“Ik sta hier voor Eritrese moeders die hun net volwassen geworden kinderen niet meer zien”

In hun meest recente rapport over de mensenrechtensituatie in Eritrea meldt Amnesty International dat Eritreeërs hun land niet mogen verlaten. De verplichte militaire dienstplicht die geldt voor jongens en meisjes duurt voort. Vooral vrouwen wacht een hardhandige behandeling tijdens de militaire dienst: seksuele slavernij en marteling komen veelvuldig voor.

Zewdi draagt een oranje hesje en coördineert de stoet van ongeveer zestig vrouwen die in Den Haag vanaf het Malieveld naar het Internationaal Strafhof zullen lopen. De spandoeken, politiebusjes en megafoon staan klaar, maar de groep vrouwen neemt eerst de tijd om elkaar uitbundig te begroeten en omhelzen.

“Er zijn hier vrouwen uit Italië, Engeland, Duitsland, Nederland en Zwitserland. Ik ben hier om een stem te geven aan de mensen die de mond wordt gesnoerd door het regime van president Afewerki. Het is belangrijk dat ze weten dat wij ze steunen”, vertelt Zewdi Tesfamariam (50), zelf uit Genève.

“Ik sta hier voor Eritrese moeders die hun net volwassen geworden kinderen niet meer zien. Zodra een kind achttien is, moeten ze verplicht in dienst. Wat ze daar precies doen is onduidelijk. Er is een mentale oorlog gaande, van hersenspoeling en propaganda. De jonge generatie leert niks, ze hebben geen werk, volgen geen opleiding”, zegt Rigat Imfeld-Hadish (43).

“We willen dat de criminelen voor het internationale gerechtshof worden gesleept.” Rigat verliet Eritrea al in 2002 en begon Eritrese jongeren buiten Eritrea tegen het regime te mobiliseren. “Ik had indertijd veel contact met een man die ook bij een oppositiegroep hoorde. Ik vertelde hem veel over mezelf. Opeens hoorde ik dat mijn zus was gearresteerd en mijn familie in Eritrea werd lastiggevallen. De man bleek een spion te zijn. Toen mijn zus na twee maanden vrijkwam, heb ik gezorgd dat zij, mijn ouders en broer het land konden verlaten. Valse documenten, stiekem de grens over, mens – ik heb er zoveel geld ingestopt.”

Ook Amna Idris (38) uit Engeland bekritiseert de Europese Unie, die volgens haar elk middel aangrijpt om migratie te stoppen: “Migratie is een natuurlijk fenomeen, mensen bewegen nou eenmaal. Dat ze allemaal op zoek zijn naar een beter leven met veel geld? Onzin. Natuurlijk wil ik een goed leven, maar voor mij is dat een leven in vrijheid, met mijn familie, een hechte gemeenschap en fatsoenlijk onderwijs. Wie val ik lastig als ik mezelf in Engeland ontwikkel?” Rigat zegt gedecideerd: “Het repressieve regime is het echte probleem, niet de mensen die eraan willen ontvluchten.”

Nadat de groep bij het Strafhof is aangekomen, vormen ze een kring. De vrouwen beginnen te zingen. Organisator Feben Solomon gaat het gebouw in en overhandigt de brief met de oproep om vertegenwoordigers van de Eritrese regering te veroordelen.

Amna’s ouders wonen nog in de hoofdstad Asmara; daarom durfde ze zich lange tijd niet openlijk uit te spreken tegen de Eritrese overheid. Dat is veranderd. “Luister, een 93-jarige Eritrese man riep laatst op straat dat hij vrijheid wilde. Hij werd opgepakt en overleed een paar dagen later in de gevangenis. Ik ben voorbij de angst. Ik kan niet meer stil blijven. Ja, mijn ouders worden lastiggevallen om wat ik doe. Ik vind het moeilijk, maar het is nodig.”