Voor mensen met hiv in kwetsbare samenlevingen is 2020 een jaar van dubbele crisis geworden. Het aantal hiv-infecties nam al toe in grote delen van de wereld. Daar kwam in 2020 covid-19 bovenop. Op de vooravond van Wereld Aids Dag, 1 december, komt Aidsfonds met een rapport over de impact van covid-19 op hiv in de wereld. Aidsfonds waarschuwt dat de stapeling van deze twee pandemieën een desastreus effect heeft op de wereldwijde aidsbestrijding.
Mark Vermeulen, directeur van Aidsfonds : “De enorme vooruitgang die we met vereende kracht in veertig jaar aidsbestrijding hebben geboekt, wordt nu genadeloos afgeremd. De toevoer en beschikbaarheid van levensreddende hiv-medicijnen is in veel landen ernstig in het gedrang gekomen. Dit terwijl iemand met hiv deze medicijnen heel strikt elke dag moet innemen. In de officiële hiv-testlocaties wordt nu vooral getest op covid-19. Er wordt veel minder op hiv getest en dus weten meer mensen hun hiv-status niet. Dit vergroot de kansen dat het hiv-virus wordt doorgegeven of te laat wordt ontdekt om iemand nog te redden.”
Testen
Twee derde van alle mensen met hiv in de wereld leeft in sub-Sahara Afrika, in landen met een fragiele gezondheidszorg die nu onder druk staat door de corona-pandemie. Volgens de Aidsfondspartners zijn vele hiv-centra voor lange tijd gesloten of nog maar zeer beperkt open voor mensen met hiv. Vaak zijn de officiële hiv-testlocaties omgevormd tot covid-19 testlocaties. Daarnaast kan er minder getest worden bij mensen thuis of op locatie. Aidsfondspartners hebben de afgelopen maanden tot 1000 mensen minder kunnen testen op hiv, vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De VN-organisatie UNAIDS verwacht dat het minder testen op hiv zal leiden tot honderdduizenden extra hiv-infecties.
Beschikbaarheid van medicijnen
Beschikbaarheid van de hiv-medicijnen is nu in veel landen een groot probleem. Nog steeds durven mensen niet naar ziekenhuizen of klinieken toe om hun medicijnen op te halen, vanwege het besmettingsgevaar met corona. Ook de productie en de import van de medicijnen is achterop geraakt. Ongeveer 20% van de medicijnenorders loopt een vertraging op van meer dan 30 dagen. Volgens het Global Fund, het wereldfonds ter bestrijding van aids, tuberculose en malaria, zegt maar 50% van alle landen in de wereld voldoende voorraad te hebben van de levensreddende hiv-medicijnen voor het komend half jaar, in 8 tot 10% van de landen is er nu zelfs een kritisch tekort.
Van de 38 miljoen mensen met hiv in de wereld, zijn er nu 26 miljoen mensen op behandeling. Met hiv-medicijnen kunnen ze gezond leven en het virus niet meer overdragen. Zodra ze ermee stoppen, lopen ze het risico dat het hiv-virus verandert en resistent wordt voor de reguliere medicijnen. Verdere behandeling wordt dan moeilijk. Bij het langer stopzetten van de behandeling ligt aids op de loer.
Gebrek aan voeding
De coronoa-crisis heeft zondermeer grote economische gevolgen, armoede neemt snel toe. In lage- en middeninkomenslanden werken heel veel mensen als dagloner. Een dag niet gewerkt is een dag niet gegeten. Zonder voeding werkt de hiv-behandeling minder goed en vooral voor kinderen is eten essentieel om de hiv-medicatie vol te houden. Zonder voeding lopen ze alsnog risico op aids. UNAIDS voorspelt vele tienduizenden extra doden aan de gevolgen van aids de komende 5 jaren.
