“De meeste werkuren breng ik door onder tl-licht, op ons Nederlandse kantoor, maar soms brengt mijn baan me op de prachtigste plekken op aarde. Zoals eerder deze maand, toen ik een project bezocht in de Keniaanse provincie Nyeri. Rode aarde, acaciabomen, strakblauwe lucht, Mount Kenya op de achtergrond: het plaatje was compleet.
Even geweldig was wat ik aantrof in de dorpen die het doel waren van deze reis. Vorig jaar inventariseerden mijn Keniaanse collega’s hier, samen met de regionale overheid, welke problemen mensen ondervinden als het gaat om hun gezondheid. Op die manier brachten ze in kaart wat de meest urgente zaken zijn om aan te pakken. Daarbij stuitten ze vooral op wat voorkómen kon worden.
Feestelijke opening wc-gebouw
Hun onderzoek resulteerde in de feestelijke opening van een toiletgebouw bij een ziekenhuis in het dorp Gitero, waar ik getuige van mocht zijn. Want inderdaad: tot voorkort moest deze faciliteit het doen zonder goed sanitair en schoon water. Kun je je dat voorstellen? Dat je moet bevallen op een plek waar geen wc of kraan is? Dat je daar werkt? Voor bacteriën moet het er het paradijs zijn geweest, voor mensen een besmettingshaard. Inmiddels is het er schoon, en dus veilig, voor iedereen.”
Bij het ziekenhuis in Gitero is een nieuw, veilig toiletgebouw neergezet.
“Daarnaast trainden we in Nyeri en in buurprovincie Nakuru bijna 500 medische professionals en ruim 1.000 lokale zorgverleners in het geven van voorlichting over ziektepreventie, onder meer door hygiëne, gebruik van schoon water en gezonde voeding.
Op aangewezen dagen kunnen inwoners van deze twee streken bovendien terecht bij de ziekenhuizen in hun buurt voor tests op malaria, tuberculose en hiv, maar ook op diabetes en bepaalde vormen van kanker. Ook worden er vaccinaties en anticonceptie verstrekt. En wie ver buiten de dorpen woont, en dus vaak goede zorg moet missen, krijgt op gezette tijden bezoek van een mobiele kliniek.
Op die manier worden veel ziektes voorkomen of in een vroeg stadium ontdekt. En dat bespaart heel veel mensen heel veel lijden, en veel voortijdige overlijdens.
En het bespaart geld. Iets wat in deze tijd belangrijker is dan ooit.
Want door de recente bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking, en dan met name het stopzetten van USAID door de regering-Trump, kan Kenia nog minder geld besteden aan zorg dan hiervoor al het geval was. En per jaar wás dat slechts een kleine € 80 per hoofd van de bevolking, per jaar. Ter vergelijk: in Nederland trekken we hier per persoon ruim 5.500 euro per jaar voor uit.
Regeringen wakker schudden
Onze internationale directeur dr. Githinji Gitahi, die werkt vanuit ons hoofdkantoor in Nairobi, stelde daarom onlangs in een interview met NRC dat werken aan schoon water, goed voedsel, vaccinaties en gezinsplanning de beste investering is die een overheid nu kan doen. “Maar om de een of andere reden investeren we niet in die toekomst. De crisis die door de stopzetting van Amerikaanse hulp is ontstaan, heeft dus ook een lichtpuntje. Het kan onze regeringen wakker schudden.”
Een zorgverlener test inwoners van Nyeri op tuberculose.
“Samen met zijn collega’s van onze Afrikaanse kantoren probeert dr. Gitahi in verschillende Afrikaanse hoofdsteden de wekkers zo hard mogelijk te laten afgaan. En terwijl zij lobbyen voor preventie versterken wij op zoveel mogelijk plekken de basiszorg, van waaruit die kan worden gegeven.
Wat ik zelf meenam uit Nyeri is een nog sterker besef van wat sanitair, hygiëne, schoon water, kennis en het nemen van voorzorgsmaatregelen voor een mens doen. Gezondheid begint, met andere woorden, niet in een ziekenhuis, maar in het dagelijks leven.
Nu maar hopen dat onze regeringen, in Afrika én daarbuiten, dit willen zien en erin willen investeren.”
