Janet Ramesar (l) en Kristie Rongen (r). Beeld: Eigen foto's
Mensenrechten

Slachtoffers toeslagen­affaire: ‘Winst VVD is een dikke middelvinger’

Ruttes derde kabinet trad af om de toeslagenaffaire, maar zijn VVD kwam weer als grootste uit de verkiezingen. Wat vinden gedupeerden van het schandaal daarvan? ‘Kiezers denken dat de compensatieregeling alles heeft opgelost.’

Door 19 maart 2021
politiek racisme Rutte SDG10 sociaal onrecht toeslagenaffaire verkiezingen VVD
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
De voorlopige uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen liegt er niet om: Ruttes VVD had niets te vrezen van de toeslagenaffaire. Zijn partij groeide zelfs, van 33 naar 35 zetels. Saillant genoeg hebben juist de partijen van de personen die de toeslagenaffaire voor het voetlicht brachten – Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) – verlies geleden. OneWorld sprak met drie gedupeerden in de toeslagenaffaire en vroeg hun wat ze van deze verkiezingsuitslag vinden.

'Dat het kabinet aftrad, was puur show'

De problemen van Kristie Rongen (45) met de Belastingdienst begonnen in 2010. Haar schuld is door rente opgelopen van 62.000 euro tot 92.000 euro. Ze heeft twee jaar lang in een burn-out gezeten en kampt nu met post-traumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van alle stressvolle jaren. Toen ze op de snelweg in een politiefuik reed, werd er beslag gelegd op haar auto; ze moest zelf naar huis zien te komen. Ze werd landelijk bekend nadat ze Mark Rutte aansprak in het RTL-Verkiezingsdebat. Ze woont met haar drie kinderen van 25, 22 en 20 in Lelystad.
Kristie RongenBeeld: Eigen foto
“Deze uitslag is een dikke middelvinger naar alle gedupeerden. Het is alsof de mensen niet verder kijken dan hun eigen voordeur. Zolang het bij henzelf goed gaat, maakt het ze niet uit. Stel je voor dat ik mensen aanrijd op een zebrapad en doorrijd omdat ik zie dat ze nog leven. Dat is wat er nu is gebeurd.

Ik had wel verwacht dat Rutte zou winnen. In het RTL-debat vroeg ik hem: als het over een jaar niet is opgelost, stap je dan op? En hij zei toen dat het kabinet al wás afgetreden. Maar dat is puur show. Dat zorgt voor minder schade dan wanneer het kabinet had moeten aftreden na een motie van wantrouwen. Ik ga een brief naar de regering schrijven. Ik wil dat in het regeerakkoord wordt opgenomen dat de schadevergoeding voor de ouders goed zal worden geregeld. Ook moeten ouders begeleiding en professionele hulp krijgen, als ze dat willen. We worden nog steeds aan ons lot overgelaten, en we wachten maar.

“

Schadevergoeding voor slachtoffers moet in het regeerakkoord worden opgenomen

In de kinderopvangtoeslagaffaire werden bijna 30.000 ouders, veelal met dubbele nationaliteit of met een niet-westerse migratieachtergrond, ten onrechte van fraude beschuldigd door de Belastingdienst. Ze hebben zich van 2006 tot 2019 in de schulden moeten steken en zijn soms huis, baan en/of gezin kwijtgeraakt. Begin dit jaar nam kabinet-Rutte III politieke verantwoordelijkheid voor het schandaal. Maar de toeslagenaffaire lijkt van Mark Rutte af te glijden.
Ik heb op Renske Leijten van de SP gestemd (die samen met CDA’er Pieter Omtzigt de toeslagenaffaire aan het licht bracht, red.). Ik vind het heel vreemd dat die partij, net als het CDA, zo is afgestraft. Nu moet ik zeggen dat ik denk dat het kabinet het niet volhoudt na de parlementaire enquête van volgend jaar. Ze voelen zich onschendbaar, maar ooit zal gerechtigheid volgen. Daar geloof ik in.”

