Biomassa als klimaatneutraal bestempelen is een beleidsmatige keuze die niets met de werkelijkheid te maken heeft. Biomassacentrales stoten ongeveer drie keer zoveel co2 uit als gas, en ook meer dan kolen, blijkt uit onderzoek van adviesbureau DNV GL in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Of houtige biomassa duurzaam is of niet, hangt van veel factoren af, bijvoorbeeld de plaats van herkomst, de schaalgrootte, en of er geen duurzamere toepassingen mogelijk was. Het is onverantwoordelijk om biomassa als containerbegrip nog langer als duurzaam te definiëren. Op kleine schaal, met de juiste certificering kan biomassa duurzaam zijn, en volgens IPCC scenario’s ook nodig in de energietransitie, maar c02-neutraal is het niet. Wees daar ook eerlijk in.
Op dit moment zijn er in Nederland 42 biomassacentrales in gebruik, en staan er nog eens 20 stuks op de planning om gebouwd te worden. Daarnaast zijn er nog eens honderden kleinere biomassa-installaties. De kritiek op biomassa als duurzame oplossing neemt toe, denk aan de protesten in Diemen en Waddinxveen. Niet alleen burgers en milieuorganisaties spreken zich uit, ook voltallige gemeenteraden zitten niet op deze centrales te wachten. En niet onterecht, ze zijn verantwoordelijk voor een grote hoeveelheid CO2 en fijnstof in de lucht.
Voor de houtige biomassa geldt dat er ook hout geïmporteerd moet worden om onze kolencentrales en standalone biomassacentrales draaiende te houden. Het vervoer van het geïmporteerde hout zorgt voor CO2 uitstoot en verder neemt het risico toe dat onduidelijk is waar het hout vandaan komt, en of er ontbossing plaatsvindt. In 2018 werd er al meer dan 23% houtige biomassa geïmporteerd en dit percentage zal in 2019 waarschijnlijk nog hoger zijn. Deze week berichtte de NOS dat in Amerika natuurbeschermers protesteren tegen het Nederlandse klimaatbeleid omdat in North Carolina oerbos wordt gekapt om aan onze vraag naar biomassa te voldoen. Goede certificering en sluitend ketenbeheer dienen dit te voorkomen, maar op dit moment is er onvoldoende inzicht in waar het hout dat in Nederland verstookt wordt vandaan komt. Maar liefst 18% van het hout komt uit het buitenland, soms zelfs buiten Europa.
Dat biomassa CO2-neutraal zou zijn heeft enkel te maken met de belofte dat er ook weer nieuwe bomen worden gepland, maar het groeien gaat langzaam, en het is de vraag of dit ook echt gebeurd. Vele vormen van biomassa zijn alleen op papier een duurzame oplossing. Deze boekhouding is slecht voor het klimaat en is een slechte besteding van publiek geld, stelt de European Academies Science Advisory Council (EASAC) in hun rapport van afgelopen week.
WISE doet samen met Greenpeace, Natuur & Milieu en de Consumentenbond jaarlijks onderzoek naar de duurzaamheid van energieleveranciers. Met een ranking laten we zien welke leveranciers echt duurzaam zijn. In dit onderzoek beoordeken we biomassa als bron voor elektriciteit steeds strenger. Dit heeft onder andere te maken met de schaalvergroting waarop elektriciteitsopwekking uit biomassa plaatsvindt. Voor de duurzame transitie is het niet verstandig dat er geïnvesteerd gaat worden in biomassacentrales voor elektriciteitsproductie. Het is van belang dat de stroomvoorziening niet afhankelijk wordt van standalone draaiende biomassacentrales.
Toch wordt biomassa als duurzaam bestempeld en reserveert de overheid miljarden subsidie voor biomassa. Deze subsidie kan beter ingezet worden voor echte duurzame oplossingen of technologische ontwikkelingen. De Nederlandse overheid zet tijdens de energietransitie vol in op biomassa omdat het relatief goedkoop is en hoop met de boekhoudkundige truc om biomassa als klimaatneutraal te bestempelen de klimaatdoelstellingen te halen. Dit is zeer discutabel en daarom zijn strengere duurzaamheidseisen nodigen betere controle. Dit zijn hoognodige maatregelen om vertrouwen van burgers niet verder te beschamen en om te kunnen waarborgen dat duurzame energie ook echt duurzaam is. Het klimaat laat zich niet misleiden door rooskleurige beloften op papier.
