Nederland schakelt de komende decennia over van fossiele- naar duurzame energiebronnen. Van olie, aardgas en steenkool naar wind, zon, geothermie en water. Vrijopnaam laat mensen aan het woord die hier vanuit verschillende rollen bij betrokken zijn.
Deel 2: Stephan Brandligt, wethouder in Delft en voorzitter van het Klimaatverbond. Veranderen vanuit de lokale politiek.
Vraag 1: 6% van de energie in Nederland wordt duurzaam opgewekt. Nederland staat hiermee een na laatste op de Europese ranglijst. Net voor Luxemburg. Op welke plek staat Nederland over zes jaar?
Nederland gaat harder stijgen dan de rest. Daarmee komen we nog niet in de top, dat gaat niet gebeuren. Zelfs als de rest niks doet. Een plek in de top vraagt meer dan zes jaar.
Vraag 2: Om 1 miljoen huishoudens van duurzame energie te voorzien kan je kiezen tussen 2.000 hectare met zonnepanelen of 88 hectare voor een windmolenpark. Waar kies jij voor? Waarom?
Het gaat nu eigenlijk alleen over duurzame elektriciteit. In z’n algemeenheid maak je met wind sneller meters dan met zon. Voor zon kun je nog heel veel daken gebruiken. Als je zonnepanelen op de grond gaat leggen, dan gaat het ten koste van de kwaliteit van de biodiversiteit in de bodem. Ik zet in op veel wind, gecombineerd met zon. Zon eerst en vooral op daken voordat je grond inzet. Hoewel sommige grond prima geschikt is, zoals vuilstortplaatsen.
Vraag 3: Welke veranderingen in ons landschap en leefomgeving verwacht je de komende zes jaar door de energietransitie? Kan je een top drie maken.
Veenweidegebied in Nederland ziet eruit zoals het eruitziet, vanwege de energietransitie, door het veensteken. Dat is al eeuwen zo. En vanwege energie gaat ons landschap weer veranderen, dat is een doorgaande lijn. Energie is steeds de grootste driver van landschapsverandering. De impact zal enorm zijn. Op een heleboel manieren: veel meer windmolens. Niet hier óf daar, maar hier én daar, en ertussenin.
We gaan ook veel dingen in de grond doen. Dat zie je niet altijd, maar er is veel graafwerk nodig voor bekabeling. Ook dat gaat gebeuren. Hoe het er precies uit zal zien, is nog moeilijk te zeggen. Dat het anders wordt, dat is zeker. Mogelijk ga je ook andere gewassen verbouwen voor energie uit biomassa.
Hoe dan ook komen er meer windmolens en zonnepanelen. Of dat nou op land of dak is, het valt beide onder landschap wat mij betreft.
Vraag 4: Welke aansprekende initiatieven ken je voor duurzame energieopwekking?
Poeh, ik ken hele grote en hele kleine initiatieven. Wat ik zelf een mooie vind, die gaat komen is Geothermie. De vraag is of dat wel overal kan en wat de gevaren ervan zijn. Ik zie ook veel technologische ontwikkeling, zoals de Delftse startup Physee die zonnepanelen in ramen integreert. Er zijn zoveel ramen in Nederland, als je die zou kunnen vervangen door zonnepanelenramen, is dat bij elkaar ook weer heel wat. Verder denk ik aan vormen van energieopwekking die we nu nog niet zo goed kennen en die op andere manieren vormgegeven gaan worden. Bijvoorbeeld warmte opslaan in muren van huizen die vrijgegeven wordt wanneer je het nodig hebt. Technologie gaat nieuwe vormen van energieopwekking brengen en bestaande manieren fors uitbreiden.
Vraag 5: Welke bijdrage lever je zelf? En wat zijn je voornemens?
Ik heb een vrij nieuw huis, wat nog opgeleverd werd met gas. Het huis is helemaal uitgevoerd met lage temperatuurverwarming, geschikt voor een warmtepomp. Er zal waarschijnlijk een warmtepomp komen, omdat het voor ons relatief makkelijk te realiseren is. Dat is alvast een stapje. Ik heb nog een auto, die zal straks wel elektrisch zijn, of een elektrische deelauto. Na deze neem ik geen fossiele variant meer. Verder ben ik al heel lang heel zuinig met afval en energie en met vleesconsumptie. Mijn dagelijkse leefpatroon, mijn voetafdruk is denk ik beneden gemiddeld. Dat is al lang zo, dat heb ik van huis uit meegekregen.
Over 2 weken deel 3 met Manu Busschots, oprichter van de Stichting Klimaatgesprekken. Veranderen vanuit de huiskamer.
Hier lees je deel 1 met Christiaan Teule, Programmaleider Energie & Duurzaamheid bij Natuur en Milieufederatie Drenthe: “Er komen echt meer zonneparken en grotere zonnedaken.”