Ik vraag mij af: waar liggen mijn kansen, hoe kan ik bijdragen aan de oplossing van dit soort ecologische en maatschappelijke problemen van wereldomvang?
Door: Bram Pauwels – 6-8 min.
[closing the loop | Impact Hub Amsterdam | circulaire economie | sociaal ondernemen | investment ready]
Joost de Kluijver biedt een concreet handelingsperspectief voor ondernemers en consumenten in de Afrikaanse en Westerse markt. Je kon eerder al lezen dat dit soort handelingsperspectieven cruciaal zijn in het succes van duurzaamheidsinitiatieven. Zijn sociale onderneming Closing the Loop schijnt ligt op de ‘donkere kant’ van de telecom sector waar parallel aan de economische ontwikkeling een nieuw probleem ontstaat, voor de samenleving aan de bottom-of-the-pyramid. End-of-life telefoons, e-waste en afgedankte used-phones. Het afval daar zit handel in dacht de recycling expert en creëerde zo zijn eigen niche. Hij koopt nu end-of-life gsm toestellen op in Afrikaanse landen en recycled deze in Europa. Zo speelt Closing The Loop in de op de achterliggende problematiek in de regio.
Gemotiveerd vanuit liefde
Ik breng vooruitgang in de telecomsector vanuit mijn liefde voor telecommunicatie, merkt Joost op. “Ik zie dat de schaduwkant vanzelf ontstaat -dit is hoe de markt werkt-, de markt heeft niet het beste voor met de mens, de markt houdt geen rekening met milieu en sociale aspecten. Het is de markt die bepaalt wat het beste is voor de wereld. We moeten er rekening mee houden dat als we alleen luisteren naar deze werking, het niet vanzelf goed gaat.” De meeste Afrikanen bellen nu met de ter plekke nieuw gekochte, goedkope toestellen uit China. Een Chinees product dat zonder wet-en-regelgeving op gebied van milieu de markt -en later de vuilnisbelt- overspoeld.
Ondernemen is samenwerken
Bekende ondernemingen als Fairphone en recentelijk ook Tele2 partneren graag met Closing the Loop en zijn zo klaar voor de toekomst: verduurzamen. Fairphone vervuld bijvoorbeeld hiermee zijn zero-waste afvalpropositie, Tele2 -met een one-for-one aanpak- zorgt bij de verkoop van een nieuw toestel ervoor dat in Afrika of Azie een toestel wordt gerecycled. De lange termijn relatie tussen grotere corporates en Closing the Loop zorgt onder andere voor een stroom van toestellen vanuit de Europese markt, waarmee Joost inspringt op de vraag in de Afrikaanse markt. Denk in dit voorbeeld aan het toestel van vorig jaar dat esthetisch of functioneel niet meer aan je eisen voldoet. Door het aanbieden van dit soort toestellen voorkomen we dat de lokale Ghanese markt wordt overspoeld met Chinese ‘wegwerp toestellen’.
“Je stapt van startup naar investment ready, met je proof-of-concept onder de arm durf je het aan, vergeet niet de noodzaak van begeleiding”, Edgard Creemers (Invest in Future)
Voor mij ontstaat hier het volledige plaatje, niet alleen afval inkopen in Afrika om vervolgens te recyclen in Europa is de business. De volledige propositie speelt ook in op de consumentenvraag vanuit de Afrikaanse markt, door het aanleveren van afgedankte toestellen uit Europa en op het de vraag van de Europese grondstoffen markt, waar de doorontwikkelde technologie voor recyclen resulteert in omzet.
Translokale propositie
De vernieuwde propositie werkt dus optimaal voor Europese bedrijven -denk onder andere de NS, Ahold, Boskalis en Sand- die verduurzamen en waar Closing the Loop in grotere aantallen zijn afgedankte toestellen inkoopt. Joost, “Aan de andere kant werk ik nu samen met Afrikaanse NGOs, kerken en educatieve instituten aan het verhogen van de bekendheid van Closing the Loop lokaal. De bevolking in Ghana moet weten dat ze hun end-of-life toestel kunnen inleveren, er iets mee kunnen verdienen en waarom een used-phone een beter alternatief is.”
