• Log in
  • Mijn account
  • Lezen
    • Klimaat
    • Discriminatie
    • Seks & gender
    • Schone energie
    • Politiek
    • Lifestyle
    • Kunst & cultuur
    • Collecties
    • Archief
  • Kijken/Luisteren
    • Fotoreportage
    • Podcast
    • Strip
    • Video
    • Data
  • Vacaturebank
  • Events
  • Samenwerken
    • Mogelijkheden
    • Onze diensten
      • Partner worden
      • Vacature plaatsen
      • Event plaatsen
      • Nieuwsbericht plaatsen
    • Met wie werken we samen?
    • Partners en onafhankelijkheid
    • Freelancers
  • Over ons
    • Magazine
    • Wie we zijn
    • Missie
    • Organisatie

Lees je bewust

Abonneer Doneer
  • Overig
Partnerbericht

Na vier jaar vrij: overwinning voor Maya Q’eqchi leider Bernardo Caal Xol

Afgelopen donderdag 25 maart is de mensenrechtenverdediger Bernardo Caal Xol vrijgekomen. Na vier jaar vast te hebben gezeten in de Cobán gevangenis, werd de leider door zijn advocaten en zijn community naar huis begeleid. Hun gevecht tegen waterkrachtcentrales, van Oxec S.A. bij de Cahabón River in Alta Verapaz, gaat door. Hieronder kun je meer lezen over internationale bescherming die geldt voor mensenrechtenverdedigers in Guatemala, de strijd van Peaceful Resistance of Cahabón (begeleid door PBI), de totstandkoming van Caal Xol’s controversiële vonnis en de toekomst van mensenrechtenverdedigers in Guatemala.

  • pbi
    PBI Nederland
31-03-2022 Leestijd: 4 minuten
  • Tweet
  • Deel
  • Deel op LinkedIn
  • Deel via e-mail
bernardo_caal_05-1024×683-2-960×640

Internationale bescherming

Inheemse mensenrechtenverdedigers die streven naar het beschermen van hun land, horen hiervoor hulp te krijgen van hun overheid. Zo is ook het geval in Guatemala, waar Het Verdrag betreffende inheemse en in stamverband levende volken in onafhankelijke landen 1989 (No.169) van kracht is sinds 5 juni 1996. Dit juridisch bindende document bepaalt dat overheden niet zomaar beslissingen kunnen nemen over inheems land en dat ze moeten overleggen met inheemse bevolking. Dit betekent ook dat overheden een verplichting hebben om actief inheemse mensen te ondersteunen in het beschermen van het land waarop ze wonen (artikel 7).

De VN Declaratie van Inheemse rechten (2007), een niet juridisch bindend maar een gezaghebbend document, verklaart ook het belang van land en erkent de spirituele connectie die inheemse mensen hebben met hun omgeving. Artikel 26 bepaalt dat dat inheemse mensen recht hebben op het land of territorium waar ze van oudsher wonen. Ook dit verdrag geldt in Guatemala en zou dus bescherming moeten bieden voor bijvoorbeeld de (Maya Q’eqchi) community in Alta Verapaz.

Peaceful Resistance of Cahabón

De realiteit van deze internationale bescherming voor inheemse mensen is dus een ander verhaal. Volgens de Verenigde Naties moet er meer bescherming komen voor verdedigers van mensen- en milieurechten die dagelijks met geweld te maken krijgen, en er moet meer naar hen geluisterd worden. Ook moeten bedrijven verantwoordelijk worden gehouden, omdat het werk van mensenrechtenverdedigers en inheemse gemeenschappen van fundamenteel belang is in de strijd tegen klimaatverandering en de bescherming van cultureel erfgoed. Zo ook voor Peaceful Resistance of Cahabón in Alta Verapaz, dat sinds 2017 begeleid wordt door PBI.

De Peaceful Resistance of Cahabón is een collectief van 38 gemeenschappen dat begon rond 2015. Deze gemeenschappen organiseerden zich om het grondgebied van de gemeente Cahabón te verdedigen. Het Q’eqchi ‘Maya volk vestigde zich meer dan tien eeuwen geleden in wat nu de gemeenten Cobán, Chamelco, Carchá, Lankín, Cahabón, Tucurú en Senahú zijn. De dorpen werden gebouwd langs de rivieren van het gebied.

Op de rivier de Cahabón en haar zijrivieren Oxec, Canlich en Chiacté zijn momenteel zeven waterkrachtcentrales gebouwd. De bouw van verschillende stuwdammen langs de rivier verstoort het ecosysteem ernstig, vernietigt leefgebieden, wijzigt de stroming en verandert de basisparameters van het water, zoals de temperatuur of de zuurstofgraad. Vanwege dit probleem heeft de Peaceful Resistance of Cahabón op 27 augustus 2017 een raadpleging te goeder trouw gehouden, waaraan 26.537 mensen hebben deelgenomen. De weerstand tegen de bouw van waterkrachtcentrales bleek enorm. Het is ook duidelijk dat het verlenen van vergunningen en de bouw van deze centrales zonder overleg met lokale inheemse gemeenschappen heeft plaatsgevonden.

