Het kinderpardon: de overheid is onwettig bezig

Maar wat blijkt: daarmee is iedere per ongeluk gemiste afspraak bij de IND een bewijs voor obstructie. Zo was het toch niet bedoeld? En een andere belangrijke vraag: als de Dienst Terugkeer & Vertrek van de IND aan een uitzettingsprocedure begint, terwijl je als asielzoeker in beroep bent gegaan tegen de afwijzing van asiel en je dus nog kans maakt op asiel, kun je dan eigenlijk wel meewerken met uitzetten?

Het probleem zit ‘m dus helemaal niet in het wel of niet meewerken van een man of vrouw of gezin of kind, maar om een onwettelijke actie van de overheid die iets eist dat niet mag. Dat weet het CDA in de Tweede Kamer vast ook wel, en vroeg of laat zal de Nederlandse wet zich naar de uitspraak over Gnandi moeten voegen. Meneer Gnandi is geen kind, maar een volwassen man, dus dit arrest raakt aan meer dan alleen het Nederlandse kinderpardon. Het raakt aan het hele uitzettingsbeleid van alle Europese lidstaten.

Van de tien blogs die ik ondertussen voor Movement schreef over de plek van het Europees Parlement in het asiel- en migratiedebat, gingen er toch wel erg veel over het uitzetten of terugsturen van migranten. En deze, nummer elf, ook weer. Het illustreert pijnlijk dat de focus niet ligt op hervestiging of integratie van vluchtelingen, of de ontvangst van arbeidsmigranten op onze naar werknemers smachtende arbeidsmarkt. De focus ligt op wegsturen.

En dus heb ik, zoals ik in blog negen schreef, de koe maar bij de horens gevat. Ik ben de Europarlementariër die verantwoordelijk is voor de herziening van de terugkeerrichtlijn, de Europese wet die vastlegt hoe irreguliere vreemdelingen behoren te worden uitgezet. Ik ben de rapporteur, of in andere woorden: de penvoerder van het Europees Parlement.

Wat er dan precies zwaait, dat mogen Europese lidstaten zelf weten. Maar het zal in de meeste gevallen betekenen dat de migrant in vreemdelingendetentie komt. En als dat gebeurt, ontrolt zich vrijwel automatisch een heel onhandig scenario. De Europese Commissie heeft een soort stroomtabel ontwikkeld van het kaliber ‘Ga direct naar de gevangenis. Ga niet langs Start. U ontvangt geen 200 euro’. De voorgestelde wet maakt detentie vrijwel standaard, verlengt hem van maximaal 18 maanden naar wel 22 maanden, laat kinderen opsluiten en verbiedt daarbovenop vrijwillige terugkeer vanuit diezelfde detentie. Dan rest enkel de optie van gedwongen terugkeer, waardoor de terugkeerder automatisch een inreisverbod voor het hele Schengengebied krijgt. Dus zelfs als je een baan aangeboden krijgt in Europa of je Europese geliefde wil met je trouwen, dan nog kom je er niet meer in.

De simpele logica van het Monopoly-spelbord werkt niet in het echte leven. ‘Bij asielafwijzing volgt uitzetting en vanuit de gevangenis kun je mensen makkelijker naar het vliegveld brengen’ leidt in de praktijk tot ongelofelijk leed.

Ik heb 120 wijzigingsvoorstellen op de terugkeerrichtlijn ingediend, en daarbij heb ik onder andere de verplichting tot meewerken geschrapt. In plaats daarvan heb ik een wetsartikel geschreven dat lidstaten verplicht om uit te zetten migranten gedegen te informeren over hoe dat uitzetten in zijn werk zal gaan, en een ander artikel waarbij iedere terugkeerder in zijn land van herkomst geholpen wordt zijn leven weer op de rails te krijgen. Ga langs Start en ontvang 200 euro.

Nu zijn de collegae van de andere politieke fracties aan zet—de zogenoemde schaduwrapporteurs. Ook zij mogen hun wijzigingen indienen. En dan is aan mij de taak om te kijken of we meerderheden kunnen smeden. Ik verwacht natuurlijk steun van het CDA voor het schrappen van het meewerkcriterium. Wordt misschien wel vervolgd.