Het probleem dat hieruit voorvloeit is de noodzakelijke financiering. De lokale Ghanees wil geld voor zijn ingeleverde mobiel en geen lever-10-oude-voor-1-nieuwe-in constructies en deals. Een samenwerking met lokale Ghanese telecomproviders die het inleveren van end-of-life toestellen promoot en organiseert vraagt wederom voorfinanciering. Hier zit de crux, het recyclen in Nederland, levert pas na een jaar de return op in financiële waarde. Kortom: Closing the Loop wil groeien en de rol van de investeerder hierin is cruciaal.
Impact investering
De paradox van ondernemen komt hierin naar voren, je staat er alleen voor, maar hebt samenwerking nodig om te groeien. Joost nam deel aan het Investment Ready Program van Impact Hub Amsterdam en leerde hier om met ondernemers te sparren. Echt diep gaan op een andermans businesscase is iets wat niet vaak voor komt. Het blijkt dat de situatie van de ene deelnemer ook oplossingen bied voor de andere ondernemer. Onlangs is Closing the Loop officieel pymwymic approved -dit geeft toegang tot de online deals room- na een intense presentatie voor 250+ impact investeerders, beaamt Joost dat de deelname aan het Investment Ready Program cruciaal is geweest in het goed beslagen te ijs te komen. Het is niet enkel de toegang tot de externe contacten en de pool van impact investeerders, het programma leert je ook de taal spreken van je nieuwe stakeholders.
“Je stapt van startup naar investment ready, met je proof-of-concept onder de arm durf je het aan, vergeet nu niet de noodzaak van begeleiding”, sprak Edgard Creemers (Invest in Future) bij de kickoff van de 2016 editie van het programma . Funding, hoe ga je daar als ondernemer mee om? Wat zijn je nieuwe verantwoordelijkheden? Impact Hub biedt je de trainingen aan binnen het programma en de verschillende optionele masterclasses. Startups we dagen je uit, leer het soort mensen achter de investeerder kennen.
Nederland grondstoffenrotonde
Ik kijk met Joost naar de mogelijkheden voor verdere implementatie van het concept van Closing the Loop op bijvoorbeeld stedelijk of landelijk niveau. We komen uit op Nederland als grondstoffenrotonde. In de handel, als afvalhandelaar en vanuit Amsterdam als kennisbank voor een optimale grondstoffen en afvalhandel. “We beschikken over veel kennis hierin, die we moeten gaan gebruiken op high impact gebieden.”
“De toekomst, een nieuw wereldbeeld bestaat niet zozeer uit startups -die zijn van alle tijden- maar van social startups.”
Impact
Naast de ontwikkeling van de lokale Ghanese markt, draagt Closing the Loop bij aan het reduceren van CO2 uitstoot, zijn de gerecyclede materialen 99% meer duurzaam en worden conflictgebieden vermeden doordat grondstofdelving een minder belangrijke rol heeft in de productieketen. High impact, nu nog op kleine schaal. In Nederland wordt nu 45% van de gebruikte mobiele telefoons ingenomen of gerecycled en in de UK 60%.
Startup Delta en Impact Hub
Joost zat op uitnodiging van Impact Hub en #Impactmaker Konnektid onlangs aan bij het Founders Breakfast tussen Neelie Kroes (Startup Delta) en een selecte groep impact startups. Een croissant en jus d’orange weerhield hem niet om Neelie te stimuleren om de koers van de handelsmissies te verleggen van de traditionele giganten -zowel in omzet, als in vervuiling- naar meer sociale ondernemingen. Ik kan alleen maar zeggen: bedankt Joost.
Het laatste woord is voor jou: “Ik merk dat net zoals hackers communities hebben om te groeien, moeten we meer fysieke huisvestingsorganisaties vrij maken, zoals Impact Hub, met meer dan alleen een werkplek. Het is best lastig om met dit soort vraagstukken bezig te zijn. Een acceleratie of investeringsprogramma is nuttig, is leuk, maar het zou het makkelijkst zijn als er hele soepele manieren van kruisbestuiving zijn. Gespecificeerd op onderwerp of sector, van ecologisch tot sociaal, van cleantech tot gezondheidszorg. Dit is uniek in de wereld en heeft de potentie om startups uit het buitenland aan te trekken. Ik stel voor dat we meer ruimte en gebouwen beschikbaar stellen om met elkaar te werken. De toekomst, een nieuw wereldbeeld bestaat niet zozeer uit startups -die zijn van alle tijden- maar van sociale startups.”