Regeerakkoord over ontwikkelingssamenwerking: extra geld naar migratie

Het nieuwe kabinet richt zich bij ontwikkelingssamenwerking vooral op de ‘ring van instabiliteit’ rond Europa. Maar het aanpakken van de oorzaken van migratie vraagt om meer dan de opvang van migranten en vluchtelingen in de regio, vindt Rinze Broekema van lobby- en campagne-organisatie ONE.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Op hoofdlijnen zijn er in het Regeerakkoord veelbelovende punten aan te wijzen voor de allerarmsten in de wereld. Maar de invulling door de volgende minister voor ontwikkelingssamenwerking zal allesbepalend zijn. Welke nieuwe landen zal hij of zij kiezen om op te focussen? Blijft handel gecombineerd met hulp? Hoe groot gaat de rol van migratieaanpak in het ontwikkelingsbeleid zijn?

Symptoombestrijding

Voor nu weten we dat de negatieve trend van de afgelopen jaren van voortdurende bezuinigingen wordt gekeerd. Het budget wordt gedeeltelijk hersteld. Beleidsmatig blijven een aantal zaken hetzelfde, tegelijk komt er heel veel aandacht voor migratie bij. Het meeste extra budget zal dan ook aan oorzaken en gevolgen van migratie worden besteed. Het kabinet zal moeten oppassen niet te blijven steken in symptoombestrijding.

Het aanpakken van grondoorzaken van migratie vraagt om meer dan opvang van migranten in de regio. Het vraagt onder andere om het investeren, ook door donoren zoals Nederland, in armoedebestrijding. Een woord dat wel veel voorkomt in de paragraaf over ontwikkelingssamenwerking, maar waar verder niet significant veel extra middelen voor lijken te worden gereserveerd. Bijna al het extra geld gaat naar migratie.

Het zou niet of/of moeten zijn, maar en/en. De meeste van ’s werelds ontheemden leven in ontwikkelingslanden, die kunnen onze hulp goed gebruiken. Maar zij (en wij) zijn echt geholpen als we ook de redenen aanpakken waarom ze ontheemd zijn.

Het regeerakkoord OS in vogelvlucht:

Budget

– Er komen reparaties van de gaten die Rutte II in budget van komende jaren had geslagen (€750 miljoen). Er komen daarnaast nog eenmalig extra middelen (€1 miljard). Totaal komt er dus €1,75 miljard bij over vier jaren verspreid.
– Nederland zal daarmee de internationale norm die vraagt om 0.7% van het BNI te besteden aan Ontwikkelingssamenwerking niet halen. Sterker nog, de daling blijft gewoon doorzetten, maar hij zal minder ver van de 0.7% af zijn dan was gebeurd zonder dit Regeerakkoord. Met deze ingrepen is voorkomen dat we onder het Europese gemiddelde duiken.

Beleid

Wat blijft gelijk?

– De speerpunten binnen armoedebestrijding blijven hetzelfde: seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR), landbouw, water en rechtstaatbevordering.

– De inzet op het Nederlandse maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven blijft gelijk.

Wat is nieuw?

– Het beleid voor ontwikkelingssamenwerking wordt gekoppeld aan de Sustainable Development Goals (SDGs).
– Onderwijs voor vluchtelingenkinderen komt meerdere keren terug, een structurele inzet daarop is nieuw.
– De samenwerking met het bedrijfsleven via IMVO (Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen)-convenanten blijft bestaan, nieuw is wel dat na 2 jaar wordt gekeken of er dwingende, wettelijke maatregelen nodig zijn om arbeidsomstandigheden, bijvoorbeeld in de kledingindustrie, te verbeteren.
– Nederland heeft nu 15 partnerlanden, deze zullen herzien worden, iets wat ook al door minister Ploumen was aangekondigd. Sowieso zal er meer focus komen op Jordanië, Libanon en Irak, die nu geen partnerlanden zijn.
-Het noodhulpbudget zal groeien, het is nu ongeveer €200 miljoen euro per jaar. De stijging is goed nieuws, want de afgelopen jaren bleek dit bedrag nooit afdoende.
– Het kabinet zal zich actief inzetten voor eerlijke vrijhandel, het regeerakkoord noemt hierbij specifiek ook een betere toegang tot de EU-markt voor ontwikkelingslanden.
– Het fonds voor Bestrijding van kinderarbeid wordt verhoogd, met hoeveel zullen we later pas weten.

Nog niet helder

– Het Regeerakkoord heeft het veel over de ‘ring van instabiliteit’ rondom Europa. Welke landen hier binnen vallen is niet helemaal duidelijk. Dit is wel belangrijk om scherp te krijgen, want het ontwikkelingsbeleid zal zich met name op deze ring gaan richten. Dus het doet er toe of het hier alleen over het Midden-Oosten en Noord-Afrika hebben, of dat Sahel en Hoorn van Afrika hier ook onder vallen.
– Er wordt gesproken over een nationaal klimaatfonds binnen de begroting voor ontwikkelingssamenwerking. Wat dit precies is en hoe dit betaald wordt is niet duidelijk, hopelijk gaat dit niet ten koste van armoedebestrijdingsprogramma’s.
Rinze Broekema is manager voor ONE in Nederland.

ONE is een internationale lobby- en campagneorganisatie met meer dan 8 miljoen leden die zich inzetten om extreme armoede en voorkombare ziekten de wereld uit te helpen, vooral in Afrika. ONE is niet hetzelfde of op enige wijze gelieerd aan OneWorld.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons