Terwijl wij in het Noorden van de wereld klagen over te warme zomers, is klimaatverandering in andere delen van de wereld al een zaak van leven en dood. De urgentie van het probleem werd vlak voor de klimaattop in Katowice nogmaals wetenschappelijk onderbouwd door het IPCC, dat aantoonde dat we echt moeten streven naar maximaal 1,5 C opwarming. Na meer dan twee weken praten stelt de uitkomst van de Top teleur.
In Katowice werd onderhandeld over een handboek om te komen tot een uitvoering van het Parijs Akkoord. Terwijl het Akkoord mensenrechten nog een centrale plek gaf, verdwenen deze in het handboek. Dat is problematisch, omdat ook bij klimaatactie mensen centraal moeten staan en gehoord en betrokken moeten worden.
Gender Just Climate Solutions Award
Wij vinden het een gemiste kans dat de huidige instrumenten gericht zijn op gecentraliseerde, grootschalige activiteiten die vaak schadelijk zijn voor mensenrechten, de rechten van vrouwen en inheemse volken en de integriteit van ecosystemen. Daarom organiseerden wij voor de vijfde keer de uitreiking van de Gender Just Climate Solutions Award, aan vrouwen die vanuit hun gemeenschap het verschil maken. Het kan dus echt anders!
Een van de winnaars was Dorothee Lisenga uit de Democratische Republiek Congo. Dorothee is van het inheemse volk der Pygmeeën, die al sinds mensheugenis in de Congolese oerwouden wonen. Zij zorgde ervoor dat in twee provincies de traditionele en rechterlijke wetten zijn veranderd, zodat vrouwen nu land mogen erven. Doordat vrouwen nu landrechten hebben neemt de ontbossing af en wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het tegengaan van klimaatverandering.
Dit soort oplossingen verkleinen de ongelijkheid, komen ten goede aan potentieel veel vrouwen en mannen, zijn goedkoop èn respecteren mensenrechten. Dit is geen klein grut, maar onderdeel van een echte systeemverandering die nodig is om klimaatverandering tegen te gaan.
Het is dan ook teleurstellend dat tijdens deze klimaatconferentie zoveel aandacht uitging naar zogenaamde ‘schone’ kolen en kernenergie. Kolen en kernenergie zijn niet klimaat-neutraal, niet hernieuwbaar en kostbaar. Terwijl elke cent bij elkaar moet worden geschraapt voor de duurzame energietransitie en een rechtvaardige verdeling van de kosten, geven de industriële landen elk jaar nog $100 miljard aan subsidies uit aan vuile energie. Wij vragen aan alle landen in dit proces: aan welke kant sta je? Wij geloven dat je zij aan zij moet staan met huidige en toekomstige mensen en ecosystemen, niet met de vervuilers.
Het klimaatprobleem is het verdeelvraagstuk van de 21e eeuw, niet alleen binnen landen, maar ook tussen landen. Het zou rechtvaardig zijn èn in het collectief belang als de vervuilers het meeste betalen. Dat zijn de rijke landen, grootverbruikers en de industriële sector. Dat lijkt logisch, maar nog steeds komen rijke landen hun financiële klimaatverplichtingen niet na. Dat is de wereld op zijn kop. Ondertussen gaat de opwarming van de aarde door en gaan de leiders slapen in hun droge warme bed.
Het is hoog tijd om wakker te worden!
