Nadat ze haar baan verloor en de tandartsrekeningen niet meer kon betalen, ging haar gebit dat al niet optimaal was, snel achteruit. “Mijn tanden gingen rotten, met veel ontstekingen en pijn als gevolg. Op een gegeven moment dacht ik ‘en wat nu?’ Ik had ontzettend veel pijn in mijn mond en om alles weer gezond te maken had ik meerdere wortelkanaalbehandelingen en kronen nodig. Volgens de tandarts was ik dan minstens een paar duizend euro kwijt. Dat geld had ik niet. Daarom besloot ik al mijn tanden te laten trekken en een kunstgebit te nemen. Dit wordt namelijk deels vergoed door je basisverzekering en ik hoefde zelf nog maar een klein deel bij te dragen. Dan was ik in één keer klaar.”
500.000 mensen
Het verhaal van Angela staat niet op zichzelf. Volgens Dokters van de Wereld is mondzorg voor ongeveer 500.000 mensen in Nederland onbetaalbaar geworden.
Uit onderzoek van Peil.nl in opdracht van Dokters van de Wereld blijkt dat de helft van de mensen met een beneden modaal inkomen zich niet aanvullend verzekerd heeft voor mondzorg, omdat dit te duur is. Naar schatting zijn 250.000 mensen met een beneden modaal inkomen al minstens 10 jaar niet bij een tandarts geweest.
In Nederland wordt mondzorg voor mensen vanaf 18 jaar niet vergoed vanuit het basispakket. Als mensen geen geld hebben voor een aanvullende verzekering, schiet preventieve mondzorg er vaak bij in. Als er vervolgens klachten ontstaan stellen mensen een behandeling zo lang mogelijk uit. Voor mensen met een laag inkomen, waaronder ook ouderen, daklozen, en ongedocumenteerde migranten kan hierdoor een opeenstapeling van problemen ontstaan. Mensen komen bijvoorbeeld in een sociaal isolement terecht of maken weinig kans op een baan. Bovendien kunnen andere chronische aandoeningen en slechte mondgezondheid elkaar flink versterken.
Ook Nadia (60) is de dupe van te hoge mondzorgkosten. Zij was administratief medewerkster, maar twee jaar geleden ging het mis. Vanwege een te hoge bloeddruk en andere gezondheidsproblemen moest ze stoppen met haar baan. Al snel liep ze een huurachterstand op en stapelden ook andere kosten zich op, waardoor ze nu in de schuldsanering zit. Een aanvullende tandartsverzekering zit er daarom niet in. In januari brak plotseling, tijdens het eten van een appel, de brug in haar onderkaak. Waar eerst vier ondertanden zaten, zit dan opeens een gapend gat. Geld voor een nieuwe brug had ze niet, want dat kost minimaal 2.000 euro. Ondertussen liep Nadia rond met veel pijn, omdat haar wortels blootlagen. Haar sociale leven werd opeens ontzettend klein want ze schaamde zich te veel. Praten durfde ze niet meer en eten lukte nog nauwelijks.
Heel veel reacties
Om mensen zoals Nadia en Angela te helpen is Dokters van de Wereld een actie gestart om 1.000 gratis mondzorgbehandelingen te verrichten. Sindsdien loopt het storm met aanmeldingen en reacties.
Mariska (31, moeder van twee kinderen): “Ik ben al 11 jaar niet naar de tandarts geweest vanwege te hoge kosten, waardoor ik nu veel tanden mis. Het is een grote opluchting dat ik nu wél naar de tandarts kan. Hopelijk kunnen ze mijn gebit mooi kunnen maken, zodat ik weer durf te solliciteren. Ik wil graag administratieve baan, maar durfde geen stap te zetten omdat ik me zo schaam voor mijn gebit.”
Petitie
Natuurlijk zijn 1.000 behandelingen lang niet genoeg om iedereen te helpen. “Met onze campagne trekken we aan de bel om aandacht te vragen voor het groeiende probleem dat wij als organisaties en tandartsen dagelijks zien,” zegt directeur Arianne de Jong. Dokters van de Wereld pleit voor een structurele, landelijke oplossing die voorziet in toegankelijke en betaalbare preventieve en acute mondzorg voor álle kinderen en volwassenen. Arianne de Jong: “Wij vinden dat iedereen naar een tandarts moet kunnen gaan, zeker bij acute problemen, ongeacht de portemonnee. Toegang tot zorg is een mensenrecht, géén privilege! Hier zit duidelijk een enorm gat in ons mondzorgsysteem. Dokters van de wereld is een petitie gestart en wil dit probleem graag breed aankaarten. Wil je ook helpen? Dat kan!
