niet uit. “Maar ik denk dat de huidige prijsstijging daar niets mee te maken heeft. De wereldbevolking groeit nu minder snel dan in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hetzelfde geldt voor de vleesconsumptie. En de landbouwproductiviteit kan in grote delen van de wereld nog steeds flink toenemen.”
Biomassa
Op termijn kan de schaarste aan fossiele brandstoffen leiden tot een grote vraag naar biomassa voor energie. Dat is een nieuwe ontwikkeling die volgens Koning veel invloed kan krijgen op de voedselprijzen. “Als we tien procent van de verwachte energieconsumptie in 2050 met biomassa willen maken, hebben we evenveel biomassa nodig dan de huidige voedselproductie. Tegelijk nemen de reserves aan land en water af.”
Om de voedselproductie te verhogen zijn volgens Koning investeringen in nieuwe technologieën nodig. “Het vervelende is dat de huidige instabiele landbouwmarkt deze investeringen ontmoedigt. Het is hollen of stilstaan.”
