Kort na zijn aankomst gisteren, sprak hij kort met generaal Min Aung Hlaing, de machtigste man van Myanmar. Hij was vroeger een onbekende, tot augustus toen de dorpen begonnen te branden. Meer dan 600.000 Rohingya, een moslimminderheid, zijn inmiddels naar Bangladesh gevlucht wegens slachtpartijen, brandstichtingen, verkrachtingen door soldaten en lokale boeddhisten.
Ook staat een ontmoeting met Aung San Suu Kyi op het programma, de winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede die door haar zwijgzaamheid het bloedvergieten in haar land leek goed te keuren. Zij ontkent dat er sprake is van religieuze discriminatie in Myanmar. Volgens haar bestrijdt het leger een gewapende opstand. De Verenigde Naties noemen het een etnische zuivering.
Ondanks democratische verkiezingen, hebben het parlement en de regering geen enkele macht over het leger. Generaal Min Aung Hlaing leidt een staat binnen de staat.
Op eieren lopen
Dat woord wordt door meeste Myanmarezen verworpen. Volgens hen gaat het niet om Rohingya, maar om Bengalen. Dat impliceert dat het illegale immigranten zijn uit Bangladesh. Volgens de internationale gemeenschap betekent dat de ontkenning van hun historische aanwezigheid in Myanmar.
Kardinaal Charles Maung Bo, de meeste prominente katholiek van Myanmar, heeft de paus gevraagd om het woord niet te gebruiken. De christelijke minderheid vreest dat ze op de korrel zullen worden genomen door nationalistische boeddhisten als de paus iets verkeerds zegt. De Myanmarese maatschappij is erg gepolariseerd langs etnische en religieuze breuklijnen. Geweld tegen de christenen is niet uitgesloten.
'Heilige oorlog'
“Onze Rohingya broeders worden gemarteld en vermoord, gewoon omdat ze moslim zijn
De paus staat onder druk van de internationale gemeenschap om het geweld tegen de Rohingya te veroordelen. Franciscus wilde zijn pontificaat vooral gebruiken om op te komen voor de slachtoffers van onderdrukking en marginalisering. Daarom lijkt het onwaarschijnlijk dat hij zal zwijgen over de Rohingya. Hij moet dus kiezen tussen gezichtsverlies als moreel kompas of het in gevaar brengen van de christenen in Myanmar.
Misschien denkt paus Franciscus aan zijn controversiële voorganger Pius XII. Die weigerde zich tijdens de Tweede Wereldoorlog uit te spreken over de Jodenvervolging, uit vrees voor wraakacties tegen katholieken.
Spontane paus
Na Myanmar reist paus Franciscus door naar Bangladesh. Het laatste pontificale bezoek daar dateert uit 1986. De paus zal er onder andere een groep Rohingya-vluchtelingen ontmoeten als een symbolisch gebaar. Misschien zal hij dan meer vrijuit kunnen spreken.
