Ja, je kunt met elkaar kletsen terwijl je een bad neemt en de ander relaxt in de slaapkamer, zegt de Filippijnse sales directeur, terwijl ze met een zacht duwtje de scheidingswand open laat glijden, waardoor de badkamer opent naar de slaapkamer.
Vandaag geeft ze ons een rondleiding door een 5-sterrenhotel in Siem Reap. De Cambodjaanse stad is een bekende toeristische bestemming vanwege de Angkor Wat-tempels. Het zwembad is verstopt tussen hoge planten. Gasten kunnen ontspannen op de schommelbanken terwijl ze naar een live dansshow kijken. De ambiance is art deco, koninklijk en extravagant. Dat geldt ook voor de prijzen vanaf 140 euro, terwijl de presidentiële suite u meer dan 1800 euro per nacht kost.
Hoe gaan de zaken, vraagt de voorzitter van de onafhankelijke vakcentrale. In het hoogseizoen is de bezettingsgraad 90-100%, vertelt de sales directeur trots. In de rest van het jaar 30-50%.
Meer dan wettelijk verplicht
Haar collega, directeur personeelszaken, heeft net uitgelegd dat het hotel zijn werknemers meer voordelen biedt, dan wettelijk verplicht is. De werkweek is 44 uur, in plaats van het officiële maximum van 48. Er is een uitgebreid trainingsprogramma voor werknemers die dromen van een carrière hogerop.
De servicekosten, de verplichte ‘fooi’, die het management in de meeste hotels in eigen zak steekt, wordt hier wel verdeeld onder de werknemers. En wie geen gebruik maakt van ziekteverlof, krijgt aan het eind van het jaar een extra bonus van 18 euro.
Zorgen voor mensen zodat ze de besten kunnen zijn
De laagstbetaalde werknemers in dit eersteklas hotel verdienen 124 euro per maand. Dat is meer dan hun collega’s in de sector, legt de directeur uit. Want de Cambodjaanse overheid heeft geen minimumloon ingesteld, met uitzondering van de kledingsector, waar het 161 euro is.
Een derde lid van het management, die verantwoordelijk is voor de hotelkamers voegt eraan toe dat het in het belang is van de onderneming om hun werknemers goed te behandelen: “we zorgen voor mensen zodat ze de beste kunnen zijn”.
“En dat werkt,” vervolgt hij; “bij jaarlijkse externe anonieme enquêtes krijgt het hotel zowel een hoge klant- als medewerkerstevredenheid.
Het hotelmanagement is blij dat de werknemers zich georganiseerd hebben: Vakbondsleiders krijgen de tijd om hun leden te mobiliseren en op te leiden. Er is een ontmoetingsruimte en wanneer zij een twistpunt hebben, kunnen zij een afspraak maken met het management om het te bespreken.
Zo is het niet altijd geweest
Wanneer we na afloop van de rondleiding de vakbondsleden van het hotel ontmoeten om hún verhaal te horen, vertellen ze dat het niet altijd zo geweest is. In 2015 waren de relaties tussen werknemers en management zeer gespannen.
Werknemers voelden zich onveilig. Werktijden waren te hoog en de lonen te laag. Er waren situaties waarbij werknemers onrechtvaardig behandeld werden of zelfs op staande voet ontslagen werden.
De werknemers kwamen bij elkaar om te bespreken wat ze konden doen. Ze benaderden Rithy Morm, voorzitter van de Cambodjaanse Federatie van toerisme- en werknemers in de dienstensector (CTSWF) voor ondersteuning. Samen benaderden ze de Thaise eigenaren van de hotelketengroep, om de situatie te onderzoeken.
Ondertussen werden de vakbondsleden getraind op het gebied van arbeidsrechten, vakbondsrechten en onderhandelingsvaardigheden.
Stap voor stap
Toen een aantal vakbondsactivisten zonder enig bewijs werden geschorst, kaartte de vakbond de zaak aan bij de provinciale afdeling van het ministerie van Arbeid en Beroepsopleiding. Uiteindelijk werd de algemeen directeur vervangen door iemand die veel meer openstond voor de eisen van de 200 personeelsleden. Stap voor stap konden ze onderhandelen over verbeteringen
Een uitzonderlijk succesverhaal
Helaas is dit hotel nog steeds een uitzondering in de Cambodjaanse toeristenindustrie. Van de meer dan 300 hotels in Siem Reap is de CTSWF er slechts bij 5 hotels in geslaagd om de 30% leden te werven die vereist zijn om het recht te krijgen te mogen onderhandelen. Al deze vijf hotels zijn eigendom van de Western hotelketen.
De overgrote meerderheid van Chinese, Koreaanse, Thaise en Cambodjaanse eigenaren werken het oprichten van vakbonden actief tegen.
Nog geen enkel nachtje
Zo’n 2 à 3 avonden per week is de vakbondsleidster van dit hotel druk met vakbondswerk voor haar collega’s. Daarnaast besteedt ze nog tijd aan het overtuigen van werknemers van andere hotelketens om zich te organiseren. Maar het blijft een zware strijd.
En hoewel ik beleefd knik tijdens de PR-tour, realiseer ik me heel goed dat de werknemers met hun maandsalaris nog geen enkel nachtje kunnen betalen in dit hotel.
Lieke Ruijmschoot,
Siem Reap, Cambodja, juli 2019
