Achtergrond

Vluchtelingen als ratten in de val

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Vluchtelingen uit Somalië, Jemen, noem nog eens enkele landen in de wereld op waar het ellendig is, probeerden rond Oud en Nieuw in een afgeladen boot vanuit Indonesië asiel in Australië te zoeken. Ze kwamen niet ver.

Schrijnend
Sinds de ultraconservatieve Tony Abbott afgelopen jaar tot premier is gekozen, mag er geen vluchteling zijn land meer in. Was het beleid onder zijn voorganger nog dat ze werden opgesloten in kampen op uitgestorven eilanden. Tony heeft zijn marine de opdracht gegeven de asielzoekers terug te sturen. De verhalen van de eerste groep vluchtelingen die het overkwam zijn ronduit schrijnend. Als je je bedenkt dat deze families, met kleine kinderen, er al een wereldreis op hadden zitten voor ze in deze gevaarlijke zeeonwaardige boten terecht kwamen. Los van het geld dat ze aan deze maffia hebben betaald.

Zwemvest
De Australische premier beweert dat de marine alle vluchtelingen een zwemvest en water zou hebben gegeven, voordat de boot moest omkeren richting Indonesische wateren. Yousif Ibrahim (28) uit Soedan zegt dat de premier liegt. Hij vroeg water voor zijn uitgedroogde kinderen. Als antwoord kreeg hij een klap met de schoen.

Ibrahim vertelt hoe de 45 asielzoekers handboeien om kregen, werden uitgescholden voor apen. Het duurde vier dagen voordat de boot met asielzoekers een onbewoond eilandje in Indonesië bereikte.

Maar zijn deze vluchtelingen beter af in Indonesië? Ik vrees van niet.

Gevangenis
Lees het relaas van deze Afghaanse vader. Hij zond zijn enig levende zoon Arif (17) twee jaar geleden richting Indonesië, nadat de Taliban bijna zijn hele familie had vermoord. Hij smeekte mensensmokkelaars van daaruit zijn zoon naar Australië te brengen. De reis koste de Afghaanse vader zevenduizend dollar waarvoor hij zich diep in de schulden stak. De vrijheid van zijn kind was hem meer waard. Maar verder dan een vieze, overvolle gevangenis in Indonesië kwam Arif niet.

Levensgevaarlijke reis
In een bewaakt vluchtelingenkamp buiten de hoofdstad Jakarta vertelt de minderjarige Afghaan over zijn levensgevaarlijke reis op een afgeladen boot op zee. Vorig jaar verdronken duizend vluchtelingen nadat hun schip zonk. De Indonesische kustwacht kreeg de boot van Arif in het vizier en bracht hem over naar een detentiecentrum waar hij elf maanden in een kleine cel met meer dan twintig volwassen mannen zat opgesloten. Daglicht zag hij nauwelijks. Eten was er onvoldoende. De jonge Afghaan probeerde te ontsnappen. Zijn bewaarders kregen hem te pakken en rammelden hem voor straf flink af.

Vluchtelingenverdrag
Vluchtelingen in Indonesië zijn vogelvrij. Dat komt omdat Indonesië weigert het internationale vluchtelingenverdrag uit 1951 te ondertekenen. Het land wil geen ontheemden op zijn grondgebied toelaten onder het mom dat er onvoldoende plek is. Iedere vluchteling, jong of oud, die meestal op weg naar Australië op zee wordt opgepakt, belandt in een van de twaalf detentiecentra in de Archipel. Advocaten worden er niet toegelaten.

Onder druk van de Verenigde Naties heeft Jakarta ingestemd dat de vluchtelingenorganisatie UNHCR de vluchtelingen mag registreren en bepaalt wie de vluchtelingenstatus krijgt of wordt uitgewezen. Maar de VN-organisatie kan de stroom vluchtelingen nauwelijks aan. Momenteel wachten er ruim negenduizend ontheemden, waarvan tweeduizend kinderen zonder ouders, in de overvolle detentiecentra.

Derde land
Arif kreeg na ruim een jaar de vluchtelingenstatus toegewezen. Ondertussen verblijft hij in een bewaakt vluchtelingenkamp buiten Jakarta. De UNHCR is op zoek naar een derde land voor hem. De kans is klein dat hij ooit Australië bereikt, dat in de afgelopen drie jaar nog geen zevenhonderd vluchtelingen opnam.

Indonesië kan dan wel klagen dat Australië vanaf nu elke boot terugstuurt naar waar het vandaan kwam. Maar Jakarta weigert net zo goed een einde te maken aan het harde beleid dat vluchtelingen moet afschrikken naar de Archipel te komen.

De boot met de 45 vluchtelingen die op het onbewoonde eiland terecht kwamen? De Indonesische marine vond ze. In deze dagen worden ze net zoals Arif allemaal naar een gesloten detentiecentrum gestuurd.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons