Partnerbericht

Moldavische boeren bezoeken boer Frank

In Moldavië, het armste land van Europa en tot 1993 onderdeel van de Sovjet Unie, is ruim de helft van de bevolking werkzaam in de landbouw. Om de landbouw hier op een hoger plan te tillen, is het volgens Frank noodzakelijk dat "boeren hun krachten bundelen in coöperaties om georganiseerde afzet te regelen en gezamenlijk machines en voer in te kopen. Zo begonnen de coöperaties in Nederland vroeger ook." In een post-communistisch land als Moldavië heeft de term coöperatie echter een negatieve bijklank. Landbouwers waren in de communistische Sovjet Unie verplicht deel te nemen aan door de overheid gestuurde coöperaties. De Nationale Boeren Federatie in Moldavië (NFFM) probeert boeren te overtuigen van het nut van coöperaties en helpt bij het oprichten van deze verenigingen en van andere producentengroepen. Het bezoek aan Nederland, met een zeer grote coöperatieve geschiedenis, draagt hier zeker aan bij.

Een bedrijf als dat van Frank is niet te vergelijken met een Moldavische boerderij. Volgens Ivan Sarqelijiu, veehouder in het zuiden van Moldavië, loopt de Nederlandse landbouw zo’n 160 jaar voor op Moldavië. Ivan heeft met zijn 800 schapen, 100 varkens en 160 koeien een erg grote veestapel voor Moldavische begrippen, maar dit staat nog in schril contrast met de ruim 3.000 melkgeiten van boer Frank. Bij Ivan werken ze met z’n negenen (veelal familieleden), op de boerderij van Frank en Gert zijn vijf mensen werkzaam. Ivan voert en melkt zijn vee handmatig, Frank heeft twee moderne voercarrousels (waarvan er in heel Nederland maar drie zijn) en een melkcarrousel waar 84 geiten tegelijk gemolken kunnen worden.

Van de automatisering die ze bij boer Frank zagen, kunnen de gasten uit Moldavië alleen maar dromen. Hiervoor zijn investeringen nodig die volgens Veronica Boubatrîn, veehouder in noordelijk Moldavië, niet haalbaar zijn. Ze hebben wel veel geleerd van het belang van organiseren, van de manier waarop Nederlanders hun bedrijf runnen, de hoge hygiëne standaard, de verkooptechnieken en de goede administratie. Genoeg stof om over na te denken voor de meer dan 60 uur durende busreis terug naar Moldavië.