De conventie over clustermunitie verbiedt het gebruik, de doorvoer, de opslag en de productie van clustermunitie. Daarnaast behelst het CCM-verdrag het vernietigen van de voorraden clustermunitie, het ruimen van gebieden waar clustermunitie ligt en het bieden van hulp aan slachtoffers van clustermunitie.
Een clusterbom is een door een vliegtuig afgeworpen bom, granaat of raket die tot ongeveer 200 kleine bommetjes uitstrooit. Deze bommetjes kunnen zich verspreiden over een groot gebied, waar ze pas later kunnen exploderen. Hierdoor eisen de clusterbommen veel burgerslachtoffers, waaronder veel kinderen. Dit maakt de clustermunitie omstreden.
|
VS en Israël tekenen niet
Dat zich nu al voldoende landen bij het verdrag hebben aangesloten, is opmerkelijk snel. Sinds december 2008, toen het verdrag werd opgesteld, tekenden meer dan honderd landen het verdrag en ratificeerden 30 landen het. Nederland heeft wel getekend, maar nog niet geratificeerd. Waarschijnlijk zal Nederland dat in de loop van 2010 doen. Het is de verwachting dat de Verenigde Staten, Israël, China en Rusland het verdrag niet zullen tekenen. Maar volgens Steve Goose, voorzitter van de Cluster Munition Coalition (CMC) zal de morele druk op deze landen om de wapens niet te gebruiken nog verder toenemen door de ratificering van het verdrag.
De dertig landen die het verdrag wel geratificeerd hebben, hebben ook hun nationale wetgeving veranderd, zodat het verdrag echt handen en voeten krijgt.
Miriam Struyk van IKV Pax Christi is blij dat de laatste formele juridische stap om clustermunitie te verbieden zo snel genomen is. “We leven in een tijdperk waar in het moeilijk blijkt om urgente problemen aan te pakken middels wereldwijde verdragen.
Slachtoffer clusterbom Foto: Cluster Munition Coalition |
Het clustermunitieverdrag laat zien hoe het wel kan en dient hopelijk als voorbeeld voor andere (ontwapenings)processen.”
Investeerders
Volgens de vredesorganisatie is het voor het uitbannen van deze wapens eveneens van belang dat financiële instellingen direct alle investeringen in producenten van clustermunitie staken. Vorig jaar bracht IKV PAX Christ samen met Netwerk Vlaanderen het rapport ‘Worldwide investments in cluster munitions; A shared responsibility’ uit waarin beschreven staat welke banken, pensioenfondsen en overige financiële instellingen nog investeren in producenten van clustermunitie. In april van dit jaar zal een update van dit rapport gepubliceerd worden.
In november komen de landen die het verdrag getekend hebben bijeen in Laos – het land met de meeste clustermunitie per vierkante meter in de wereld – voor een conferentie om toe te zien op een strikte uitvoering van het verdrag.
De dertig landen die geratificeerd hebben, zijn: Albanië, België, Burkina Faso, Burundi, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Heilige Stoel, Ierland, Japan, Kroatië, Laos, Luxemburg, Macedonië, Malawi, Malta, Mexico, Montenegro, Moldavië, Nicaragua, Nieuw Zeeland, Niger, Noorwegen, Oostenrijk, San Marino, Sierra Leone, Slovenië, Spanje, Uruguay en Zambia. |