'De enorme omvang van de ramp trof me. Een gebied – half zo groot als Nederland – stond opeens onder water, nadat in Nepal op 18 augustus een dam doorbrak en de Kosirivier anders is gaan stromen. Dwars door de aangrenzende deelstaat Bihar, over zeer laaggelegen land. Op sommige plaatsen is de rivier 32 kilometer breed, hele dorpen zijn weggevaagd', vertelt programmaverantwoordelijke Marlou Geurts (38) van Cordaid. Zij bezocht het crisisgebied in het noordoosten van India. 'Meer dan drie miljoen mensen zijn door het water verdreven en alles kwijtgeraakt. Officieel zijn er negentig doden en 1939 vermisten. Maar de werkelijke omvang van de ramp zal nooit duidelijk worden. Veel mensen zijn weggetrokken naar andere gebieden en niet te traceren', aldus Geurts.
Cordaid Mensen in Nood, het noodhulpfonds van Cordaid, stelde direct 200.000 euro ter beschikking voor noodhulp aan de slachtoffers van de overstromingen. 'Om snel en slagvaardig te kunnen handelen, werkt Cordaid via haar partnerorganisatie Caritas India. Nadat de gespecialiseerde staf, doktoren en verpleegkundigen van Caritas een crisiscentrum hadden ingericht in Patna, de hoofdstad van Bihar, ben ik met enkele medewerkers het gebied ingetrokken. Tijdens gesprekken met lokale organisaties uit de getroffen gemeenschappen hebben we de ergste noden voor nu, op de korte en de middellange termijn geïnventariseerd, legt Geurts uit. 'Het voordeel van deze Iokale organisaties is dat ze al vanaf dag één ter plekke waren voor de eerste hulp, de bevolking en de probleemsituatie goed kennen, en in contact staan met de lokale autoriteiten.' Het geld van Cordaid wordt gebruikt voor de distributie van voedsel en schoon drinkwater, hygiëne kits, huishoudelijk materiaal en medische hulp.
Rampenbestrijding
'Normaliter gaat Cordaid zo snel mogelijk over van noodhulp naar wederopbouw. Dat kan in Bihar helaas niet. Het zal nog minstens een half jaar duren voor de Kosirivier terug is in haar normale loop, en dorpen weer bewoonbaar zijn. Gelukkig zijn er inmiddels grotere opvangkampen ingericht met betere voorzieningen', aldus Geurts. 'Om minder afhankelijk te zijn van noodhulp kunnen mensen bijvoorbeeld via zogeheten cash for work-programma's tegen betaling meehelpen aan de wederopbouw van hun dorp. Ook investeert Cordaid steeds meer in het voorkómen van rampen en lange termijnprogramma's. 'We trainen lokale gemeenschappen onder andere in het evacueren van mensen en het beheren van graanbanken. Ook leggen we voorzieningen voor veilig drinkwater en sanitatie aan op zorgvuldig gekozen locaties.'
Dalit Watch
'Er is echter meer nodig dan het uitdelen van hulpgoederen en wederopbouwprojecten om de onderliggende oorzaken van deze crisis aan te pakken', meent Geurts. Daarom werkt Cordaid sinds vorig jaar nauw samen met Dalit Watch. Deze organisatie behartigt de belangen van de Dalits (kastelozen) en tribale groepen in de zeer arme deelstaat Bihal. Zij vallen buiten het Indiase kastensysteem en worden in het dagelijkse leven gediscrimineerd en uitgesloten. 'Veel slachtoffers van de overstromingen behoren tot deze achtergestelde groepen en hebben bijvoorbeeld geen toegang tot fatsoenlijke noodopvang. Ook weten velen niet dat ze recht hebben op financiële compensatie bij verlies van hun huis, familieleden en land. Dit heeft de Indiase overheid bij wet bepaald, maar voorlichting hierover ontbreekt vrijwel geheel. Dalit Watch onderzoekt de situatie van Dalits en tribalen in het getroffen gebied, wijst mensen op hun rechten, spreekt de overheid aan op haar verantwoordelijkheden, en vraagt in de media aandacht voor deze problematiek van discriminatie en uitsluiting', vertelt Geurts gedreven. 'Door mijn bezoek aan Bihal ben ik extra gemotiveerd om het belangrijke werk van Dalit Watch te ondersteunen.'