Op bezoek in de grootste textielfabriek van Ghana
Veel te laat komen we bij de grootste textielfabriek van Ghana. Het congres die middag kunnen we wel vergeten. Erg jammer, want er was met een aantal van onze partnerorganisaties nog veel te bespreken. De fabriek is imposant en in handen van Chinezen. Van ruwe katoen worden prachtig bedrukte lappen gemaakt. We wandelen door de hallen, de spinnerij, de weverij, de verfstraat, de kwaliteitscontrole.
Kritiek wordt niet op prijs gesteld
We zien een deel van de 1500 personeelsleden aan het werk. Alles is strak georganiseerd. Wel veel lawaai van de machines en katoenstof. Slechts enkele medewerkers dragen een gezichtsmasker en dan vaak nog alleen voor de neus of mond. Dat helpt vast goed op die manier. We belanden in een zaal waar zo'n veertig shopstewards op ons wachten. Het zijn meest mannen, die op hun afdeling de belangen van de werknemers behartigen. Ze klagen over het management dat bikkelhard is en niet luistert. 'Als je kritiek hebt word je ontslagen'.
Stevige discussie over maskers en 'ludieke' actie
Er ontstaat een stevige discussie tussen de vakbondsmensen in de fabriek en onze gastheer uit Accra. Hij verwijt de werkers dat ze de beschermingsmiddelen die er wel zijn niet gebruiken. Hij kan het weten, want hij heeft 30 jaar in die fabriek gewerkt. De shopstewards zijn boos. Boos, omdat ze van de bond uit Accra te weinig ondersteuning en training krijgen aangeboden. Boos ook, omdat een 'ludieke' actie door Accra verboden is. De werknemers hadden het plan om bij een bezoek van de hoogste baas uit China, een vrouw, naakt achter de machines te gaan staan. Terwijl ze verder gewoon doorwerken natuurlijk. Om duidelijk te maken dat ze door het management van hun bedrijf in hun hemd worden gezet, of minder dan dat.
Stevige mensen kunnen zelf een eind komen
Op ons, de vreemdelingen, werd een beroep gedaan een computer te leveren voor de shopstewards en druk op het management uit te oefenen. Wij zijn er niet om hun taken over te nemen, vertellen we. Dan is de vreugde van korte duur. Het gaat erom dat ze zelf in staat zijn effectieve strategieën te ontwikkelen om de directie onder druk te zetten. Dat moet lukken, zelfs bij die bikkelharde Chinezen. Er zit een grote club stevige mensen. Met extra training en de gewenste support van "Accra" moeten ze een eind kunnen komen. Vinden ze zelf ook.
Productiviteit taakcombineerders onderschat
Het begint al voorzichtig te schemeren als we terugrijden naar Accra. Langs de weg zien we de typisch Afrikaanse bedrijvigheid. Veel vrouwen aan het werk, op marktjes, in winkeltjes aan naaimachines of bezig met kinderen. In ons busje barst een heftige discussie los met een paar Afrikaanse vakbondsleiders over de positie van de vrouw. Zij kunnen zich wel indenken dat het management van de textielfabriek liever mannen heeft dan vrouwen. Vrouwen worden tenslotte zwanger en zijn dus minder productief. In onze ogen een bizar argument. Zeker in een continent waar vrouwen bekend staan als de echte taakcombineerders. Zij verdienen het geld, doen het huishouden en zorgen voor de kinderen.
Stipt zes uur is het donker. 's Avonds om 11 uur verlaat ik Ghana, met pijn in het hart. Het was een boeiende reis in een mooi land met schitterende mensen, in een veelbelovend continent.
Bert van Boggelen, algemeen secretaris CNV, is deze week in Ghana. Per weblog doet hij verslag van de oprichting van een nieuwe vakbondsorganisatie voor Afrika. Aanleiding is dat wereldvakbondsorganisaties WVA en IVVV zijn opgegaan in de ITUC in november 2006. Nu gaan de Afrikaanse regionale vakbondsorganisaties ODSTA en AFRO samen. In september is in Azië al een regionale organisatie gestart. Latijns-Amerika volgt. In Europa bestaat al één gezamenlijke koepel, het Europees Vakverbond EVV.
Lees de voorgaande weblogs
CNV Internationaal steunt projecten van vakbondsorganisaties in verschillende Afrikaanse landen, momenteel in Benin, Guinee, Kameroen, Madagascar, Niger, Senegal, Zuid-Afrika en Namibië.