Energietransitie
Een land in transitie - petrochemische opslagtanks en windmolens nabij de Eemshaven Beeld: Jan Everhard

Mission: Impossible – de energietransitie

Als Nationale Energiecommissaris trekt Ruud Koornstra door het land om de energietransitie aan te zwengelen. In zijn blog voor PowerSwitch vertelt hij wat hij ziet en meemaakt. Vandaag: een land dat – eindelijk – de in de nationale mobilisatiestatus lijkt te komen.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Om het onmogelijke mogelijk te maken, moet je wel eerst in beweging komen. Je moet durven dromen.

Met waardering en respect beschouw ik de laatste jaren mensen die zich inzetten voor de zo noodzakelijke duurzame energietransitie. De vernieuwende en vaak bezorgde ondernemers, wetenschappers, overheidsdienaren, ngo’s en burgers zijn allemaal iets gaan ondernemen; iets gaan doen. Ondernemen is daarmee een werkwoord. Een woord dat niet exclusief toebehoort aan bedrijven. Ik ben ervan overtuigd dat deze groep het verschil gaat maken en Nederland spoedig, wat mij betreft uiterlijk in 2030 zal leiden naar een schone energiehuishouding.
Het is bijzonder om te zien hoe, door de geschiedenis heen, ten tijde van crises of grote uitdagingen het onmogelijke vaak toch mogelijk bleek te zijn. Maar om het onmogelijke te realiseren moet je wel in beweging komen. Je moet het lef hebben om iets nieuws te doen en groot te durven dromen.

Absurde dromen, onmogelijke resultaten

Past het woord dromen dan wel in deze serieuze context? Ik denk het wel, want als je met beide been op de grond staat kom je geen stap verder. Warren Buffet, de oude maar meest succesvolle investeerder ter wereld, ziet een ondernemer als een dromer en een succesvol ondernemer als een dromer die niet opgeeft. De kunstenaar Escher deed daar nog een schepje bovenop en zie ooit: Alleen zij die het absurde willen benaderen, zullen het onmogelijke bereiken.
Eric WiebesBeeld: Mirande Phernambucq
Volgens mij komt ons huidig kabinet langzaamaan in deze disruptieve modus. De ambitie ligt torenhoog en mede door de groeiende ellende in Groningen 1 is de urgentie om echt “stappen” te gaan zetten of echt iets te gaan “ondernemen” hoger dan ooit. Ik ben trots te zien dat onze Minister van Economische zaken en Klimaat hoofd- van bijzaken weten te scheiden. Het ministerie draait overuren, de minister zelf schuift minder urgentie taken door naar zijn Staatsecretaris en de ambtenaren hergroeperen. Met een kleine, maar genoegzame glimlach constateer ik dat we langzaam maar zeker in de nationale mobilisatiestatus komen. En dat we de daarbij behorende rigoureuze maatregelen gaan nemen. Wat mij betreft een diepe buiging van de pragmatische aanpak van Eric Wiebes en zijn team.

Maatgevers de maat nemen

Ook de bereidheid om versneld naar oplossingen te kijken die tot voorkort niet beschikbaar waren, gaat ons helpen bij het behalen van ons doel. Want wie bepaalt wat mogelijk is? De maatgevende begrenzing van de mogelijkheden wordt door verschillende sectoren aangegeven en biedt geen ruimte voor snelle veranderingen. Juist daarom is het hoopgevend dat onze overheid ook oog heeft voor een compleet nieuw Nederland. Je kunt namelijk maar op één manier de grenzen van het mogelijke ontdekken: door je er een stukje overheen te wagen in het onmogelijke.

Je kunt maar op één manier de grenzen van het mogelijke ontdekken: door je er een stukje overheen te wagen. In het onmogelijke.

Wat is dat “onmogelijke” waar waar we nu echt mee aan de slag moeten? Om maar wat te noemen: de gaskraan dichtgooien, inzetten op radicale elektrificatie van de energiehuishouding, bestaande milieuwetten gaan handhaven, 6000 megawatt extra windenergie op zee bouwen en een ambitieus nieuw energie- en klimaatakkoord en dito wetten maken. We moeten perverse prikkels 2 in wet en regelgeving aanpassen, de ruimte geven aan duurzame vernieuwing en bij beslissingen met de rekenmachine in de hand alles narekenen.

Samenhang van alle problemen

Natuurlijk kun je van onze overheid niet verwachten dat ze overal de oplossing voor heeft. Maar we kunnen wèl verwachten dat ze een visie heeft op de vraag waar het naar toe zou moeten in de wereld. En welke rol Nederland daarbij zou kunnen spelen. Want vluchtelingen, klimaatverandering, energie, oorlogen, werkgelegenheid, economische vernieuwing, gezondheid, duurzaamheid, biodiversiteit en rechtvaardigheid en hebben een samenhang. We moeten zoeken naar bronmaatregelen en niet naar de spreekwoordelijke “doekjes voor het bloeden”.

Het goede nieuws is dat Nederland uitstekend is voorgesorteerd om wereldwijd koploper te worden in die transitie. Ondernemers, burgers, wetenschappers en lokale overheden zijn reeds begonnen. Zij vragen de overheid niet om geld maar willen slechts een eerlijk speelveld en de verbindende wil om te versnellen en daarmee de ambitie, “wereldkampioen duurzame-transitie worden”, te omarmen. Het is uiteindelijk ten tijde van grote uitdagingen beter het onmogelijke dan het beschamende te doen.

  1. De aanhoudende aardbevingen in Groningen als gevolg van de gaswinning daar ↩︎
  2. ‘Perverse prikkels’ zijn beleidsfouten leiden ertoe dat bedrijven of individuen (meestal onbedoeld) worden verleid om schadelijke of vervuilende activiteiten te ontwikkelen. Bijvoorbeeld de vrijstelling van brandstofaccijns voor kerosine ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons