Mensenrechten

Slapen in een oude gevangeniscel

‘Book a cell’, staat op de website van The Movement Hotel, dat sinds een paar maanden in een voormalige gevangenis zit. Gasten kunnen er logeren in oude cellen, maar bovenal is het een project om nieuwkomers in Amsterdam toekomstperspectief te bieden.

Door 23 november 2017
#bijlmerbajes azc migratie politiek trauma
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Sinds een jaar is de voormalige Bijlmerbajes in Amsterdam in gebruik als asielzoekerscentrum (azc). De Nederlandse stichting ‘Movement on the Ground’ die verschillende projecten in Lesbos (Griekenland) heeft opgestart, zag de kans schoon om een project te beginnen op de plek waar mensen hun toekomst gaan opbouwen, in hun nieuwe land. “Dat wilden we doen via het creëren van werk,” vertelt Nina Schmitz, de directeur van Movement on the Ground. “Uit onderzoek is gebleken dat zodra je werk hebt, een heleboel dingen beter gaan lopen. Je verdient natuurlijk geld om jezelf en je familie te kunnen onderhouden, je leert de taal beter, maakt vrienden en collega’s, je maakt kennis met omgangsvormen. Bovendien heb je een dagritme, wat weer goed is om trauma’s te verwerken.”
Een jaar lang zijn ze bezig geweest het hotel voor te bereiden: er moesten vergunningen geregeld worden voor het nieuwe hotel. “Het idee is om nieuwkomers een leerervaringsplek te geven, en dat ze van daaruit kunnen doorstromen naar een baan bij Amsterdamse hotels, want er is weinig horecapersoneel in de stad. We werken samen met hotels die gratis trainingen aanbieden in bijvoorbeeld gastheerschap. Eén van onze belangrijkste partners is Implacement projecten. Die helpen met het selecteren van medewerkers.” Datzelfde bedrijf biedt ook de verplichte integratiecursussen aan nieuwkomers aan.

Werken voor toekomst?

“

We hebben niet de zekerheid dat we in Nederland kunnen blijven. Als besloten wordt dat alle Syriërs weer weg moeten, ja, dat kan altijd gebeuren.

Momenteel bestaat het team uit 21 mensen, waarvan een deel in het azc woont en een deel al asiel heeft gekregen en nu een eigen woning heeft. In Nederland zijn de regels wat asielaanvragers wel en niet mogen doen, erg streng. De medewerkers zonder asielstatus werken zodoende op vrijwillige basis, want buiten een vrijwilligersvergoeding mogen ze geen geld verdienen. “Daar worstelen we best mee. Maar voor veel mensen is het toch fijn om te werken en een dagbesteding hebben, omdat ze al lange tijd alleen maar wachten, en niets te doen hebben; zowel tijdens hun vlucht als in het azc in Nederland.”
Khaled, een van de fulltime medewerkers, beaamt dat. Hij heeft management gestudeerd in Damascus en daar als student afschuwelijke dingen meegemaakt onder het regime van Assad. Het werk doet hem goed, op allerlei manieren. “Door elke dag dingen te doen te hebben ben ik uit een depressie gekomen. Ik hou erg van kletsen en ik maak met de meeste gasten wel een praatje”. Hij wil graag in Nederland verder studeren en uiteindelijk als manager gaan werken; dit werk ziet hij als een opstap daarnaartoe. Ondanks de mogelijkheden die dit werk hen eventueel biedt, zijn volgens hem de meeste mensen in het azc niet veel met hun toekomst bezig: ze proberen vooral de dag door te komen. “We hebben ook niet de zekerheid dat we in Nederland kunnen blijven. Als op een zeker moment besloten wordt dat alle Syriërs weer weg moeten, ja, dat kan altijd gebeuren.”

De receptiebalie als grens en ontmoeting

Het werk helpt hem bij zijn traumaverwerking, vertelt hij. In een voormalige gevangenis rondlopen roept geregeld allerlei heftige herinneringen op aan de onmenselijke gebeurtenissen die hij in zijn geboorteland heeft meegemaakt. “Maar ook onderweg, toen ik vluchtte uit Syrië merkte ik hoe onmenselijk de wereld is. Als Syriër kon ik niet legaal van Egypte naar Libië reizen, ik moest ik dagenlang door de woestijn lopen. En ik moest mijn leven wagen om ergens te komen waar ik kan studeren en een toekomst kan opbouwen: Europa.”

“Het paspoort is één van de verschrikkelijkste dingen ooit door mensen bedacht. Niemand heeft invloed op zijn of haar geboorteplaats, maar die bepaalt wél welke rechten je hebt: de ene mens kan de hele wereld rondreizen, de ander stuit overal op grenzen.” Het hotel vraagt bij de receptie natuurlijk ook naar het paspoort van de bezoekers. Het wrange is dat sommige medewerkers nooit naar de steden kunnen waar de bezoekers van The Movement Hotel vandaan komen: hun eigen papieren verschaffen ze dat recht niet. De receptiebalie symboliseert de grens tussen mensen met en zonder vrijheid in beweging.

Volgens Nina Schmitz is een mooi neveneffect van het project dat mensen met elkaar in contact komen. “Veel bezoekers gaan nadat de nieuwigheid van het gebouw eraf is, naar de receptieruimte. Daar raken ze vaak in gesprek met de medewerkers, zo ontstaat er interesse.”

De hotelkamers zijn, net als de receptieruimte, prachtige plekken geworden: alle medewerkers hebben daar hard aan gewerkt. Er staat rustige achtergrondmuziek op en de receptieruimte lijkt echt te verleiden tot een goed gesprek. Soms komen er grote groepen Engels- of Nederlandstalige bezoekers binnen die de oude gevangenis willen ervaren. Hopelijk zet de wederzijdse kennismaking inderdaad aan tot onderling begrip en tot een eerlijker wereld, zodat ooit iedereen dezelfde rechten op movement heeft.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons