Surin zei dat de combinatie van hoge bevolkingsdruk in de kustgebieden en het verdwijnen van de natuurlijke mangrovebossen de tragedie verergerd hebben. De mangroves functioneren traditioneel als buffer voor stromen en hoge golven.
Springtij
Inmiddels heeft de Birmese minister voor Noodhulp Maung Maung Swe laten weten dat het inderdaad niet zozeer de stormstoten tot 190 kilometer per uur waren die de meeste slachtoffers hebben gemaakt, maar wel het springtij als gevolg van de cycloon. "De golf was tot 3,5 meter hoog en vernielde of overstroomde de helft van alle woningen in de laaggelegen dorpen," zei de minister. "De bewoners konden nergens heen."
Natuurlijke buffer
Onderzoek heeft aangetoond dat gezonde mangrovebossen een belangrijke buffer vormen tegen extreme natuurelementen. Zo vielen er bij de tsunami in 2004 aanzienlijk minder slachtoffers in dorpen die beschermd werden door mangroves.
Mangrovebomen groeien aan tropische kusten. Ze vormen bossen op moddervlakten die bij laag water droogvallen. Van hoog water heeft een mangroveboom geen last, doordat hij op stelt-vormige wortels staat. Die wortels zijn de broed- en kraamkamers voor vele vissoorten, garnalen en andere organismen. |
Vooral in rivierdelta's kunnen de bossen het springtij verhinderen om diep het binnenland binnen te dringen.
Maar in de voorbije dertig jaar hebben de mangroves langs de Birmese kust zwaar te lijden gekregen onder de bevolkingsdruk en de politieke instabiliteit. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) is in de Irrawaddydelta alleen al meer dan 140.000 hectare mangrove verdwenen, voornamelijk voor de aanleg van rijstvelden en voor brandhout. De laatste jaren worden ook meer en meer mangrovewouden gekapt voor de aanleg van vis- en garnaalkwekerijen.
Wereldwijd probleem
Onderzoekers waarschuwen al langer voor het wereldwijd verdwijnen van de mangrovebossen. Uit cijfers van het Mangrove Action Project (MAP) blijkt dat al meer dan de helft van de originele mangrovebossen op de wereld verdwenen zijn. Van de oorspronkelijk 32 miljoen hectaren blijven er minder dan 15 miljoen over. Hoewel ze veel minder aandacht krijgen, verdwijnen de mangrovegebieden sneller dan tropische regenwouden of koraalriffen.
Meer weten over Birma? De Wereldomroep heeft een Dossier Myanmar. |
Bekijk ook dit Greenbelt filmpje over een door de tsunami getroffen gemeenschap in Thailand die mangrove aan het herplanten is: