Verkiezingen in Liberia: Verandering? Of toch maar liever niet?

Liberia gaat morgen naar de stembus om een nieuwe president en een nieuw parlement te kiezen. Vandaag moet alles er zo normaal mogelijk uitzien, althans in de hoofdstad Monrovia waar de meeste aandacht naar uitgaat.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Dat was de afgelopen dagen wel anders. Kolossale files wrongen zich stapvoets door grote menigten uitgelaten mensen: T-shirt aan, petje op van hun favoriete kandidaat, dansend op de snelle ritmes van speciaal geschreven campagnenummers die snoeihard uit de speakers spatten. Die speakers stonden dan weer bovenop een taxi, of een vrachtwagen.

De sfeer was feestelijk relaxed, vindt ook Elisabeth Brown, die op zondag even zit bij te komen op het hoofdbureau van de regerende Unity Party. “Ja, ik ben nog schor”, geeft ze toe, “van het schreeuwen voor mijn kandidaat, Joseph B. Boakai.” Dat is de man die het stokje moet overnemen van de aftredende Ellen Johnson-Sirleaf, die na twaalf jaar het veld ruimt.

“Ze heeft de vrede bewaard,” zegt Brown. ‘Dat is ons al heel wat waard na veertien jaar oorlog.” Maar: er is meer nodig. Varney Sah, ook een getrouwe van Johnson-Sirleaf en de Unity Party brengt een zeer punt naar boven: “De wegen. We moeten wegen hebben, vooral in het binnenland. Dat is de enige manier waarop we ons land kunnen verbeteren.”

Geen wegen, geen kettingzagen

Het gesprek over ‘de wegen, de wegen’ begon al direct na de landing op Robersfield, Liberia’s enige internationale vliegveld. Een oudere passagier naast me begon aan een korte monoloog: “Er zijn geen wegen hier! Dat is de rem op alles: landbouw, investeringen, werkgelegenheid, noem maar op…”

Liberia’s Nationale Verkiezingscommissie had de grootste moeite het stemmateriaal op de bestemde plekken te krijgen. Bij vorige gelegenheden wilde de VN-vredesmacht UNMIL nog wel eens bijspringen door een helikopter of twee uit te lenen maar de VN houdt zich bij deze gelegenheid volledig afzijdig. En dus verschenen de bekende foto’s van four-wheel drives, tot aan hun assen in de modder, met aan boord het benodigde verkiezingsspul.

De toestand van de wegen is al sinds mensenheugenis een obsessie voor Liberianen

De toestand van de wegen is al sinds mensenheugenis een obsessie voor Liberianen, en met een reden. Driekwart van het land is niet ontsloten, tot grote opluchting, van het tropisch regenwoud dat dit land bijna volledig bedekt. Geen wegen – geen kettingzagen. Maar ook geen ontwikkeling, en voor de meeste mensen hier betekent dat: een weg, een stuk bos kappen, een rubberplantage beginnen – en geld verdienen.

'Weah is mijn president'

Een paar kilometer van de Unity Party heeft George Weah zijn kamp opgezet. De voetbalster en UNICEF-ambassadeur is voor de derde keer in de race. Zijn kansen, nu de charismatische en internationaal nog bekendere Ellen Johnson-Sirleaf niet meer meedoet, zijn aanzienlijk gestegen. “Het is afgelopen, aanstaande dinsdag, ik verzeker het je,” roept Thomas Joseph Ganyeh, een wiskundeleraar. “Ik wil niet dat de weinige middelen die we hebben in Liberia weggegooid worden omdat er een tweede ronde moet komen. Dinsdag is het over! Ik vier het alvast: Weah is mijn president.”

Ganyeh is met honderden andere fans toegestroomd naar het kolossale festivalterrein dat Weah heeft ingericht voor zijn verkiezingsfeest. Een klein orkest speelt op traditionele instrumenten zinderende campagnemuziek. “Het is voor ons al een overwinningsfeest,” zegt Elisabeth Brown, ook een overtuigd Weah-aanhanger. “Hij gaat ons helpen want vandaag de dag hebben we alleen maar problemen. De rijst is te duur, onze dochters zitten in de prostitutie, onze zoons aan de drugs. Als Weah gekozen wordt komt er onderwijs en werk. Alles zal er beter uitzien.”

De rijst is te duur, onze dochters zitten in de prostitutie, onze zoons aan de drugs

Weah’s running mate is niemand minder dan senator Jewel Howard-Taylor, de ex van de veroordeelde oorlogsmisdadiger Charles Taylor, die ervan beschuldigd wordt zich vanuit de gevangenis in Durham, Engeland, per telefoon met de stembusstrijd te bemoeien. Howard-Taylor gooide nog even wat olie op het vuur door te verklaren dat met Weah als president het programma van Taylor’s National Patriotic Front zou worden voltooid. Met Weah haal je Taylor in huis.

Maar vergis je niet: Taylor is nog altijd redelijk populair want…de rijst was te betalen. Dat is het voornaamste argument en volledig te begrijpen in een land waar de prijs van een beker rijst enorme rellen heeft veroorzaakt. Want voor de gemiddelde Liberiaan telt, meer dan alles, de prijs van het eten.

Corruptie erger dan ooit

Monrovia is onherkenbaar voor wie er een paar jaar niet is geweest. Langs de Tubman Boulevard, de grote slagader die het centrum verbindt met de voorsteden en het vliegveld, staan glimmende nieuwe hotels, kantoren en banken in slagorde opgesteld. Maar er is ook heel veel hetzelfde gebleven. De corruptie, klaagt men, is erger dan ooit tevoren. De verschillen tussen arm en rijk zijn kolossaal na twaalf jaar onverdund vrije marktbeleid van de Harvard en haar regering. En daar zit de grootste attractie van Weah: de gewone Liberiaan. Hij spreekt onze taal. We begrijpen hem – en hij begrijpt ons. Daar kan geen vijfsterrenhotel tegenop, want een gewone Liberiaan zal zo’n gebouw nooit van binnen zien.

Het wordt dus nek-aan-nek tussen de man in schaduw van Madam Ellen en de man met de gouden schoen die de massa’s zo goed aanvoelt. Niemand waagt zich aan een voorspelling.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons