Deze Duurzame Ontwikkelingsdoelen – vaak afgekort als SDG’s en opvolgers van de Millenniumdoelen die van 2000 tot 2015 vele ontwikkelingsagenda’s domineerden – moeten als leidraad dienen om armoede en ongelijkheid uit te bannen, klimaatverandering tegen te gaan, en voor algehele vrede te zorgen voor iedereen ter wereld. De SDG’s zijn aangenomen door wel 193 wereldleiders, wat een grote globale bereidwilligheid toont om de wereld in 2030 een aanzienlijk te hebben verbeterd. Er zijn in totaal 17 verschillende doelen opgesteld, die elk in meer detail zijn uitgewerkt. Wij willen specifiek ingaan op doel nummer 16: Vrede, justitie en sterke publieke diensten.
Dit doel roept op tot het smeden van vreedzame en inclusieve samenlevingen, zodat er ontwikkeling ontstaat die duurzaam is. Hiervoor is het van belang dat iedereen toegang heeft tot justitie en zich ook zeker voelt in de bescherming van zijn of haar rechten. Dit doel hangt tevens samen met het opzetten van doeltreffende en open instellingen op zowel lokaal als nationaal niveau waarbinnen verantwoordelijkheid wordt genomen. De totstandkoming van dit doel is opmerkelijk, gezien er binnen de eerdere Millennium Development Goals weinig aandacht bestond voor dit facet. Echter bestaat er nu meer overeenstemming dat waar het gaat om de implementatie van de SDG’s, betrouwbare publieke instanties die garant staan voor vrede en veiligheid, niet mogen ontbreken. Zij dienen als belangrijke fundering voor inclusieve samenlevingen: waar vrede, veiligheid en rechtvaardigheid worden gewaarborgd, hebben deze invloed op ontwikkeling – en andersom. Er bestaat dus een sterke wisselwerking tussen de twee.
In de waarborging van vrede en veiligheid, spelen mensenrechtenverdedigers een belangrijke rol. Zij dienen als onmiskenbare noden in het web, al is het vaak niet zonder gevaar voor eigen leven. Peace Brigades International (PBI) ondersteunt het werk dat door mensenrechtenverdedigers wordt verricht in een aantal projectlanden: Colombia, Mexico, Guatemala, Honduras, Kenia, Indonesië en Nepal. Het type steun is hier gestoeld op het bieden van veiligheid aan mensenrechtenverdedigers zodat zij hun werk kunnen voortzetten in steeds veranderende omstandigheden, die vaak worden gekenmerkt door bedreiging en tegenslag. Zodoende wordt de kans vergroot dat zij hun doel behalen: minder geweld, minder mensenrechtenschendingen, minder corruptie, en uiteindelijk een sterker en sterker geankerd rechtssysteem.
In dit kader spelen lokale mensenrechtenverdedigers dan ook een hoofdrol in SDG nummer 16. Zij zijn degenen die zich hardmaken voor toegang tot rechterlijke bescherming en een samenleving waarin mensen zich gezekerd voelen in hun rechten. Zij zijn het die keer op keer kwesties aan de kaak stellen die anders al gauw in de doofpot worden gestopt: marginalisatie, het bouwen van respect, herkenning en vertrouwen binnen samenlevingen.
Dit gebeurt niet zonder slag of stoot. En daarom is het werk van Peace Brigades International gericht op specifiek de werk- en leefomstandigheden van deze groep mensen. Er bestaat een aantal verschillende beschermingsmechanismen, hiervan is zogeheten ‘protective accompaniment’ er één van. Daarnaast kan men ook denken aan herlocatie op lokaal, regionaal of internationaal niveau: de mensenrechtenverdedigers wordt dan uit de bedreigende context gehaald om op adem te komen en/of trainingen te volgen. Beide tactieken gaan hand in hand met lobby en advocacy op de drie genoemde levels en PBI Nederland is betrokken bij beide type beschermingsmechanismen.
PBI werkt al meer dan 35 jaar op het gebied van mensenrechten en promoot daarbinnen geweldloosheid. Dit doen wij onder andere door het uitzenden van internationale observanten naar gebieden waar conflict en onderdrukking spelen, om hier schouder aan schouder te staan met de lokale mensenrechtenverdedigers wiens levens onder druk staan. Onze aanwezigheid heeft bewezen geweld, vervolging en zelfs het aantal moorden terug te dringen. Het werk van PBI is gebaseerd op twee kernwaarden: onpartijdigheid enerzijds, en anderzijds mengt PBI zich niet in het bestaande conflict. Een duurzame transformatie van een gewelddadig conflict laat zich nu eenmaal niet van extern afdwingen, maar moet gegrond zijn in de capaciteit van de lokale mensen om een langdurige vrede te dragen. Wij fungeren enkel als reactie op wensen van lokale mensen, zij die beslissen waar, wanneer en hoe onze assistentie nodig is.
PBI biedt daarnaast ook bescherming middels advocacy. Dit doen wij op allerlei niveaus: van de soldaat bij een lokaal checkpoint tot aan leiders van de VN. PBI Nederland ondersteunt het werk in dit veld door het behouden van netwerken die op korte termijn kunnen worden gemobiliseerd. We bieden mensenrechtenverdedigers een platform waartoe zij anders wellicht minder gauw toegang tot hadden, om zo als megafoon te dienen voor hun stem in de hoop dat hun boodschap voor mensenrechten en vrijheid gehoord worden door zij die een verschil kunnen maken.
Meer weten? Kijk op www.peacebrigades.nl
