Op 1 juli 1863 werd na verzet van de slaven en onder druk van Nederlandse abolitionisten de Nederlandse slavernij afgeschaft. De ‘ketenen’ konden na ruim 300 jaar slavenarbeid eindelijk los. Vanaf 2002 vindt jaarlijks op 1 juli de Nationale Herdenking in het Oosterpark plaats bij het Nationaal Monument Nederlands Slavernij verleden. Dit jaar was de premier er voor het eerst bij.
Afgelopen mei ontstond ophef toen bleek dat Balkenende niet van plan was om tijdens zijn bezoek aan Suriname officiële excuses aan te bieden voor het slavernijverleden. Ook tijdens de herdenking afgelopen dinsdag kon de premier ‘sorry’ niet over zijn lippen krijgen; in het filmpje legt hij uit waarom niet en zie je beelden van de herdenking. Naast Balkenende waren ook de burgemeester van Amsterdam, Job Cohen, en vertegenwoordigers van de Nederlandse Antillen, Suriname, Aruba en Ghana bij de plechtigheid aanwezig.