Wereldleiders bereikten eind september een akkoord over zeventien universele duurzame ontwikkelingsdoelen (of: werelddoelen). Anders dan bij eerdere afspraken moeten rijke landen als Nederland nu in actie komen om ook armoede, ongelijkheid en milieuproblemen in eigen land tegen te gaan. De eerste wetenschappelijke ranking is inmiddels opgemaakt. Nederland doet het volgens deze meetlat aardig, maar kan nog leren van echte duurzame koplopers zoals Zweden.
Nederland zwak op klimaat- en energiebeleid
De Duitse Bertelsmann Stiftung bekeek hoe rijke landen op dit moment scoren op de werelddoelen. Nederland bezet van de 34 rijke (OESO-) landen de zevende plaats. Koplopers zijn Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland. Onderaan bungelen Mexico, Turkije en Hongarije. Daarnaast is de lage positie van de Verenigde Staten (29) opvallend. Nederland scoort relatief goed op afvalverwerking, afdrachten aan ontwikkelingssamenwerking en bescherming van biodiversiteit. Zwakke punten zijn het klimaat- en energiebeleid. Zo scoort Nederland slecht op hernieuwbare energie, fijnstof in steden, CO2-uitstoot, zoetwaterverlies en de ecologische voetafdruk van landbouwbedrijven. Opvallend is ook dat Nederland bij de onderkant hoort wat betreft ‘gender pay gap’: mannen krijgen hier duidelijk meer betaald dan vrouwen.
Nederland bezet de zevende plaats onder koplopers als Zweden en Noorwegen
Koploper Zweden: beleg de Werelddoelen bij de premier
Uit de vergelijking van de Bertelsmann Stiftung blijkt dat Zweden tot nu toe het best scorende rijke land is. Het is ook dit land dat als eerst een wetenschappelijke rapport met inzichten voor een ‘Nationale Agenda’ heeft opgesteld. Het Stockholm Environment Institute (SEI) pleit daarin onder meer dat ook Zweden – ondanks de relatief goede score – op alle werelddoelen nog werk te doen heeft. Zo zijn bijvoorbeeld vijf van de zes targets voor gendergelijkheid nog niet behaald.
Nationale indicatoren belangrijker dan Werelddoelen zelf
Volgens het Zweedse onderzoeksinstituut maakt het hoge abstractieniveau de werelddoelen lastig. Ze zijn moeilijk meetbaar en slechts opgesteld als doel, zonder een specificatie van de verwachte nationale inbreng. Hierdoor ontbreekt een gevoel van nationaal ‘ownership’. Belangrijker dan de werelddoelen zelf zijn volgens SEI daarom de nog aan te leveren nationale indicatoren en agenda's. Volgens het Zweedse onderzoeksrapport is het hierbij belangrijk dat iedereen meedoet. Vooral de inzet van bedrijfsleven, steden en regio’s is doorslaggevend. Beleid moet ook coherent zijn: een importerend land als Zweden kan een heleboel doen aan klimaatverandering, voedselzekerheid en gezondheid in de wereld via duurzame productie en consumptie. De Zweedse premier moet volgens SEI leidend zijn in de nationale werelddoelen-agenda, bijvoorbeeld door prioriteiten te stellen en algehele voortgang te overzien.
De Nederlandse Nationale Agenda
Nederland komt ook met een Nationale Agenda voor de werelddoelen. Op dit moment bereidt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) een rapport voor met mogelijke bouwstenen voor de Nederlandse aanpak. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is zelfs op wereldschaal betrokken bij het uitdenken van indicatoren voor de werelddoelen.
Bij Kaleidos Research gaan we de komende maanden onderzoeken hoe Nederlandse gemeenten, ontwikkelingsorganisaties en het midden- en kleinbedrijf kijken naar de nieuwe werelddoelen. Uit opinie-onderzoek van Kaleidos Research in september bleek al dat de werelddoelen gericht op duurzaamheid nog niet populair zijn bij het Nederlandse publiek. Wel vinden er steeds meer initiatieven vanuit de samenleving en het bedrijfsleven plaats om de werelddoelen in Nederland te laten landen, bijvoorbeeld via het post-2015 charter. Kortom: er is werk aan de winkel voor Nederland om bij de wereldwijde koplopers te horen. Daarvoor is bewustzijn van de werelddoelen in de samenleving cruciaal.
[[{“fid”:”40252″,”view_mode”:”default”,”fields”:{“format”:”default”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”title”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”style”:”height:72px; width:581px”,”class”:”file-default media-element”}}]]