'Er schuilt puur racisme achter de toeslagenaffaire'

Cheikhou Mbengue (49) is al negen jaar gedupeerd. Het begon met een schuld van 12.000 euro, die nu is opgelopen tot 29.000 euro. Hij kon geen huur, kleding en voedsel voor hem en zijn zoontje betalen. Hij werd bijna uit huis gezet. Hij woont in Amsterdam met zijn vrouw en zoon van 11, en helpt bedrijven in het buitenland om te verduurzamen.
“Stiekem had ik wel verwacht dat de VVD de grootste zou worden: de achterban van Mark Rutte ligt volgens mij niet wakker van de toeslagenaffaire. De VVD is toch een partij voor mensen die wat meer te besteden hebben. Voor hen was de toeslagenaffaire nooit een issue, tot afgelopen campagne. En toen week de VVD een heel klein beetje naar links. Terwijl de toeslagenaffaire voor mij al tien jaar lang speelt. Het ergste vind ik nog dat er tot op de dag van vandaag niets concreets op tafel ligt om te voorkomen dat zoiets nooit meer zal gebeuren.
“

De achterban van Mark Rutte ligt volgens mij niet wakker van de toeslagenaffaire

Wie gaat er boeten voor de toeslagenaffaire?

Het voelt alsof de vorige regering is beloond door de kiezer. Ik had in elk geval gehoopt op geen ‘rechtse show’ meer, zoals met de VVD en CDA. Ik vind het niet erg dat het CDA heeft verloren, maar voor Pieter Omtzigt vind ik het wel jammer. Wel hartstikke zonde dat de SP is afgestraft, want die heeft hard voor de gedupeerden gestreden.

Ik heb stemde voorheen altijd op D66, maar deze keer heb ik op Sylvana Simons van BIJ1 gestemd. Voor mij voelde het als afrekenen met de traditionele partijen. Uiteindelijk schuilt er toch puur racisme achter de toeslagenaffaire. De enige partij die naar mijn idee echt iets doet tegen racisme en ongelijkwaardigheid is BIJ1. Dat past ook bij mijn werk als verduurzamer.”

'Mensen denken dat de compensatie alles heeft opgelost'

Janet Ramesar (36) wordt al tien jaar lastiggevallen door de Belastingdienst, waar ze 40.000 euro schuld heeft. Ze verloor haar baan, had soms moeite met het betalen van gas en licht en ging van bovenmodaal inkomen naar bijstandsniveau. Vier jaar geleden raakte ze in een zware depressie en ze heeft al twee jaar last van hartklachten. Ze woont alleen in Den Haag en heeft een zoontje van 14 jaar. Ramesar is vrijwilliger bij Vluchtelingenwerk en wil in september beginnen met een rechtenstudie.
Janet RamesarBeeld: Eigen foto
“De verkiezingsuitslag is best wel teleurstellend. Dan bedoel ik niet dat de VVD de grootste is geworden, dat verwachtte ik wel. Maar wat ik niet zag aankomen, was dat de VVD zou gróeien. Als het over de toeslagenaffaire gaat, zie je vooral dat de 30.000 euro compensatie bij kiezers is blijven hangen. Ze denken: o, het is klaar. Mensen zeiden soms zelfs: ‘Je hebt toch een terugbetaling gekregen, wat zeur je nou?’ Bovendien denken veel mensen, zeker met een modaal inkomen en hoger, dat zoiets hun niet kan overkomen. Het eerste wat je dan niet meer ontvangt, zijn immers de toeslagen. Maar zelfs de minister van Financiën heeft recht op kinderopvangtoeslag.
“

Mensen zeiden soms zelfs: ‘Je hebt toch een terugbetaling gekregen, wat zeur je nou?’

Normaal blijf ik tijdens verkiezingen de hele nacht op, omdat ik het zo interessant vind, maar dit jaar trok ik het niet. Zelf heb ik op de SP gestemd. De afgang van de SP en CDA vond ik vreemd. Hoewel ik zag dat de SP al lager in de peilingen stond vind ik deze uitslag – 8 zetels – wel echt gigantisch laag.

Ik probeer het van de positieve kant te bekijken: de bewindslieden kennen het dossier al. D66, nu de tweede grootste partij, leverde al de vorige staatssecretaris die zich bezighield met de toeslagenaffaire. Misschien helpt dat om alles sneller af te handelen. Tegelijkertijd hebben we met de VVD ook meegemaakt dat de sociale advocatuur is wegbezuinigd en dat deurwaarders meer betaald krijgen.”

'FvD werd zo groot dankzij journalisten'

Baudet was met zijn FvD niet uit de media weg te slaan, ook de afgelopen campagne weer.

Met deze nieuwe wet is het wachten op een toeslagenaffaire 2.0

Waarom geven we zelflerende algoritmes zoveel macht?

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —  € 8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —  € 6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
 Totaal
Subtotaal in winkelwagen € 0,00
Besteltotaal € 0,00

  • € 0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons