In Nederland is nee zeggen oke!

De statushouders vertelden Priemus over hoe zij in de anonieme grote stad in isolement raakten. Ook merkte ze dat er aan de andere kant drukbezette Amsterdammers waren die wel iets voor statushou­ders wilden doen, maar niet wisten hoe. Zo ontstond het idee voor IMBY, waarbij oudkomers en nieuw­komers met dezelfde postcode in buurtgroepen op een laagdrempelige manier bij elkaar kunnen komen. “De bedoeling is dat statushouders via persoonlijk contact met buurtbewoners de samenleving sneller leren kennen en zo onderdeel worden van de stad.”

Integratie is niet enkel een taak voor de overheid vindt Priemus. “Daar heb je burgers voor nodig. Iedereen die klaagt of een mening heeft over ‘de vluchtelingencrisis’ heeft naar mijn idee een ver­antwoordelijkheid.”

Daarnaast merk ik dat het voor veel Amsterdam­mers moeilijk is zich in de statushouders te verplaat­sen. We proberen die mensen er nu ook bewust van te maken dat statushouders veel aan hun hoofd hebben en dat sociaal contact voor hen op moeilijke momen­ten simpelweg niet op de eerste plaats komt. Geduld is dan erg belangrijk.

Toen ik hier zelf net kwam wonen, had ik het geluk dat ik mevrouw Janne ontmoette. Een 66­-jarige vrouw die fietste. Ik dacht ‘Wauw, een fietsende oma!’. Zij had het geduld om te blijven vragen, mij te blijven pushen dingen te ondernemen. Ze hield vol en gaf niet op als ik een keer niet kwam opdagen. Het gevoel dat er iemand voor me was, is achteraf gezien heel belangrijk voor me geweest. En dat ik nu zelf die verbinding kan maken tussen statushouders en Amsterdammers voelt als een geschenk; het is een prachtige baan.”

Het gaat bij IMBY wel echt alleen over sociaal contact. Het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat je via IMBY aan een baan komt. Eén keer stuurde mijn man zijn cv op naar anderen binnen de groep. Zij zeiden dat ze het zouden doorsturen binnen hun netwerk, maar hij heeft daar vervolgens nooit meer iets van gehoord. Wat ik wel lastig vind aan de omgang met Neder­landers is dat ze heel direct kunnen zijn, terwijl we in onze cultuur erg nadenken over de gevoelens van anderen. Ik leer nu langzaam hoe Nederlanders denken en ik wil ze ook graag beter begrijpen, al lukt dit nog niet altijd even goed. Een grappig voorbeeld is dat toen mijn man jarig was, en ook een deel van de IMBY groep langskwam, zij allemaal cadeautjes meenamen die wij vervolgens apart legden. Een Nederlandse vrouw wees ons erop dat het in Nederland niet wordt geaccepteerd als je je cadeaus niet direct uitpakt. We moesten in het bijzijn van iedereen die cadeautjes openen. Dat was een drempel voor mij en erg ongemakkelijk.”

Daar heb ik het nu trouwens nog wel moeilijk mee. Ik heb nog niet het gevoel dat ik volledig mezelf kan zijn hier in Nederland. Dat heeft vooral te maken met dat ik me hier niet goed kan uitdrukken. En dan bedoel ik niet alleen door de taal, maar ook door cultuur­verschillen. De humor is bijvoorbeeld heel anders dan in Syrië, waardoor mijn grapjes hier soms niet begrepen worden. Dan kijken mensen me aan van ‘wat bedoel je?’ Terwijl in Syrië mensen om dezelfde grap kapot zouden gaan van het lachen!”