Dit gaat in tegen de internationale verdragen die hierboven uiteen zijn gezet. Hiermee is de overheid van Guatemala in schending van deze verdragen. Zij zou actief de toegang tot land moeten waarborgen voor haar inheemse gemeenschappen. Dit is bevestigd door de uitspraak van het Constitutionele Hof in mei 2017; zij erkenden het als een schending van het recht op raadpleging van het Q’eqchi-volk. Het Hof schortte de activiteiten van de waterkrachtcentrale echter niet op, maar gelastte wel dat er een raadpleging van de gemeenschap zou plaatsvinden.

Een controversieel vonnis

Het werkelijke effect van bovenstaande uitspraak is niet merkbaar en het tegenovergestelde is de realiteit. In plaats van het raadplegen van de lokale community, krijgen de milieu- en mensenrechtenverdedigers systematisch te maken met criminalisering, doodsbedreigingen, territoriale ontheemding en ander geweld. Bernardo Caal Xol, de leider van Peaceful Resistance of Cahabón, is een voorbeeld hiervan.

Hij heeft te maken gehad met laster, criminalisering en juridisering en werd veroordeeld tot 7 jaar en 4 maanden. Dit zeer controversiële vonnis, uitgesproken door de uitgesproken door een Cobán-rechtbank in november 2018, was niet onderbouwd met bewijs. Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties beschouwen het juridische proces tegen Bernardo Caal Xol als een zaak die duidelijk gecriminaliseerd is.

“De veroordeling van de Q’eqchí’-leider is een poging om de legitieme uitoefening van de rechten van de inheemse gemeenschap het zwijgen op te leggen en in diskrediet te brengen. Dit is geen opzichzelfstaand geval; er zijn talloze leden van inheemse gemeenschappen die in Guatemala worden gecriminaliseerd omdat ze hun traditionele land en hulpbronnen verdedigen tegen grootschalige ontwikkelingsprojecten die milieuschade veroorzaken. Wij dringen erop aan dat strafrechtelijke onderzoeken onafhankelijk en onpartijdig zijn.”

Vrijheid?

Zoals eerder gezegd is Bernardo Caal Xol plots vrijgekomen wegens goed gedrag. Ook al is dit goed nieuws en een lichtpuntje in de situatie van milieu- en mensenrechtenverdedigers, zijn veroordeling blijft staan. Caal Xol heeft aangegeven dat hij door zal blijven gaan met zijn strijd voor de Cahabón rivier. Zonder deze rivier is er geen eten, en dus geen leven of community.

Deze vrijlating verandert niets aan de dagelijkse werkelijkheid van geweld tegen mensenrechtenverdedigers in Guatemala. Het is aan de overheid om te zorgen dat de belangen van bedrijven niet voorop worden gesteld. De overheid heeft de primaire taak om te waarborgen dat inheemse volken, zoals die in Alta Verapaz, toegang hebben tot land en dus tot hun cultuur. Die twee zijn inherent verbonden en ook wij als PBI zullen deze strijd voor land en rechten blijven steunen.

clip-1
free3

Geschreven door: Anne de Zeeuw (vrijwilliger Guatemala bij Peace Brigades International – Nederland afdeling)

pbi

PBI Nederland

Peace Brigades International (PBI) is een door de Verenigde Naties erkende non-gouvernementele mensenrechtenorganisatie. Al 35 jaar zendt …
Profielpagina

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Meer achtergrond

  • CMS format water 2
    • Achtergrond

    In deze Nederlandse gemeente heeft de helft van de inwoners vaak geen water

    Water is er zeven keer zo duur als in de rest van Nederland.

    14-04-2022
    • Urisha Blake
  • CMS FORMAT freelancers
    • Achtergrond

    Terwijl hun opdrachtgevers miljoenen verdienen, komen freelance journalisten niet rond

    Bijna de helft kan er niet van leven.

    01-04-2022
    • Jolanda van de Beld
  • indonesië
    • Achtergrond

    Wat kan Indonesië juridisch met Ruttes ‘diepe excuses’?

    Als de excuses vooral sociaal wenselijk zijn, is het de vraag of ze wat waard zijn.

    25-02-2022
    • Fitria Jelyta
Lees meer

Voor het maken van verhalen hebben we jouw steun nodig.

AbonneerDoneer

ALGEMEEN

  • Contact
  • Veelgestelde vragen
  • Partners en onafhankelijkheid
  • Disclaimer & Privacyverklaring
  • Voor de pers

ABONNEMENTEN

  • Abonneer
  • Doneer
  • Abonnementsvoorwaarden

SAMENWERKEN

  • Mogelijkheden
  • Onze diensten
  • Met wie werken we samen?
  • Word ambassadeur

JOURNALISTIEK

  • Colofon
  • Magazine
  • Freelancers

Volg ons

© 2022 OneWorld

Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. Accepteren Instellingen
Cookiebeleid
Cookies op oneworld.nl Functionele cookies Overige cookies
Privacy-Overzicht +

Overzicht cookies op oneworld.nl

We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl

Functionele cookies +

Functionele cookies

Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Deze cookies kunt u niet uitzetten.

Overige cookies +

Overige cookies

In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.

Naam cookie Soort content
youtube_embed Youtube player embed
vimeo_embed Vimeo player embed
google_maps Google maps embed
twitter_widget Twitter social widget
soundcloud_embed Soundcloud player embed
instagram_embed Instagram embed