Beeld: Matthew Henry

Power to the people (letterlijk)

Met blockchain-technologie kunnen individuen en bedrijven over de hele wereld energie aan elkaar gaan verkopen. Op naar een wereld met naast slechts een paar grote ook heel veel kleine energieproducenten.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Blockchain-technologie is vooral bekend van de digitale munt bitcoin. Bitcoin zorgde voor een revolutie: individuen kunnen rechtstreeks geld naar elkaar overmaken, zonder tussenkomst van banken. Alle overboekingen van bitcoins worden bijgehouden in één grote versleutelde boekhouding, die verspreid over vele computers wordt bewaard: dat is de blockchain. Door de versleuteling en de verspreiding kan niemand in zijn eentje de boekhouding vervalsen of verduisteren. Dit maakt de blockchain heel betrouwbaar.

Zo’n gedeelde boekhouding is precies wat nodig is om de energiemarkt te vernieuwen en ‘democratischer’ te maken, om te zorgen dat ook andere spelers en kleinere spelers zoals jij en ik een rol kunnen spelen in het produceren en verhandelen van energie. Wil de energietransitie slagen, dan kunnen we niet alleen afwachten wat de grote jongens gaan doen. Iedere bijdrage aan de energie-infrastructuur (productie, opslag, distributie) van de toekomst is welkom.

Wil de energietransitie slagen, dan kunnen we niet alleen afwachten wat de grote jongens gaan doen

Die ‘democratisering’ is al een tijd gaande. Naast enkele grote producenten, waaronder de bekende energiereuzen met grote energiecentrales en windmolenparken, komen er steeds meer kleinere spelers bij. Zoals lokale energiecorporaties van boeren met eigen windmolens en gezinnen met zonnepanelen op het dak. Op dit moment verloopt het leveren van geproduceerde stroom via het centrale energienetwerk: de slimme energiemeter houdt bij hoeveel je terug levert en de netwerkbeheerders en energiemaatschappijen (de producenten) administreren alle transacties. De overheid garandeert een teruglevertarief, waardoor je altijd een gegarandeerde prijs krijgt, ongeacht voortdurende schommelingen in de marktprijs. Het saldo van verbruik en terugleveren wordt jaarlijks op je energierekening verrekend.

In de toekomst zou dit weleens kunnen gaan veranderen. Het zou goed kunnen dat we minder afhankelijk worden van het stopcontact, zoals ik eerder beschreef. Vrijwel zeker is dat er veel meer apparaten bij komen die energie kunnen opwekken en kunnen terugleveren aan het net, zoals de zonne-auto, een elektrische auto met zonnepanelen. Deze levering is afhankelijk van het weer: hoeveel zon en wind er op een bepaald moment zijn. Dit betekent grote fluctuaties in het energie-aanbod. Tel daarbij op een minstens zo grote groei in het aantal met internet verbonden apparaten dat stroom nodig heeft voor de ingebouwde WiFi en rekenkracht. Dit zorgt voor een voortdurend schommelende vraag naar energie. Om het energienetwerk in de toekomst even stabiel te houden als het nu is, zul je de vraag en het aanbod van energie voortdurend moeten kunnen meten en erop gaan anticiperen, bijvoorbeeld door te kijken naar weersverwachtingen en gedrag.

Blockchain maakt de energiemarkt transparant en toegankelijk voor kleinere spelers

Dan hebben we het nog niet gehad over de investeringen die de komende jaren gedaan moeten worden in nieuwe infrastructuur, bijvoorbeeld in slimme netwerken, energiemeters, windmolens, zonnepanelen en energie-opslagmogelijkheden in batterijen. Wil je de vele partijen die nu investeren allemaal een eerlijke vergoeding kunnen geven voor hun investering, dan heb je een enorme boekhouding nodig, waarin alles wordt bijgehouden: de geleverde als verbruikte stroom, hoe groen deze is, de batterijen en netwerken waar deze (tijdelijk) is opgeslagen en hoe zij is getransporteerd. Blockchain kan deze boekhouding verzorgen.

Blockchain maakt de energiemarkt transparant en toegankelijk voor kleinere spelers. Door de gedeelde boekhouding wordt het netwerk intelligenter. Hierdoor kunnen alle componenten in het energienetwerk beter op elkaar inspelen: wanneer energie schaars wordt, of juist overvloedig. De apparatuur aan het netwerk zou voortdurend met elkaar kunnen onderhandelen over levering op basis van een variabele prijs die voortdurend wordt vastgesteld op basis van vraag en aanbod. Er kan gewerkt worden met een variabele prijs, waarmee fluctuaties in het energienetwerk gedempt kunnen worden, bijvoorbeeld doordat een deel van de spelers (zowel de aanbieders als verbruikers) zijn gedrag aanpast en bijvoorbeeld verbruik uitstelt tot een later tijdstip. Je wasmachine die pas gaat wassen bij een bepaalde lage energieprijs.

Diverse initiatieven

Op diverse plaatsen worden blockchain-platforms ontwikkeld, zoals EnergyWeb, geïnitieerd door grotere energiebedrijven, en het Brooklyn Micro Grid, door burgers zelf. Dit laat meteen de potentie zien: van een wereldwijde, open energiemarkt tot kleinschalige energienetwerken. Het technisch opzetten van een blockchain is een grote uitdaging omdat alle apparaten die erop aangesloten worden dezelfde standaarden en dezelfde boekhouding moeten gaan gebruiken. Het Energy Blockchain Consortium is een aanjager van deze standaardisatie en het gebruik van de blockchain in de energiemarkt.

Dankzij de blockchain wordt het straks letterlijk ‘Power to the people!’

Verder moet de blockchain-technologie verbeterd worden ten opzichte van de Bitcoin: deze blockchain is een enorme energieslurper, wordt steeds meer gedomineerd door een paar partijen (in China!) en is relatief traag om grote hoeveelheden transacties af te wikkelen. Er zijn inmiddels zuinigere varianten ontwikkeld voor het bijhouden van energietransacties, zoals de EnergyCoin en CarbonCoin.

Een systeem zoals de blockchain kan de essentiële katalysator zijn voor de energietransitie door ervoor te zorgen dat niet alleen enkele grote (steeds groter wordende) energieproducenten, maar ook heel veel kleinere producenten, zoals jij en ik, mee kunnen doen. Als je je eigen energie kunt verhandelen geeft dit ook een prikkel om eerder of meer te gaan investeren in zelf produceren. Het kan leiden tot nieuwe markten, waar energie tegen andere diensten geruild kan worden. Het kan de drempel voor nieuwkomers verlagen en de energiemarkt veel dynamischer maken. Nieuwe vormen van ‘handel’ worden toegelaten, waarbij energie ook met andere producten of diensten gecombineerd kan gaan worden. Alle beetjes zijn hard nodig voor een snelle verduurzaming van de totale energieproductie. Dankzij de blockchain wordt het straks letterlijk ‘Power to the people!

De stekker eruit!

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons