Begin februari overleed de 37-jarige Pavlinka Lyubenova aan een hartaanval tijdens het werk in de schoenfabriek. Twee weken eerder kreeg haar 49-jarige zus Rayna in diezelfde fabriek een hersenbloeding. Rayna overleed korte tijd later in het ziekenhuis. De Bulgaarse arbeidsinspectie constateerde bij Euro Shoes meer dan 20 overtredingen: De lijm die gebruikt wordt bij de fabricage bevat veel oplosmiddelen. De gassen die daaruit vrijkomen zijn zeer schadelijk voor de gezondheid. De ventilatie in de fabriekshallen is echter onvoldoende. Ook in andere opzichten worden de werknemers uitgebuit. Zaterdag is vaak een verplichte werkdag. Betaling van overuren blijft vaak achterwege. Het aantal vakantiedagen is nog niet de helft van wat er in de arbeidswetgeving staat. En wie ziek is krijgt 20 procent minder uitbetaald. Tijdens de lunchtijd moet er worden doorgewerkt.
Ventilatie ontbreekt
Er waren al eerder gezondheidsproblemen in de fabriek van Euro Shoes. De fabriek staat in Dupnitsa, ten zuidwesten van de Bulgaarse hoofdstad Sofia. De 1.600 Bulgaarse werknemers maken er schoenen voor de Italiaanse, Duitse en Britse markt. Fabriekseigenaar Marocchi houdt echter vol dat de omstandigheden in andere landen hetzelfde zijn. 'We voldoen aan Europese normen. Wij gebruiken dezelfde oplosmiddelen als in Duitsland of Italië.' Het is niet voor het eerst dat er problemen zijn: Ook in 2002 werden al 30 werknemers ziek door de oplosmiddelen. Arbeidsinspecteur Maldenov meldt echter dat de fabriek de instructies voor de noodzakelijke ventilatie niet opvolgde'.
Bulgaarse slaven
Veel Griekse, Turkse en Italiaanse textielfabrieken vestigen zich in Bulgarije vanwege de lage lonen. Vakbondsleider Todor Todorov vertelt dat veel arbeiders officieel slechts het minimum loon betaald krijgen, ter waarde van 80 euro. Alleen over dat bedrag dragen fabrieken sociale premies af. Onder tafel komt daar dan nog een toeslag bovenop.' De fabrieken staan vaak in regio's waar massale werkloosheid heerst. De vakbonden krijgen er nauwelijks een voet aan de grond. Volgens vakbondsman Todorov 'heersen er in sommige fabrieken 19e eeuwse toestanden'. 'Íedereen kan Bulgaarse slaven huren', schrijft een lokale krant.
Meer achtergrondinformatie over deze zaak, de arbeidsomstandigheden en de arbeidsinspectie in Bulgarije: http://www.cnvinternationaal.nl/cgi-bin/coranto/viewnews.cgi?id=EEFAAEFZkuBgwkPnak&style=vervolgpagina&tmpl=vervolgpagina