Zo’n 65 mensen kwamen bijeen in het centrum voor debat, ontmoeting en inspiratie van de Haagse Hogeschool, The Lighthouse. Een diverse internationale groep mensen neemt plaats op kussentjes: van kale gepensioneerde mannen tot jongens en meisjes van de middelbare school.
Duurzame ontwikkeling
Jan van de Venis werkt samen met een team van Worldconnectors, een netwerk van betrokken Nederlanders die zich inzetten voor een duurzame, rechtvaardige en vreedzame wereld, en die de functie van ‘ombudsman voor toekomstige generaties’ willen realiseren. Als een van de eerste sprekers licht hij dit idee toe: “De kinderen van tegenwoordig zijn de eerste generatie die zich realiseren dat van alles minder beschikbaar is. De keuzes die vandaag worden gemaakt zijn van invloed op de toekomst.” In deze opstartende fase van de functie noemt hij zichzelf voorlopig ‘waarnemend ombudspersoon’. “Deze functie moet er op toezien dat de politiek duurzame beslissingen neemt, zodat toekomstige generaties niet in een meer vervuilde wereld zullen leven dan wij nu doen.”
Mensenrechten richten zich op burgers in het hier en nu, maar klimaatverandering tast veel meer levens aan
Het idee van een ombudspersoon voor toekomstige generaties is niet nieuw, legt Venis in zijn speech uit. “Ombudslieden hebben we al voor allerlei zaken, onder andere voor veteranen en kinderen. Al in zo’n honderd landen is duurzame ontwikkeling voor huidige én toekomstige generaties vastgelegd in de grondwet, zoals in Hongarije, Duitsland en Israël.” GroenLinks en ChristenUnie hebben het voorstel van de ombudspersoon al opgenomen in hun verkiezingsprogramma.
Breng de toekomst naar het nu
De Hongaarse Ombudsman voor toekomstige generaties, Marcel Szabo, spreekt over een nieuwe benadering van mensenrechten, overigens zonder in te gaan op de mensenrechtensituatie in zijn eigen land. “Deze rechten zijn zo ingericht dat ze van toepassing zijn op burgers in het hier en nu”, zegt Szabo. “Maar klimaatverandering tast veel meer levens aan. Kijk maar naar de woestijnontwikkelingen in Afrika, waarbij de droogte zich steeds meer uitbreidt. De invloed van onze activiteiten reiken verder dan landsgrenzen. Daarom pleit ik voor een benadering die mensenrechten voor toekomstige generaties waarborgt”, zegt Szabo.
Breng de toekomst naar het nu en luister naar wat kinderen te zeggen hebben
Prinses Laurentien roept volwassenen op om zich nederiger op te stellen. “Neem kinderen serieus. Wij volwassenen schuiven gemakkelijk de verantwoordelijk af door te denken dat ‘kinderen de toekomst zijn’”, zegt ze. “Nee, kinderen zijn gelijk aan ons. Breng de toekomst naar het nu en luister naar wat zij te zeggen hebben. Het is een val om te denken dat we alle antwoorden al hebben.” De prinses nam gelijk het voortouw en gaf het woord aan een aantal kinderen in de zaal. De dertien- en veertienjarigen gaven twee belangrijke tips voor een duurzame ontwikkeling: “Maak kleine stapjes, maar houd het doel in zicht. Kleine stapjes maken vooruitgang zichtbaar.” En “Overdenk niet alles oneindig, soms moet je gewoon van start gaan. Anders kom je niet vooruit.”
De algehele boodschap van deze ochtend was dat jong en oud met elkaar moeten verbinden. “Gebruik de kennis en ervaring van oudere generaties en de frisse blik en energie van jongeren. Samenwerken is de sleutel voor een duurzame ontwikkeling”, zegt Van de Venis. ’s Middags was er nog een verdiepend programma waar het idee verder werd uitgekristaliseerd.
Klachten behandelen
Emma Vermunicht (20) is ook aanwezig. Zij is een Belgische student die stage loopt in Den Haag en kan zich wel vinden in de punten die vandaag worden genoemd. “Het idee van een ombudspersoon, als link tussen alle generaties en alle instituties, vind ik mooi”, zegt zij. “Ik zou ook graag zien dat het bedrijfsleven gelinkt wordt aan de politieke instituties. Bedrijven worden nu nog buiten beschouwing gelaten”, zegt Vermunicht.
Ik zie graag dat het bedrijfsleven ook wordt betrokken
Zoals andere ombudslieden zal ook deze onpartijdig onderzoek doen, los van de politieke waan, en klachten van burgers behandelen. Het loket is vanaf heden geopend. “Dit kunnen klachten over luchtverontreiniging zijn of over het kappen van bomen”, zegt Van de Venis. Niet alleen milieu-gerelateerde klachten zijn welkom; ook sociaaleconomische en culturele klachten worden in ontvangst genomen.
Wat vind jij van het concept van een ombudspersoon voor toekomstige generaties? Laat je mening achter in een reactie.
