Van veel wat ik lees en hoor krijg ik een vervelend onderbuikgevoel dat het lijkt of wij ons superieur voelen ten opzichte van Afrika. Die opvatting is toch allang achterhaald, want het is geen eenrichtingsverkeer meer. Er wordt tegenwoordig toch samengewerkt met partners. Toch: hoeveel kunnen wij nu uiteindelijk van wat anderen nodig hebben. Zeker als deze ander uit een andere cultuur komt?
Ik zeg vaak tegen de mensen die wij opleiden, dat mensen zich maar voor 50% kunnen voorbereiden op hun missionaire werk in Afrika. Ze kunnen hun motivatie steeds beter verwoorden, ze kunnen zich redelijk op ziektes voorbereiden die in de tropen veel voorkomen, ze kunnen zich op goede communicatie met het thuisfront voorbereiden. Maar het wordt een heel ander verhaal als je graag iets voor de ander wilt betekenen. Dan zul je toch echt moeten ontdekken wat de ander echt nodig heeft en of hij/zij echt iets nodig heeft. En dat ontdek je niet vanachter een bureau in Nederland. Dan zul je de ander moeten ontmoeten. En die ontmoeting moet aandacht krijgen en aandacht kost tijd.
In onze drang om voor anderen iets te willen betekenen is het van groot belang om niet je eigen motivatie boven de wens van de ander te stellen. In een ontmoeting gaat het om wederkerigheid. Van twee kanten zijn er wensen en meningen. Deze moeten ontdekt en uitgesproken worden. Daarbij is het van belang dat je probeert tot de kern door te dringen. En juist dit is moeilijk en tijdrovend. Dit vraagt namelijk direct contact en meerdere gesprekken met individuen. Op een hoger niveau bestaat de kans dat dit gesprek over de hoofden van mensen gedaan wordt. Hoe belangrijk is het dan juist om de juiste mensen in het veld te hebben.
Zonder scrupules tussen de mensen gaan staan en luisteren is een kunst. Maar het zou de basis moeten zijn voor elke persoon die voor een (ontwikkelings)organisatie werkt in Afrika. Tenslotte staat de mens centraal in dit verhaal. En speciaal de mens die in moeilijke omstandigheden leeft. En welke motivatie je ook hebt om die mens tegemoet te komen, je zult moeten blijven luisteren. En als je goed luistert dan zul je mensen in Afrika zeker horen zeggen: Ja, we ontmoeten jullie graag!
Wim Kroeze is in de periode 2001-2007 uitgezonden geweest door de SMA naar Ghana waar hij als missionair werker in een ruraal en vergeten gebied werkte. Nu is hij de coördinator van het vormigscentrum van de SMA. Wil je ook uitgezonden worden door de SMA vraag dan informatie aan: vormingscentrum@sma-nederland.nlzie ook www.sma-nederland.nl