In onze samenleving hoort recreatief drinken bij de alledaagse dag. Ga je naar een feestje? Dan wordt er vast ook alcohol geschonken. Een avondje naar je favoriete kroeg? Dan vloeit de alcohol rijkelijk. Recreatief gebruik van alcohol wordt door vrijwel iedereen geaccepteerd. Toch is er een zeer dunne scheidingslijn tussen recreatief gebruik van alcohol en het ontwikkelen van een alcoholverslaving. Zeker gedurende de corona lockdown. Maandenlang waren restaurants, kroegen en andere openbare gelegenheden gesloten. Hierdoor veranderde de omgeving waarin gedronken werd. Het nuttigen van alcohol werd enkel nog vanuit huis gedaan. En dat maakt volgens de verslavingsartsen dat meer mensen de scheidingslijn zien vervagen en dat ex-alcoholisten sneller in hun gedrag vervallen.
Daarom is het belangrijk om de symptomen van een alcoholverslaving te herkennen. Zeker in tijden van corona, nu de sociale controle lager is en men kan gemakkelijk kan vereenzamen.
Alcoholverslaving: de cijfers
Dat overmatig alcoholgebruik een steeds groter probleem in Nederland wordt, blijkt wel uit de cijfers van de Volksgezondheidszorg. Uit onderzoek bleek dat in 2019 maar liefst 8,5 procent van alle 18-plussers overmatig alcohol drinkt. Hierbij zien we een klein verschil tussen de mannen met 10,5 procent en vrouwen met 6,5 procent. Wanneer de Volksgezondheidszorg spreekt van overmatig alcoholgebruik, hebben zij het over minimaal 21 glazen alcohol per week. Deze cijfers maken dat alcoholverslaving tot één van de meest voorkomende verslavingen in Nederland behoort.
Een crisisgevoelige verslaving
Alcoholisme is in veel gevallen een zeer crisisgevoelige verslaving. Dit betekent dat (ex)alcoholisten in tijden van crisis vaker en heviger terug vallen. Ook een sluimerende alcoholverslaving kan zich door een crisis acuut openbaren. De corona crisis is een goed voorbeeld van zo’n crisis.
Haaks op dit gegeven staat dat het aantal aanmeldingen bij alcoholverslaving klinieken sinds de corona crisis sterk is teruggelopen. “Over het algemeen lopen de aanmeldingen sinds de corona tijd terug, dus daar zit wel een opvallendheid” vertelt een behandelaar van verslavingskliniek Trubendorffer. Een tweede behandelaar vult aan, “Mensen zien alcoholgebruik ten tijde van corona wellicht als een gezonde manier van coping. Wanneer je marketingtechnisch duidelijk kan maken dat dit niet gezond is en het beestje bij de naam noemt, dan kun je denk ik veel mensen wakker schudden.” In andere woorden, het is dus belangrijk met elkaar in gesprek te blijven over alcoholgebruik, zeker gedurende momenten waarop sociale controle lager is. Natuurlijk is niet iedereen die alcohol drinkt in corona tijd direct verslaafd. Over recreatief gebruik hoef je je nooit zorgen te maken. Wel is het belangrijk dat de lijn tussen recreatief gebruik en overmatig alcoholgebruik duidelijk is.
Wanneer spreek je van een alcoholverslaving?
De scheidingslijn tussen recreatief gebruik van alcohol en een alcoholverslaving is heel dun. Bovendien gaat het geleidelijk, waardoor het zowel voor de omgeving als de persoon zelf lastiger te herkennen is. Toch zijn er wel enkele signalen waaraan je het begin van een alcoholverslaving kunt herkennen.
We spreken van een alcoholverslaving wanneer het gebruik van alcohol niet meer gestopt kan worden. Men geen regie meer heeft over het alcoholgebruik en zonder (professionele) hulp eigenlijk niet kan stoppen. Daarnaast kunnen er in het beginstadium ook al gevolgen voor het alledaagse leven optreden.
Over het algemeen spreken we van drie verschillende stadia bij het ontwikkelen van een alcoholverslaving.
1. Tijdens het eerste stadium zien we dat iemand steeds meer alcohol drinkt. Daarnaast wordt dit vooral nog thuis gedronken. Ongemerkt neemt alcohol een steeds grotere plek in het leven in. Er ontstaan gedragsveranderingen, black-outs en soms zelfs agressief gedrag. Daarnaast kunnen er problemen op het werk ontstaan.
2. In het tweede stadium worden de gevolgen van het alcoholgebruik duidelijker zichtbaar. De problemen op het werk resulteren vaak tot ontslag. Men moet noodgedwongen stoppen met een studie en relaties worden verbroken. Hierdoor ontstaat er een vicieuze cirkel. Door het alcoholgebruik krijgt de persoon in kwestie te dealen met meer problemen en door deze problemen raakt hij ook weer maar afhankelijk van de alcohol.
3. Ten slotte zien we dat de alcoholist vaak volledig geïsoleerd in huis blijft. Met enkel alcohol aan zijn of haar zij. Er bestaat nu een volledige afhankelijkheid van alcohol. Zonder alcohol functioneert de alcoholist niet. Vaak begint men al heel vroeg in de ochtend met drinken.
Praat met een deskundige
Herken jij jezelf in de bovenstaande signalen? Of maak je je zorgen over iemand in je nabije omgeving? Dan is het belangrijk om deze zorgen bespreekbaar te maken. Praat met een deskundige. De eerste stap is altijd de belangrijkste. Ook in tijden van corona staan er behandelaren klaar om mensen met een verslaving te woord te staan.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met GreenAds.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met psychologen, verslavingsartsen en ervaringsdeskundigen van Trubendorffer.
