Partnerbericht

Vakbonden in ontwikkelingslanden bieden tegenwicht

Steun vanuit het Ministerie
In het artikel wordt aangegeven, dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken dit internationale vakbondswerk steunt. Volgens het beleidskader Vakbondsmedefinancieringsprogramma (VMP) doet het departement dat omdat 'de negatieve gevolgen van de informalisering van de economie en de flexibilisering van arbeidsrelaties met name de meest kwetsbare mensen in arme landen raken'. Vooral informele werknemers, migranten, vrouwen en kinderen zijn kwetsbaar. Zonder rechtsbescherming zijn ze een extra makkelijke prooi voor uitbuiting, (seksueel) geweld en epidemieën als HIV/aids.

Eigen acties 
Maar ook wordt aangegeven, dat de vakbeweging geld binnenhalen via de eigen solidariteitsacties. Vorig jaar kregen CNV Internationaal en FNV Mondiaal het bijvoorbeeld voor elkaar dat er in een flink aantal cao's solidariteitsafspraken werden opgenomen voor een totaalbedrag van enkele honderdduizenden euro's. CNV Internationaal heeft daarnaast nog 16.000 donateurs, die jaarlijks 100 duizend euro doneren.

Landen
De landen waar CNV Internationaal en FNV Mondiaal met het VMP-geld vakbonden mogen steunen, moeten op de DAC-lijst (Development Assistance Committee) van de OESO staan. Een aantal Oost-Europese landen staat hier niet op. Janneke Brouwer, verantwoordelijk voor communicatie en campagnes bij CNV Internationaal: 'We vinden het jammer dat we niet aan de slag kunnen in alle Oost-Europese landen. Het VMP werkt wat dat betreft beperkend. Via solidariteitsafspraken in Nederlandse cao's proberen we hiervoor toch geld vrij te maken.'

Internationale organisaties
Gewezen wordt op het feit, dat CNV en FNV lid zijn van een internationale vakbeweging, die haar eigen rol heeft. Het CNV is lid van het Wereldverbond van de Arbeid (WVA). De FNV is aangesloten bij het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen (IVVV). Janneke Brouwer van CNV Internationaal: 'Vakbonden hebben een ander doel dan ontwikkelingsorganisaties. Ons doel is het realiseren van arbeidsverbeteringen voor werkenden in ontwikkelingslanden door middel van vakbondsopbouw. Dat is toch een heel specifieke tak van sport. Kijk, wij zijn een vakbondsorganisatie die de belangen van de CNV-leden behartigt op het gebied van werk en inkomen. CNV Internationaal steunt vakbonden wereldwijd die zich bezighouden met dezelfde belangenbehartiging voor hun leden. Die vakbondsorganisaties zijn allemaal politiek onafhankelijk, democratisch en – in principe – aangesloten bij het Wereldverbond van de Arbeid (WVA). Je zou dus kunnen zeggen dat we collega's zijn. We komen elkaar ook tegen op congressen van het WVA en bij de Internationale Arbeidsorganisatie van de Verenigde Naties (ILO). Hier maken we met elkaar beleid voor werknemers wereldwijd. Je merkt dan dat het Nederlandse poldermodel vrij uniek is, met een sociale dialoog tussen werkgevers, overheid en werknemers. In veel ontwikkelingslanden is hiervan geen sprake.'

Succesvolle lobby in Colombia
CNV en FNV werken waar mogelijk en gewenst samen. Het jaarlijkse gesprek met de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, Agnes van Ardenne bereiden ze gezamenlijk voor. En ook hebben ze al meerdere keren samen lobbyactiviteiten uitgevoerd, bijvoorbeeld voor Colombia. De drie vakcentrales in dit Zuid-Amerikaanse land hebben op uitnodiging van CNV, FNV en de beide wereldorganisaties een lobbytour gemaakt door Europa. Tijdens deze rondreis is de nijpende situatie rond de marginalisatie van de vakbeweging in Colombia en de ernstige schendingen van de werknemersrechten uiteengezet. Na afloop werd besloten voor nader onderzoek een missie van de ILO naar Colombia te sturen. Deze missie kwam met een ferme conclusie terug: maar liefst 99,4 procent van het anti-vakbondsgeweld wordt niet bestraft. Momenteel lopen er tien zaken bij de ILO met betrekking tot schending van het stakingsrecht, collectieve onderhandelingen, het niet functioneren van het juridische systeem, belemmeringen bij het registreren van vakbonden, intimidatie en onterechte ontslagen. Een van de aanbevelingen luidt: zorg voor een permanente vertegenwoordiging van de ILO in Colombia.

Vrouwen
'We voeren regelmatig samen campagnes en acties. Maar soms kan dat niet, omdat niet alle acties passen bij de leden van beide organisaties', vertelt Brouwer. Een voorbeeld hiervan is de campagne 'Wereldvrouwen' in het kader van het thema 'gender mainstreaming'. CNV Internationaal wil meer vakbondsvrouwen in leidende posities en meer aandacht op de werkvloer voor zaken die vrouwen aangaan, zoals zwangerschapsverlof en flexibele werktijden. 'Wij laten vier filmpjes zien over wereldvrouwen. Je ziet hoe zij zich thuis bewegen en hoe ze functioneren in hun vakbondswerk. Ook vragen we naar hun motivatie. Die is vaak religieus. Zo zat er een boeddhistische vrouw bij, een moslima en een christen.' FNV Mondiaal zou een dergelijk thema wellicht anders aanpakken, meent Brouwer. 'We spreken elk onze eigen taal.'

Scholing en vorming
Brouwer wijst in het artikel op het succesvolle scholings- en vormingsprogramma voor nationale vakcentrales. 'Al enkele jaren organiseren we CNV-PME-trainingen voor vakbondsleiders over de hele wereld. Werknemers leveren via hun vakbondsleiders en de leiders van de vakbondscentrale informatie aan voor te volgen werkplannen. Sinds kort worden deze weer bij de basis, de werknemers, gecheckt op juistheid. Het is dus een participatieve methode.'

Vrijhandelszones
Aandacht wordt ook besteed aan het werk in de vrijhandelszones, een moeilijk toegankelijke sector voor de vakbeweging. CNV Internationaal boekte vorig jaar winst op dit terrein. Met steun van de vakcentrale werd voor het eerst een onafhankelijke vakbond opgericht en toegestaan in een vrijhandelszone in Sri Lanka. Brouwer: 'Deze ontwikkeling kan een belangrijke voorbeeldfunctie vervullen.'

Oppositieleiders op Cuba
Brouwer wijst in het artikel ook op de samenwerking van het CNV met andere organisaties. Zo vraagt CNV Internationaal samen met Pax Christi, de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NvJ), Amnesty International, Glasnost in Cuba, CLAT-Nederland en Cuba Futuro aandacht voor de repressie en de censuur op Cuba. De lobby voor 75 opgepakte Cubaanse oppositieleiders heeft echter nog geen resultaat gehad. Maar Brouwer laat zich de moed niet ontnemen. 'We gaan gewoon weer op de Dam staan, al is het maar uit solidariteit met die mensen.'

Link

* Lees het gehele artikel